جامعه شناسی
حسین افراسیابی؛ زهرا خرمیان
چکیده
بهموازات تغییر در جایگاه و نقش زنان، تحرک جغرافیایی و مهاجرت مستقل زنان در سالهای اخیر، رشد قابلتوجهی داشته است. این پدیده ابعاد و پیامدهای ناشناختهای بهویژه از دیدگاه خود زنان مهاجر دارد. هدف این پژوهش، فهم زمینهها و پیامدهای مهاجرت مستقل دختران جوان است. این پژوهش با رویکرد کیفی عام (بنیادی) اجرا شده است. دادهها از طریق ...
بیشتر
بهموازات تغییر در جایگاه و نقش زنان، تحرک جغرافیایی و مهاجرت مستقل زنان در سالهای اخیر، رشد قابلتوجهی داشته است. این پدیده ابعاد و پیامدهای ناشناختهای بهویژه از دیدگاه خود زنان مهاجر دارد. هدف این پژوهش، فهم زمینهها و پیامدهای مهاجرت مستقل دختران جوان است. این پژوهش با رویکرد کیفی عام (بنیادی) اجرا شده است. دادهها از طریق مصاحبۀ نیمهساختاریافته با 18 زن جوان که بهتنهایی به شهر یزد مهاجرت کردهاند، گردآوری شد. گزینش مشارکتکنندگان به شیوۀ نمونهگیری هدفمند و گلولهبرفی انجام گرفت. دادهها پس از مکتوبشدن به شیوۀ کدگذاری دادهبنیاد تحلیل شدند. حاصل تحلیل در قالب هفت مقولۀ اصلی و یک مقولۀ مرکزی ارائه شده است. مقولههای اصلی عبارتاند از: ترجیح غریبگی، تأمین شغلی/مالی، ذائقۀ زیست مستقل، فشار و کنترل خانواده، فاصلهگذاری اجتماع میزبان، کژسازگاری و تنگنای اسکان. برساخت هویت دوپاره نیز بهعنوان مقولۀ مرکزی شناخه شد. یافتهها نشان داد زیست ناپایدار در مبدأ با زیست چندپاره در مقصد به شکلگیری هویت دوپاره در میان مشارکتکنندگان منجر شده است. دختران مهاجر تحت محدودیتها و فشارهای مبدأ اقدام به مهاجرت میکنند، اما سازگاری وزندگی در مقصد نیز برای آنها خالی از چالش نیست. مواجهۀ آنها با شرایط جدید، برساخت هویتی دوگانه را برای آنها به همراه دارد.
جامعه شناسی
صدیقه پیری؛ زهرا اسدحیدری
چکیده
هدف پژوهش حاضر پاسخدادن به این پرسش است که دختران و مادرانشان چگونه وفاداری را فهم و معنا میکنند. به عبارتی میان فهم و درک دختران و مادرانشان از وفاداری چه تفاوتی وجود دارد؟ همچنین در امتداد آن، این سؤال مطرح میشود که راهبرد این دو گروه هدف در مواجهه با بیوفایی چیست. در خلال پاسخ به این پرسشها و رصد تحولات معنایی و ارزشی مفهوم ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر پاسخدادن به این پرسش است که دختران و مادرانشان چگونه وفاداری را فهم و معنا میکنند. به عبارتی میان فهم و درک دختران و مادرانشان از وفاداری چه تفاوتی وجود دارد؟ همچنین در امتداد آن، این سؤال مطرح میشود که راهبرد این دو گروه هدف در مواجهه با بیوفایی چیست. در خلال پاسخ به این پرسشها و رصد تحولات معنایی و ارزشی مفهوم وفاداری، تفاوت معنادهی، مواجهه و راهبردهای بهکاررفته توسط دختران متأهل و مادرانشان در مواجهه با فقدان وفاداری مورد مداقه قرار گرفت. از مجموعۀ مفاهیم نظری «عشق سیال» باومن، «رابطۀ ناب» گیدنز، «سرمایهداری عاطفی» ایلوز، «ستایش عشق» بدیو، «انواع کنشهای معنادار» وبر، مفهوم مدارای اجتماعی و مواردی از این قبیل برای ایجاد حساسیت نظری در کار پژوهش استفاده شد. به کمک مصاحبۀ نیمهساختاریافته و با استفاده از نمونهگیری هدفمند، دادهها از 24 مصاحبه با دختران 23-33 سالۀ (متأهل) شهر تهران و مادرانشان جمعآوری شد. با استفاده از روش تحلیل تماتیک، 15 مضمون اصلی بهدست آمد که آنها را در سه محور دستهبندی کردیم. محور اول تصور معنایی از وفاداری است، محور دوم شامل راهبردها و محور پایانی مداخلهگرها است.
روانشناسی
جابر افتخاری؛ حجت افتخاری؛ فهیمه مسلمی؛ عبدالوهاب سماوی
چکیده
امروزه یکی از محورهای مهم ارزیابی سلامتی جوامع که نقش مهمی در تضمین پویایی و کارآمدی جامعه ایفا میکند، بهزیستی اجتماعی میباشد. از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی کتاب مدیریت خانواده و سبک زندگی دختران پایۀدوازدهم دورۀدوم متوسطه براساس مؤلفههای بهزیستی اجتماعی از دیدگاه کیز است. روش این پژوهش توصیفی، تحلیل محتوا، جامعه اطلاعرسان ...
بیشتر
امروزه یکی از محورهای مهم ارزیابی سلامتی جوامع که نقش مهمی در تضمین پویایی و کارآمدی جامعه ایفا میکند، بهزیستی اجتماعی میباشد. از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی کتاب مدیریت خانواده و سبک زندگی دختران پایۀدوازدهم دورۀدوم متوسطه براساس مؤلفههای بهزیستی اجتماعی از دیدگاه کیز است. روش این پژوهش توصیفی، تحلیل محتوا، جامعه اطلاعرسان شامل یک جلد کتاب درسی دورۀدوم متوسطه در سال تحصیلی 1400-1399 و ابزار پژوهش فهرست وارسی با توجه به مؤلفههای بهزیستی اجتماعی از دیدگاه کیز میباشد. به این صورت که پس از مشخص کردن واحد تحلیل و مؤلفههای مدّ نظر بهعنوان ملاکهای تحلیل، با استفاده از تکنیک ویلیام رومی به تحلیل کتاب مذکور اقدام شد. با توجه به ضریب درگیری (ISE=0/8) حاصل از محتوای کتاب مورد بررسی، میتوان اظهار داشت که میزان توجه کتاب «مدیریت خانواده و سبک زندگی» دختران پایۀ دوازدهم دورۀ دوم متوسطه به مؤلفههای بهزیستی اجتماعی، در حدّ پایینتر از متوسط (ضریب درگیری پایینتر از 1) و نیمهفعال بوده، به تجدید نظر و ویرایش اساسی نیاز دارند. علاوهبر این از آزمون خی دو جهت مشخص کردن نحوۀ توزیع مؤلفهها در محتوای کتاب مذکور استفاده شد. نتیجۀ حاصل از آزمون خی دو (Sig: 0/147، Chi-Square: 6.790a) نشان داد که میزان توجه کتاب به مؤلفههای بهزیستی اجتماعی بهصورت معناداری متوازن است. همچنین در کتاب یادشده مؤلفۀ مشارکت با 3/11 درصد، بیشترین فراوانی و مؤلفۀ انسجام با 43/7 درصد، کمترین فراوانی را در مؤلفههای بهزیستی اجتماعی به خود اختصاص دادهاند.
مهدی طالب؛ سید احمد فیروزآبادی؛ صدیقه پیری
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1390، ، صفحه 135-153
چکیده
مسأله فقر به طور کلی و فقر زنان به طور خاص از جمله مسائل اجتماعی است که در سالهای اخیر تلاش گردیده است راهبردهایی جهت کاهش آن اتخاذ گردد. نتایج بررسیهای آماری نشان میدهد فقر و نابرابری در مناطق روستایی بیش از نواحی شهری و در بین زنان بیش از مردان است. این تحقیق درصدد است در یک مطالعه موردی با روش کیفی و بر اساس رهیافت گراندد تئوری ...
بیشتر
مسأله فقر به طور کلی و فقر زنان به طور خاص از جمله مسائل اجتماعی است که در سالهای اخیر تلاش گردیده است راهبردهایی جهت کاهش آن اتخاذ گردد. نتایج بررسیهای آماری نشان میدهد فقر و نابرابری در مناطق روستایی بیش از نواحی شهری و در بین زنان بیش از مردان است. این تحقیق درصدد است در یک مطالعه موردی با روش کیفی و بر اساس رهیافت گراندد تئوری علل اجتماعی و فرهنگی فقر زنان روستایی را مورد مطالعه قرار دهد. نمونه گیری تحقیق، به شیوهی نمونهگیری مبتنی بر هدف بوده است و از زنان متاهل و سرپرست خانوار و نیز دختران جوان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) مصاحبه گروهی انجام شده است. سؤالات محوری این پژوهش عبارتند از: عوامل تعیین کننده فقر از دیدگاه زنان و دختران روستای مورد مطالعه چه بوده است؟ راهبردهای فردی آنها در مواجهه مسأله فقر چه بوده است؟ پیامدهای فقر از نظر آنها چه بوده است؟ یافتههای تحقیق نشان میدهد که تبیینکنندههای فقر از دیدگاه زنان و دختران روستایی، ناآگاهی اجتماعی، تعصبات طایفهای، اولویت رسیدگی به افراد ذکور در خانواده، تقدیرگرایی، فقر بین نسلی، جمعیت زیاد خانواده، محدودیت-های تحصیلی، بیکاری و آثار جنگ تحمیلی میباشد. نتایج تحقیق نشان میدهد که بارزترین علل فقر در منطقه مورد مطالعه، عوامل اجتماعی و فرهنگی است.
محمّدرضا جوادی یگانه؛ آسیه ارحامی
دوره 7، شماره 4 ، دی 1388
چکیده
امروزه رمان غالبترین ژانر ادبی معاصر است. از میان تمامی طرفداران رمان، سهم زنان در این حوزه، چه در قالب نویسنده و چه در مقام خواننده بهطور روزافزون در حال افزایش است بهنحوی که بسیاری از صاحبنظران از زنانهشدن ادبیات سخن میگویند. این مقاله به توصیف همین ابعاد میپردازد. متأسفانه در زمینهی رمانخوانی ایرانیان آماری دقیق ...
بیشتر
امروزه رمان غالبترین ژانر ادبی معاصر است. از میان تمامی طرفداران رمان، سهم زنان در این حوزه، چه در قالب نویسنده و چه در مقام خواننده بهطور روزافزون در حال افزایش است بهنحوی که بسیاری از صاحبنظران از زنانهشدن ادبیات سخن میگویند. این مقاله به توصیف همین ابعاد میپردازد. متأسفانه در زمینهی رمانخوانی ایرانیان آماری دقیق و مناسب در دست نیست و لذا نتایج تجربی موجود در مقاله، نتیجهی مجموعهای از کارهای دانشجویی در مورد رابطهی دختران با رمان است. نتایج این تحقیقات نشاندهندهی میزان بیشتر مطالعه در مردان نسبت به زنان است و البته دربارهی میزان مطالعهی رمان، تفاوتی معنادار میان دانشجویان دختر و پسر وجود ندارد. بیشترین دلیل خواندن رمان نیز کسب تجربههای جدید و آشنا شدن با دنیا و شخصیتهای جدید است.
مسعود کوثری
دوره 4، شماره 4 ، اسفند 1385
چکیده
این مقاله به بررسی بازی ویدئویی خانواده سیم (سیمز) از نظر ارزشهای اجتماعی و خانوادگی مستور در آن میپردازد و میکوشد به چند پرسش پاسخ دهد. آیا خانواده سیم به بازنمایی ارزشهای اجتماعی در جامعه آمریکا و به ویژه خانواده آمریکایی میپردازد؟ خانوده سیم چه مبنایی را برای استواری جامعه و خانواده آمریکایی پیشنهاد میکند؟ سرانجام، این ...
بیشتر
این مقاله به بررسی بازی ویدئویی خانواده سیم (سیمز) از نظر ارزشهای اجتماعی و خانوادگی مستور در آن میپردازد و میکوشد به چند پرسش پاسخ دهد. آیا خانواده سیم به بازنمایی ارزشهای اجتماعی در جامعه آمریکا و به ویژه خانواده آمریکایی میپردازد؟ خانوده سیم چه مبنایی را برای استواری جامعه و خانواده آمریکایی پیشنهاد میکند؟ سرانجام، این نگاه چقدر با رویای آمریکایی موفقیت فاصله دارد؟
سرور پرویزی؛ علیرضا نیکبخت
دوره 2، شماره 2 ، تیر 1383
چکیده
سلامت دختران نوجوان پیش شرط سلامت جامعه آینده است و هر گونه تلاشی برای ارتقای سطح آن بدون توجه به نظریات نوجوانان در مورد مفاهیمی چون آزادی بدون نتیجه خواهد بود. تحقیق حاضر پژوهشی کیفی است که در ان ، بحث های مربوط به مفاهیم آزادی و محدودیت جداگانه ثبت و تحلیل شده و در چهار مقوله احساس محدودیت، پیامدهای نامطلوب محدودیت ،ضرورت آزادی، ...
بیشتر
سلامت دختران نوجوان پیش شرط سلامت جامعه آینده است و هر گونه تلاشی برای ارتقای سطح آن بدون توجه به نظریات نوجوانان در مورد مفاهیمی چون آزادی بدون نتیجه خواهد بود. تحقیق حاضر پژوهشی کیفی است که در ان ، بحث های مربوط به مفاهیم آزادی و محدودیت جداگانه ثبت و تحلیل شده و در چهار مقوله احساس محدودیت، پیامدهای نامطلوب محدودیت ،ضرورت آزادی، و لزوم تبیین معیارهای آزادی و محدودیت ارائه شده اند. تأکید زیاد نوجوانان بر ارتباط سلامت با آزادی/ محدودیت نشان دهنده آرمان گرایی دختران نوجوان است که از ویژگی های این دوره سنی به شمار می رود. از نظر دختران نوجوان، سالم ماندن مستلزم ارائه تعاریف روشنی از آزادی و محدودیت است. آگاهی بیشتر از ویژگی های دوران نوجوانی و شرایط دختران می تواند در افزایش اعتماد و مفاهمه بین پدران و مادران و مربیان و دختران نوجوان مؤثر باشد.
طاهره امامی؛ مریم فاتحی زاده؛ بهمن نجاریان
دوره 2، شماره 2 ، تیر 1383
چکیده
هدف از این مقاله ارائه یافته های یک پژوهش در مورد میزان شیوع و تنوع علائم اختلالات شخصیت شامل سه اختلال اسکیزوتایپال و پارانوئید در بین دانش آموزان دختر دوره متوسطه است که با استفاده از روش تحقیق زمینه یابی از نوع اپیدمیولوژیک(همه گیر شناسی) انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه های سه گانه دوره متوسطه در نواحی ...
بیشتر
هدف از این مقاله ارائه یافته های یک پژوهش در مورد میزان شیوع و تنوع علائم اختلالات شخصیت شامل سه اختلال اسکیزوتایپال و پارانوئید در بین دانش آموزان دختر دوره متوسطه است که با استفاده از روش تحقیق زمینه یابی از نوع اپیدمیولوژیک(همه گیر شناسی) انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه های سه گانه دوره متوسطه در نواحی پنج گانه آموزش و پرورش اصفهان و ابزار تحقیق، پرسشنامه چند محوری میلون-2 است که در ایران پایانی و اعتبار بالایی دارد. یافته های تحقیق نشان می دهد که شیوع کلی علائم اختلالات جدی شخصیت در بین دانش آموزان دختر دوره متوسطه بیش از 17 درصد است که در این میان ، میزان شیوع علائم اختلال جدی شخصیت پارانوئید 4/4 درصد، اسکیزوتایپال 3/0 درصد است. این آمار مربوط به افرادی است که علائم جدی اختلال دارند. گروه دوم افرادی هستند که در صورت فراهم شدن عوامل زمینه ساز، احتمالاً آمادگی زیادی برای ابتلا به اختلال شخصیت دارند. بیش از 36 درصد دانش آموزان دختر در این گروه قرار می گیرند که در 9/3 درصد آنها ابتلا به اختلال شخصیت پارانوئید، 23/1 درصد اسکیزوئید و 15/1 درصد اسکیزوتایپال مشخص شد.
راضیه ظهره وند
دوره 2، شماره 2 ، تیر 1383
چکیده
تفاوت های روان شناختی دختران و پسران به عت تأئثیرگذاری آن در جامعه پذیری نوجوانان و آگاهی آنان به نقش های جنسیتی خود اهمیت زیادی یافته است. هدف پژوهش حاضر بررسی این تفاوت هاست که در چارچوب نظریه «طرح واره جنسیتی بم» انجام شده است. گردآوری اطلاعات با استفاده از روش پرسشنامه بوده که بیش از پانصد دانش آموز دبیرستانی آنها را تکمیل کرده ...
بیشتر
تفاوت های روان شناختی دختران و پسران به عت تأئثیرگذاری آن در جامعه پذیری نوجوانان و آگاهی آنان به نقش های جنسیتی خود اهمیت زیادی یافته است. هدف پژوهش حاضر بررسی این تفاوت هاست که در چارچوب نظریه «طرح واره جنسیتی بم» انجام شده است. گردآوری اطلاعات با استفاده از روش پرسشنامه بوده که بیش از پانصد دانش آموز دبیرستانی آنها را تکمیل کرده اند. مهم ترین یافته های پژوهش بیانگر آن است که باورهای جنسیتی دختران و پسران جوان تفاوتهای زیادی با یکدیگر دارد، چنانکه باورهای جنسیتی پسران در مقایسه با دختران غیر کلیشه ای تر است. دختران بیش از پسران آرزو دارند که در صورت تولد دوباره، جنس دیگری داشته باشند. این مسئله مؤید آن است که دختران کمتر از پسران از جنس خود رضایت دارند. از آنجا که دختران با داشتن صفات و رفتارهای فعال و اجتماعی و پسران با داشتن صفات و رفتارهای عاطفی تر بیشتر مورد انتقاد قرار گرفته اند، به نظر می رسد که کلیشه های جنسیتی همچنان در جامعه اعمال می شود و هر گونه فاصله گیری از این نوع کلیشه ها نوعی ناهنجاری تلقی می شود.
