قاسم زائری
چکیده
فکر فمینیستی، همواره دیدگاه اسلام در مورد خانواده را به چالش کشیده و می کشد. باورِ بخش عمده ای از فمینیست ها این است که خانواده منشأ ستمگری علیه زنان و راه اصلیِ اعمال و بازتولیدِ سلطة مردان است. بخشی از استدلال فمینیست ها خود را در نقد سنت سیاسی در غرب، خصوصاً مبحث لیبرالیِ «امر عمومی» نشان می دهد که بر مبنای آن، نظریه پردازان لیبرال، ...
بیشتر
فکر فمینیستی، همواره دیدگاه اسلام در مورد خانواده را به چالش کشیده و می کشد. باورِ بخش عمده ای از فمینیست ها این است که خانواده منشأ ستمگری علیه زنان و راه اصلیِ اعمال و بازتولیدِ سلطة مردان است. بخشی از استدلال فمینیست ها خود را در نقد سنت سیاسی در غرب، خصوصاً مبحث لیبرالیِ «امر عمومی» نشان می دهد که بر مبنای آن، نظریه پردازان لیبرال، با قلمداد کردنِ خانواده به عنوان بخشی از حیطة خصوصی» یا «حریم شخصی»، آن را از شمول مباحثة عمومی و قانون گذاری خارج کرده و به جایگاه مناسبی برای اعمال سلطة مردان بر زنان و نیز تقویت مناسبات ناعادلانه تبدیل کرده اند. مقاله ضمن تشریح این دیدگاه، نشان می دهد که از دیدگاه اسلام، اساساً خانواده نمی تواند چنین خصیصه ای داشته باشد، زیرا از همان ابتدای ظهور اسلام، خانواده به موضوعی برای قاعده گذاری شارع بدل شده و انبوهی از قواعد برای تنظیم مناسبات عادلانه در خانواده و دفاع از حقوق زنان تنظیم و تعریف شده است. در واقع، چارچوب خانواده از دیدگاه اسلام، ترکیبی از عواطف و قواعد است.
حسین اکبری
چکیده
توسعه پایدار، توسعهای است که نیازهای نسل‌های کنونی را بدون خدشه وارد کردن به توانایی نسل‌های آینده در تأمین احتیاجاتشان برآورده کند. یکی از الزامات اساسی توسعه پایدار استفاده صحیح از منابع موجود می‌باشد. مقاله حاضر به بررسی نقش زنان در توسعه پایدار در بعد زیست محیطی به‌عنوان یکی از ابعاد مهم توسعه پایدار (در کنار ابعاد اقتصادی ...
بیشتر
توسعه پایدار، توسعهای است که نیازهای نسل‌های کنونی را بدون خدشه وارد کردن به توانایی نسل‌های آینده در تأمین احتیاجاتشان برآورده کند. یکی از الزامات اساسی توسعه پایدار استفاده صحیح از منابع موجود می‌باشد. مقاله حاضر به بررسی نقش زنان در توسعه پایدار در بعد زیست محیطی به‌عنوان یکی از ابعاد مهم توسعه پایدار (در کنار ابعاد اقتصادی و اجتماعی) می‌پردازد. در دستور کار 21 اجلاس ریو، زنان به عنوان یکی از گروه‌های اصلی در دستیابی به توسعه پایدار درنظر گرفته شده‌اند. بر اساس خط‌مشی اقدام در اجلاس ریو، سیاست‌هایی که زنان و مردان را به طور یکسان دربرنگیرد، در بلند مدت موفق نخواهد بود. مقاله حاضر پس از بررسی ادبیات مربوط به نقش زنان در توسعه پایدار به‌ویژه بُعد زیست محیطی آن، با استفاده از داده‌های پیمایش ارزش‌های جهانی برای 50 کشور جهان، اقدامات عملی و تشکیلاتی زنان را در مورد مسائل زیست محیطی بررسی نموده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که زنان در اکثر کشورها بیشتر از مردان اقدامات عملی در حفاظت از محیط زیست و مصرف بهینه از منابع انجام می‌دهند، در حالی که در زمینه اقدامات تشکیلاتی و حضور در تصمیم گیری‌ها و چانه زنی‌های زیست محیطی چندان فعال نیستند. بررسی اقدامات زیست محیطی زنان در گروه‌های نسلی مختلف نشان می‌دهد که زنان میانسال اقدامات عملی بیشتری در حفاظت از محیط زیست انجام می‌دهند، این در حالی است که در اقدامات تشکیلاتی گروه‌های نسلی جوان‌تر حضور فعال‌تر و بیشتری در سازمان‌های زیست محیطی دارند.
حاتم حسینی؛ بلال بگی
چکیده
تحوّلات گسترده در نقش‌های زنان در جامعه موجب گردیده تا حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی افزایش یابد و با افزایش استقلال در جنبه‌های مختلف زندگی آنان از موقعیت و پایگاهی بالاتر نسبت به دهه‌های قبل برخوردار شدند. این امر زمینه‌ی دگرگونی در کنش‌های باروری (رفتار، تمایلات و ایده‌آل‌های باروری) زنان را فراهم ساخت. هدف اصلی این مقاله ...
بیشتر
تحوّلات گسترده در نقش‌های زنان در جامعه موجب گردیده تا حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی افزایش یابد و با افزایش استقلال در جنبه‌های مختلف زندگی آنان از موقعیت و پایگاهی بالاتر نسبت به دهه‌های قبل برخوردار شدند. این امر زمینه‌ی دگرگونی در کنش‌های باروری (رفتار، تمایلات و ایده‌آل‌های باروری) زنان را فراهم ساخت. هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر شاخص‌های مختلف استقلال زنان بر تمایلات، رفتار و ایده‌آل‌های باروری زنان کُرد شهر مهاباد است. داده‌ها با استفاده از پیمایشی که در فروردین 1391 بر روی 700 خانوار انجام گرفت جمع‌آوری شده و سپس با استفاده از نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان می‌دهد که زنان مورد بررسی از استقلال نسبی در همه‌ی شاخص‌های مرتبط با استقلال زنان برخوردارند. بر اساس این بررسی، کمی بیش از 61 درصد زنان اظهار داشته‌اند که تمایل ندارند فرزند دیگری داشته باشند. در میان آن‌هایی که تمایل به ادامه‌ی فرزندآوری دارند، نزدیک به 70 درصد شمار فرزندان ایده‌آل برای یک خانواده را دو فرزند می‌دانند. نتایج تحلیل طبقه‌بندی چندگانه نشان داد که ایده‌آل‌ها و تمایلات فرزندآوری زنان به ترتیب از شاخص‌های مستقیم و غیر‌مستقیم استقلال زنان تأثیر می‌پذیرند. علاوه بر این، اگرچه رفتار باروری زنان از شاخص‌های سه‌گانه‌ی استقلال تأثیر می‌پذیرد، ولی استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری در کنار سایر متغیرها، نقش تعیین‌کننده‌ای در تبیین رفتار باروری زنان دارد. با توجّه به نتایج این تحقیق، انتظار نمی‌رود سیاست‌های جمعیتی در راستای تشویق موالید منجر به افزایش باروری در همه‌ی لایه‌‌های اجتماعی شود.
عبدالحسین کلانتری؛ حسین حسنی؛ اکرم علیپور درواری
چکیده
هدف این مقاله تحلیل تأثیر متغیر جنسیت بر مصرف رسانه‌ها و ترجیح و اولویت دادن برخی از این رسانه‌ها و محتواهای آنها در جامعه ایران است. مطالعاتی که در زمینه نسبت میان رسانه‌ها و جنسیت صورت گرفته است، بیشتر بر مباحثی همانند بازنمایی، تحلیل دریافت و ژانرهای مورد علاقه زنان پرداخته‌اند. به طورکلی، جنسیت نقش تعیین‌کننده‌ای در مصرف و ...
بیشتر
هدف این مقاله تحلیل تأثیر متغیر جنسیت بر مصرف رسانه‌ها و ترجیح و اولویت دادن برخی از این رسانه‌ها و محتواهای آنها در جامعه ایران است. مطالعاتی که در زمینه نسبت میان رسانه‌ها و جنسیت صورت گرفته است، بیشتر بر مباحثی همانند بازنمایی، تحلیل دریافت و ژانرهای مورد علاقه زنان پرداخته‌اند. به طورکلی، جنسیت نقش تعیین‌کننده‌ای در مصرف و استفاده از رسانه‌های گوناگون دارد و مطالعات مرتبط با نوع و محتواهای رسانه‌ای مورد استفاده از این منظر جایگاه ویژه‌ای در مطالعات ارتباطی دارد. بیشتر پژوهش‌های صورت گرفته درباره مصرف جنسیتی رسانه-ها، بر زنان متمرکز شده‌اند؛ در اینجا نیز توجه به موضوع نسبت رسانه‌ها و جنسیت، با اولویت به زنان مورد توجه قرار گرفته است. به عبارت دیگر، مسأله اصلی در اینجا این است که جنسیت در استفاده از رسانه‌های گوناگون با توجه به رضایتمندی‌های مختلفی که ایجاد می‌کنند تا چه میزان عاملی تعیین‌کننده محسوب می‌شود. یافته‌های این پژوهش حاکی از این است که در مجموع جنسیت - به استثناء رسانه نوین اینترنت، که همانند اکثر نقاط جهان تحت سلطه مردان قرار دارد- در نوع رسانه مورد استفاده در ایران عاملی تعیین‌کننده محسوب نمی‌شود که می‌تواند دال بر برابری جنسیتی در ایران، دست‌کم از منظر مصرف رسانه‌ای باشد.
امید قادرزاده؛ حجت اله یوسفوند
چکیده
با توجه به اهمیت مشارکت مدنی به عنوان اصلی‌ترین شاخص توسعه‌ی اجتماعی، این پژوهش درصدد است تا در چارچوب دستگاه مفهومی پاتنام، به مطالعه‌ی میزان مشارکت مدنی و گونه‌های آن در میان زنان بپردازد. این تحقیق از نوع پیمایشی است که در طی آن با 370 نفر از زنان 18 تا 45 سال شهر الشتر مصاحبه شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که میانگین مشارکت مدنی ...
بیشتر
با توجه به اهمیت مشارکت مدنی به عنوان اصلی‌ترین شاخص توسعه‌ی اجتماعی، این پژوهش درصدد است تا در چارچوب دستگاه مفهومی پاتنام، به مطالعه‌ی میزان مشارکت مدنی و گونه‌های آن در میان زنان بپردازد. این تحقیق از نوع پیمایشی است که در طی آن با 370 نفر از زنان 18 تا 45 سال شهر الشتر مصاحبه شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که میانگین مشارکت مدنی زنان معادل 2/59 درصد بود که بر مبنای یک مقیاس صفر تا 100 متوسط ارزیابی می‌شود. در میان گونه‌های مشارکت مدنی، نوع غالب مشارکت مذهبی بوده و مشارکت نهادی (انجمنی) در پایین-ترین سطح قرار داشته است. تحلیل رگرسیونی چندمتغیره نشان می‌دهد که مشارکت مدنی زنان به ترتیب شدت رابطه با متغیرهای میزان منابع در دسترس زنان، گستره روابط اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، وضع تأهل و سن مربوط است. متغیرهای مذکور در مجموع 54 درصد تغییرات مشارکت مدنی زنان را تبیین می‌کنند. در بخش پایانی مطالعه، دلالتهای یافته‌ها و نتایج تحقیق در زمینه مطالعات آتی و سیاستگذاری اجتماعی و فرهنگی مورد بحث قرار گرفته است.
محمد آتشک
چکیده
هدف تحقیق حاضر ارزشیابی تحقق عدالت جنسیتی در نظام آموزشی ایران به عنوان یکی از مهم-ترین اهداف ملی و بین‌المللی است، تحقیق از نوع ارزشیابی است و روش تحقیق تحلیل ثانویه داده‌های سرشماری سال 1390 است. نتایج حاکی از آن است که در مجموع در گروه‌های سنی تا 34 سال در نقاط شهری در گروه‌های سنی تا 39 سال و در نقاط روستایی در گروه‌های سنی تا 24 سال، ...
بیشتر
هدف تحقیق حاضر ارزشیابی تحقق عدالت جنسیتی در نظام آموزشی ایران به عنوان یکی از مهم-ترین اهداف ملی و بین‌المللی است، تحقیق از نوع ارزشیابی است و روش تحقیق تحلیل ثانویه داده‌های سرشماری سال 1390 است. نتایج حاکی از آن است که در مجموع در گروه‌های سنی تا 34 سال در نقاط شهری در گروه‌های سنی تا 39 سال و در نقاط روستایی در گروه‌های سنی تا 24 سال، عدالت جنسیتی در آموزش وجود دارد و بیشترین بیعدالتیهای آموزشی در گروه‌های عمده سنی بالاتر از 35 سال مشاهده می‌شود. همچنین تحلیل مقاطع مختلف تحصیلی اشاره به آن دارد که در مقطع ابتدایی عدالت جنسیتی در آموزش حاصل شده است و در مقاطع راهنمایی، متوسطه و آموزش عالی، بیعدالتی به ضرر دختران و تنها در دوره پیش دانشگاهی بیعدالتی به ضرر پسران وجود دارد.
ناصر زمانی میاندشتی؛ پوریا عطائی؛ نسیم ایزدی
چکیده
توانمندسازی زنان به طور گسترده‌ای به عنوان یک هدف مهم در توسعه بین‌المللی شناخته شده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی سطوح و میزان توانمندی اعضای تعاونی زنان روستایی تفیهان بود. جمعیت این مطالعه تمام اعضای تعاونی تفیهان 418 نفر بودند که تعداد 200 نفر از اعضا با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه بندی تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ...
بیشتر
توانمندسازی زنان به طور گسترده‌ای به عنوان یک هدف مهم در توسعه بین‌المللی شناخته شده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی سطوح و میزان توانمندی اعضای تعاونی زنان روستایی تفیهان بود. جمعیت این مطالعه تمام اعضای تعاونی تفیهان 418 نفر بودند که تعداد 200 نفر از اعضا با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه بندی تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده برای جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه بود که روایی صوری آن بهوسیله پانلی از متخصصین تأیید گردید و برای بررسی پایایی آن نیز آزمون راهنما اجرا شد که آلفای کرونباخ 94/0 برای گویههای توانمندی به دست آمد. نتایج نشان داد که ابعاد توانمندی اعضای تعاونی در چهار بعد توانمندی روانی، خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی ـ فرهنگی قابل تقسیم بندی است. همچنین، نتایج نشان داد که رقم ابعاد روانی و اجتماعی ـ فرهنگی توانمندی از سایر ابعاد توانمندی بیشتر بوده و توانمندی خانوادگی و اقتصادی در رتبههای بعدی قرار دارد.
