احمد اعتمادی؛ جواد ابراهیمی
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
پژوهش کنونی عبارت است از مقایسهی سلامت روانیِ فرزندان خانوادههای تکهمسری و دوهمسری (دو زنی) شهرستان خواف. جامعهی آماری شامل کلیهی دانشآموزان دختر و پسر مقطع متوسطه نظری (علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی- فیزیک) است که در دبیرستانهای دولتی شهر خواف در سال تحصیلی 86-85 مشغول به تحصیل بودهاند. از میان جامعه، تعداد 30 پسر و 38 ...
بیشتر
پژوهش کنونی عبارت است از مقایسهی سلامت روانیِ فرزندان خانوادههای تکهمسری و دوهمسری (دو زنی) شهرستان خواف. جامعهی آماری شامل کلیهی دانشآموزان دختر و پسر مقطع متوسطه نظری (علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی- فیزیک) است که در دبیرستانهای دولتی شهر خواف در سال تحصیلی 86-85 مشغول به تحصیل بودهاند. از میان جامعه، تعداد 30 پسر و 38 دختر متعلق به خانوادههای دوهمسری با روش نمونهگیریِ در دسترس و همان تعداد دختر و پسر نیز از خانوادههای تکهمسری (معمولی) با روش تصادفی انتخاب شدند. روش تحقیق، روش علی-مقایسهای است و برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (آزمون t برای دو گروه مستقل) استفاده میشود. ابزار سنجش نیز چکلیست (SCL 90-R) است. نتایج تحقیق نشان میدهد که بین سلامت روانی فرزندانِ خانوادههای تکهمسری و دوهمسری تفاوتی معنادار وجود دارد. نتایج نشان میدهد که فرزندان خانوادههای تکهمسری در مؤلفههای اضطراب، شکایتهای جسمانی، وسواس، پرخاشگری، روانپریشی و حساسیت در روابط بین فردی نسبت به فرزندان خانوادههای دوهمسری از سلامت روانی بیشتری برخوردار بودند اما بین افکار پارانوئیدی، افسردگی و فوبیای آنها تفاوتی معنادار وجود نداشت.
محمد توکل؛ محمدرضا جوادییگانه؛ سید محمدهانی ساداتی
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
در نظام آموزش پزشکی، دو دسته از آمار اعلام شدهی رسمی، تناقضهایی را در رفتار برخی دختران متقاضی رشتههای پزشکی نشان میدهند؛ در حالیکه دختران سالهاست نسبت به پسران حجم بیشتری از ورودیهای دانشگاههای علوم پزشکی را تشکیل میدهند، اما در مدارج بالای تحصیلی، علمی و شغلی این دانشگاهها حضور بسیار کمرنگی دارند. در این مطالعه ...
بیشتر
در نظام آموزش پزشکی، دو دسته از آمار اعلام شدهی رسمی، تناقضهایی را در رفتار برخی دختران متقاضی رشتههای پزشکی نشان میدهند؛ در حالیکه دختران سالهاست نسبت به پسران حجم بیشتری از ورودیهای دانشگاههای علوم پزشکی را تشکیل میدهند، اما در مدارج بالای تحصیلی، علمی و شغلی این دانشگاهها حضور بسیار کمرنگی دارند. در این مطالعه تلفیقی از نظریههای جامعهپذیری نقش جنسیتی بهعنوان نظریههای تبیینکنندهی نابرابری موجود در نظام آموزش پزشکی مورد توجه قرار گرفتهاند. جامعهی آماری تحقیق را دانشجویان دختر (6146 نفر) سه دانشگاه علوم پزشکی تهران، شهیدبهشتی و ایران تشکیل میدهند که از میان ایشان و با روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای تعداد 301 نفر به عنوان نمونهی تحقیق انتخاب شدند. همچنین تعداد 107 نفر (یکسوم تعداد دختران) پسر نیز به عنوان گروه شاهد، مورد پیمایش قرار گرفتند که تعداد حجم نمونه را به 408 نفر افزایش میدهند. نتایج این مطالعه نشان میدهد که پذیرش تصورات قالبی جنسیتی موجود در جامعه تأثیری منفی در تمایل دختران، هم به ادامهی تحصیل در مقاطع بالاتر، هم به دستیابی به پست ارشد مدیریتی داشته و در کل، تأثیری منفی در تمایل دختران به دستیابی به جایگاه بالا در نظام آموزش پزشکی ایجاد میکند.
مرضیه موسویخامنه؛ ابوعلی ودادهیر؛ نسرین برزگر
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
این مقاله در پی آن است که وضعیت آموزشی زنان را با ابعاد گوناگون توسعه در حوزهی توسعه انسانی و توسعهی جنسیتی و در ارتباط با شاخصهای بهداشتی، اقتصادی و سیاسی تحلیل و از طریق مطالعهی تطبیقی میان کشورهایی با درجات متفاوت از حیث توسعهیافتگی، روندهای آموزشی در این کشورها را مطالعه نماید. در این مطالعه با استفاده از رویکرد روششناسی ...
بیشتر
این مقاله در پی آن است که وضعیت آموزشی زنان را با ابعاد گوناگون توسعه در حوزهی توسعه انسانی و توسعهی جنسیتی و در ارتباط با شاخصهای بهداشتی، اقتصادی و سیاسی تحلیل و از طریق مطالعهی تطبیقی میان کشورهایی با درجات متفاوت از حیث توسعهیافتگی، روندهای آموزشی در این کشورها را مطالعه نماید. در این مطالعه با استفاده از رویکرد روششناسی تلفیقی از روش کتابخانهای و تحلیل ثانویه و از دادههای بانک جهانی و گزارشهای توسعهی انسانی (سال 2006) برای پاسخ به سؤالات پژوهشی و آزمون فرضیههای اصلی مقاله استفاده خواهیم کرد. یافتههای این مطالعه نشان میدهد که آموزش زنان نهتنها نقشی مهم در توسعهی انسانی دارد، بلکه توسعهی جنسیتی را نیز بهبود میبخشد بهطوری که توانمندسازی زنان عمدتاً به لحاظ آموزشی و بهداشتی بوده و موقعیت زنان بر حسب مشارکت اقتصادی و سیاسی در میان کشورها یا در سطح بینالمللی، در خلال سالهای 1996 تا 2006 تغییرات مهمی نداشته است. همچنین در تمامی کشورهای مورد مطالعه، شاخصهای آموزشیِ مربوط به زنان همبستگی بالایی با شاخصهای بهداشتی نشان میدهند در حالیکه همبستگی آموزش زنان با شاخصهای اقتصادی و سیاسی-بهویژه در میان کشورهای کمتر توسعهیافته- ضعیفتر بوده است.
حسین شعبانعلی فمی؛ نگین فلاح حقیقی؛ علی اسدی
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
هدف این مطالعه؛ «تحلیل جنسیتیِ مهارتهای کاربریِ فناوری اطلاعات در امور ترویج کشاورزی استان گیلان» است که به مطالعه وضعیت کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات در امور ترویج کشاورزی استان گیلان میپردازد و در نهایت، تحلیلی مقایسهای بین زنان و مردان در توانایی کاربری این فناوریها در امور مرتبط با ترویج کشاورزی ارائه میکند. جامعهی ...
بیشتر
هدف این مطالعه؛ «تحلیل جنسیتیِ مهارتهای کاربریِ فناوری اطلاعات در امور ترویج کشاورزی استان گیلان» است که به مطالعه وضعیت کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات در امور ترویج کشاورزی استان گیلان میپردازد و در نهایت، تحلیلی مقایسهای بین زنان و مردان در توانایی کاربری این فناوریها در امور مرتبط با ترویج کشاورزی ارائه میکند. جامعهی آماری تحقیق «کارگزاران ترویج کشاورزی استان گیلان» هستند که 203 نفر از آنان به روش نمونهگیریِ «طبقهایِ متناسبِ تصادفی» انتخاب میشوند. ابزار مطالعه «پرسشنامه» است که پایایی آن با برآوردی از ضریب «آلفای کرونباخ» تخمین زده میشود و مقدار آن 76/0 بهدست آمد. نتایج حاصل از تحلیل نشان میدهد که زنان و مردان در رابطه با متغیرهای سن، سابقهی خدمت، تسلط بر مهارتهای اینترنتی و مهارت کاربری رایانه در امور ترویجی، در زمینههای مختلف اختلافی معنادار با یکدیگر دارند. نتایج حاصل از تحلیل تشخیصی نیز بیانگر آن است که مهارت استفاده از رایانه برای انجام وظایف ترویجی دارای بیشترین همبستگی با نمرهی تشخیصی است و بیشترین نقش را در تبیین واریانس کل ایفا میکند. مراکز ثقل گروهها برای مردان 121/2 و برای زنان 908/0- بهدست آمد.
محمدرضا حمزهای؛ عبدالحمید پاپزن؛ محمدامین شریفی
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
هدف مقالهی حاضر تحلیل تفاوتهای جنسیتی در زمینهی گرایش به گروههای مرجع در میان جوانان ساکن شهر سنندج از طریق روش توصیفی- پیمایشی و مقطع زمانی سال 1387 است. تعداد 627 نفر از جوانان دختر و پسر با روش نمونهگیریِ خوشهایِ چندمرحلهای متناسب با سهم انتخاب شدند. روشهای آماری مورد استفاده بیشتر شامل تحلیل همبستگی، تحلیل عاملی و رگرسیون ...
بیشتر
هدف مقالهی حاضر تحلیل تفاوتهای جنسیتی در زمینهی گرایش به گروههای مرجع در میان جوانان ساکن شهر سنندج از طریق روش توصیفی- پیمایشی و مقطع زمانی سال 1387 است. تعداد 627 نفر از جوانان دختر و پسر با روش نمونهگیریِ خوشهایِ چندمرحلهای متناسب با سهم انتخاب شدند. روشهای آماری مورد استفاده بیشتر شامل تحلیل همبستگی، تحلیل عاملی و رگرسیون است. نتایج تحقیق نشان میدهد که والدین، اساتید دانشگاه و دانشجویان بهترتیب سه گروهِ مرجع اصلی و با گرایش بالا هستند که از سوی دختران جوان پذیرفته شدهاند و در گرایش به والدین اختلافی معنادار با پسران دارند. جوانان پسر نیز بهترتیب سه گروه شامل اساتید دانشگاه، همسالان و دانشجویان را سه گروه مرجعِ اصلی خود انتخاب میکنند. همچنین دختران بهطور معنادار گرایش بیشتری نسبت به گروههای مرجع عضویت (بومی) دارند. در مقابل، گرایش پسران به گروههای مرجعِ غیرعضویت (غیرِبومی) با اختلاف معنادار بیشتر است. چهار مؤلفهی اصلی، بهترتیب اهمیت نسبی، شامل ارزیابی کارکرد عاملان جامعهپذیری، سطح تحصیلات و تجربه، جاذبهی گروههای مرجع و منزلتیابی ذهنی در یکترکیب خطی 73 درصد از واریانس گرایش به گروههای مرجع عضویت را تبیین میکنند.
آرین قلیپور؛ ندا محمداسماعیلی؛ فتانه قلیپور
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
رقابت ملتها برای کسب سهمیبیشتر از جهان روزبهروز تشدید میشود و مدیریت منابع انسانی نقشی قابل توجه در این میان ایفا میکند. ورود گستردهی زنان به عرصههای اجتماعی نویدبخش استفادهی بهینه از همهی پتانسیلهای نیروی انسانی است. کشور ایران نیز در سالهای اخیر شاهد حضور گستردهی زنان در آموزش عالی بوده است. هرچه هویت اجتماعی ...
بیشتر
رقابت ملتها برای کسب سهمیبیشتر از جهان روزبهروز تشدید میشود و مدیریت منابع انسانی نقشی قابل توجه در این میان ایفا میکند. ورود گستردهی زنان به عرصههای اجتماعی نویدبخش استفادهی بهینه از همهی پتانسیلهای نیروی انسانی است. کشور ایران نیز در سالهای اخیر شاهد حضور گستردهی زنان در آموزش عالی بوده است. هرچه هویت اجتماعی این افراد قویتر باشد، آرمانهای کشور در سند چشمانداز بهتر تحقق مییابد. یکی از چالشهای اساسی مدیران کشور؛ تقویت هویت اجتماعی در نهادهای آموزش عالی است که نیروی انسانی را تربیت میکنند. برای شناسایی راهکارهای تقویت هویت اجتماعی، دو دانشگاه تهران و آزاد اسلامی واحد قزوین بهعنوان نمونه انتخاب شده و دادهها به دو روش مصاحبه و پرسشنامه جمعآوری شده است. تعداد نمونه برای مصاحبه از هر دانشگاه 20 نفر و برای پرسشنامه در حدود 419 نفر است. میانگین احساس هویت ملی در دانشگاه تهران 61/3 و در دانشگاه قزوین 87/3 است. تحلیل دادهها حاکی از آن است که جداسازی فیزیکی، مکانی و نمادینِ هویتهای دختران و پسران منجر به سرخوردگی دخترها شده و اعتمادبهنفس آنها را از بین میبرد. فقدان توانایی ایجاد پیوند میان هویتهای مختلف، یکی از علل اصلی شکست در برقراری تعادل میان نقشهای مختلف اجتماعی است که منجر به یکبعدی شدن دختران و خودباوری ضعیف آنها میشود.
طیبه فردوسی؛ غلامرضا صرامی؛ علیرضا رستمی
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
در سراسر جهان، سالانه، حوادث رانندگی موجب مرگ 000/200/1 نفر و آسیبدیدگی بیش از 50 میلیون نفر میشود. مطالعهی دقیقتر نشان داده است که بیشترین رانندههای حادثهدیده در ایران و سایر کشورها مرد هستند. پژوهش حاضر بهمنظور مقایسهی عوامل روانشناختیِ مؤثر در تصادفهای رانندههای زن و مرد، روی 208 رانندهی تصادفی (18 نفر یا 7/8 درصد زن ...
بیشتر
در سراسر جهان، سالانه، حوادث رانندگی موجب مرگ 000/200/1 نفر و آسیبدیدگی بیش از 50 میلیون نفر میشود. مطالعهی دقیقتر نشان داده است که بیشترین رانندههای حادثهدیده در ایران و سایر کشورها مرد هستند. پژوهش حاضر بهمنظور مقایسهی عوامل روانشناختیِ مؤثر در تصادفهای رانندههای زن و مرد، روی 208 رانندهی تصادفی (18 نفر یا 7/8 درصد زن و 185 نفر یا 9/88 درصد مرد) و 201 رانندهی غیرتصادفی (20 نفر یا 10 درصد زن و 180 نفر یا 6/89 درصد مرد) انجام میشود. این رانندگان برای دریافت خسارت (تصادفی) یا تمدید بیمهنامه (غیرتصادفی) بهطور تصادفی به مراکز بیمه مراجعه و به آزمونهای دقت، پرخاشگری، شخصیت و زمان واکنش پاسخ دادند. نتایج مقایسه با استفاده از آزمون مقایسهی میانگین گروههای مستقل (t) نشان داد که در کلیهی عوامل روانشناختی فوق تفاوتی معنادار بین رانندگان زن تصادفی و غیرتصادفی و همچنین بین رانندگان مرد و زن تصادفی (با بیش از 4 تصادف) نیست. اما مقایسهی رانندگان مرد و زن غیرتصادفی (با سابقهی بیش از 3 سال تصادف نکردن) نشان داد که این دو گروه در عوامل موقعیت اول و سوم دقت و خردهمقیاس خویشتنداری شخصیت دارای تفاوت معنادار هستند.
زهرا نصرالهی؛ هانیه پوشدوزباشی
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
جهانیشدن فرآیند به ظاهر غیرقابل اجتنابی است که فرصتها و تهدیدهای زیادی را فراروی کشورهای دنیا قرار داده است. باوجود عدم تمایز میان زن و مرد در جهانی یکپارچه، به نظر میرسد زنان آثار جهانیشدن را با گستردگی بیشتری تجربه میکنند. بنابراین، باتوجه به نقش بیبدیل و غیرقابل انکار زنان در فرآیند توسعه پایدار، مطالعه تأثیر ...
بیشتر
جهانیشدن فرآیند به ظاهر غیرقابل اجتنابی است که فرصتها و تهدیدهای زیادی را فراروی کشورهای دنیا قرار داده است. باوجود عدم تمایز میان زن و مرد در جهانی یکپارچه، به نظر میرسد زنان آثار جهانیشدن را با گستردگی بیشتری تجربه میکنند. بنابراین، باتوجه به نقش بیبدیل و غیرقابل انکار زنان در فرآیند توسعه پایدار، مطالعه تأثیر عوامل مؤثر بر اشتغال آنان از اهمیت زیادی برخوردار است. از اینرو، با توجه به رویکرد نظام جمهوری اسلامی به عدم تبعیض جنسیتی در اشتغال، این مطالعه با استفاده از روش دادههای تابلویی به سنجش تأثیر شاخصهای آزادسازی تجاری بر اشتغال زنان در بخش صنعت طی سالهای 84- 1375 پرداخته است. نسبت صادرات، واردات و نیز نسبت مجموع آنها به ارزش افزوده در سطح صنایع دورقمی، شاخصهای آزادسازی مورد استفاده در این مطالعه است. نتایج بدستآمده بیانگر تأثیر منفی و معنادار این شاخصها بر اشتغال صنعتی زنان است. با توجه به این نتایج، پیشنهاد میشود با ایفای نقش نظارتی دولت و شناسایی بخشهای موفق در تجارت خارجی، امکانات بیشتری برای ارتقای بهرهوری آنها فراهم شود تا رقابتپذیری صنایع ایران در مقابل سایر کشورها گسترش یافته و از طریق توسعه صادرات و افزایش تولید، تقاضای نیروی کار و نیز تقاضای نیروی کار زنان افزایشیابد.
محمد میرزایی؛ علی یاراحمدی
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
در طول یک قرن اخیر تلاشهای بسیاری برای کاهش مرگومیر مادران و کودکان انجام گرفته است که از جمله آنها میتوان به بهرهمندسازی زنان از مراقبتهای سلامتِ دوران بارداری و حین زایمان اشاره کرد. این مراقبتها تأثیری عمده در کاهش مرگومیر مادر و کودک و بهبود زندگی سالم نوزاد داشتهاند. بر اهمیت این مراقبتها در کنفرانسهای متعدد ...
بیشتر
در طول یک قرن اخیر تلاشهای بسیاری برای کاهش مرگومیر مادران و کودکان انجام گرفته است که از جمله آنها میتوان به بهرهمندسازی زنان از مراقبتهای سلامتِ دوران بارداری و حین زایمان اشاره کرد. این مراقبتها تأثیری عمده در کاهش مرگومیر مادر و کودک و بهبود زندگی سالم نوزاد داشتهاند. بر اهمیت این مراقبتها در کنفرانسهای متعدد از جمله کنفرانس جمعیت و توسعه 1994 قاهره تأکید شده است. با وجود تلاشهای بهکار گرفته شده برای توسعهی استفاده از مراقبتهای سلامت باروری، هنوز عدهی زیادی از زنان از این مراقبتها استفاده نکرده یا استفادهی کافی نداشتهاند. در این مطالعه نیز با طرح این سؤال که چرا تعداد زیادی از زنان از مراقبتهای دوران بارداری استفاده نمیکنند سعی میکنیم میزان و عوامل مؤثر بر استفاده از این مراقبتها در کشور را مورد مطالعه قرار دهیم. نتایج مطالعه نشان میدهد که بهطور کلی 6/8 درصد زنان در دوران بارداری خود برای استفاده از این خدمات به هیچ مرکز بهداشتی مراجعه نکرده و 7 درصد زنان نیز استفادهی مناسب نداشتهاند که با توجه به میزانهای اخیر باروری در کشور بهطور معمول بیش از صدهزار نفر از زنان حامله را در بر میگیرد. تحصیلات و وضعیت اقتصادی از بین متغیرهای اقتصادی- اجتماعی و رتبهی تولد از بین متغیرهای جمعیتی، مهمترین عوامل در تبیین استفاده از مراقبتهای سلامت باروری در دوره حاملگی است.
بهمن خسرویپور؛ محمدرضا سلیمانپور
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
مطالعهی حاضر بهمنظور تبیین نقش ویژگیهای فردیِ مؤثر بر اشتغال دانشآموختگانِ دخترِ دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام میگیرد. این تحقیق از نوع کاربردی است و با استفاده از روش علی- ارتباطی صورت میپذیرد. با توجه به هدف تحقیق، متغیرهای مستقل آن ویژگیهای فردی دانشآموختگان است که در اینجا در دو گروه ویژگیهای روانشناختی ...
بیشتر
مطالعهی حاضر بهمنظور تبیین نقش ویژگیهای فردیِ مؤثر بر اشتغال دانشآموختگانِ دخترِ دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام میگیرد. این تحقیق از نوع کاربردی است و با استفاده از روش علی- ارتباطی صورت میپذیرد. با توجه به هدف تحقیق، متغیرهای مستقل آن ویژگیهای فردی دانشآموختگان است که در اینجا در دو گروه ویژگیهای روانشناختی و جامعهشناختی مطرح میشوند و متغیر وابسته نیز اشتغال دانشآموختگان است. در این مطالعه از پرسشنامه بهعنوان ابزار گردآوری دادهها استفاده شد. پایایی پرسشنامه از طریق ضریب کرونباخ (آلفا 83%) محاسبه گردید. جامعهی آماری؛ کلیهی دانشآموختگان دختر دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین سالهای 84 تا 87 میباشند که از بین آن-ها 140 نفر بهعنوان نمونهی آماری از طریق نمونهگیریِ طبقاتیِ متناسب انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل اطلاعات در این تحقیق با استفاده از نرمافزار اس.پی.اس.اس ((SPSS انجام میگیرد. بر اساس نتایج بهدستآمده، 6/58 درصد از افراد مورد مطالعه شاغل هستند که بیش از نیمی از آنها در بخش دولتی و بقیه در بخش خصوصی یا بهصورت خوداشتغالی مشغول بهکار هستند. مطابق یافتههای این مطالعه، محدود بودن فرصتهای اشتغال برای زنان در بخش کشاورزی، حمایت نکردن دولت از دانشآموختگان رشتههای کشاورزی، و ارتباط نداشتنِ دانشکدههای کشاورزی با بخش کشاورزی، از موانع مهم اشتغال دانشآموختگان دختر در بخش کشاورزی تلقی میشود. ضمن اینکه بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون، ویژگی اعتمادبهنفس بهعنوان مؤثرترین متغیر در اشتغال دانشآموختگان دختر ارزیابی میشود بهطوری که با افزایش اعتمادبهنفس در دانشآموختگان دختر، اشتغال آنان نیز بهطور مثبت و معنادار تحت تأثیر قرار میگیرد.