امیرمظفر امینی؛ محمّدعلی احمدی شاپورآبادی
دوره 7، شماره 4 ، دی 1388
چکیده
هدف نوشتار حاضر که ماحصل انجام یک پژوهش میدانی از نوع پیمایشی است، مطالعه و ارزیابی خوداتکایی اقتصادی زنان روستایی و عوامل اثرگذار بر آن، در دو منطقه «جلگه‌ای» و «کویری» مرکز استان اصفهان است. دستاوردهای پژوهش نشان می‌دهد نیاز مبرم خانواده، دلیل اصلی اشتغال درصد قابل‌توجهی از زنان روستایی است. نتایج پژوهش هم‌چنین مؤید این است ...
بیشتر
هدف نوشتار حاضر که ماحصل انجام یک پژوهش میدانی از نوع پیمایشی است، مطالعه و ارزیابی خوداتکایی اقتصادی زنان روستایی و عوامل اثرگذار بر آن، در دو منطقه «جلگه‌ای» و «کویری» مرکز استان اصفهان است. دستاوردهای پژوهش نشان می‌دهد نیاز مبرم خانواده، دلیل اصلی اشتغال درصد قابل‌توجهی از زنان روستایی است. نتایج پژوهش هم‌چنین مؤید این است که نزدیک بهنیمی از زنان فعال در حوزه اقتصاد، دریافت کننده درآمد حاصل از دسترنج خویش نبوده، حتی برای نزدیک به دو سوم از زنانی که دریافتکنندهی تمام و یا بخشی از درآمد خود هستند نیز امکان هزینه کردن درآمدشان به‌صورت مستقل وجود ندارد. برای زنانی هم که امکان هزینه کردن درآمد حاصل از فعالیتهای اقتصادیشان وجود دارد، بهلحاظ درجهی اختیارشان در هزینهکِرد درآمد بین سرفصلهای مختلفِ هزینهای تفاوتی کاملا معنیدار وجود دارد. سطح خوداتکایی نه چندان قابل اعتنای زنان منطقه پژوهش با سهم دریافتی آنها از درآمدشان رابطهی مستقیم داشته؛ اشتغال به فعالیتهای اقتصادی خارج از خانه، کارفرما بودن، داشتن فعالیتهای اقتصادی متعدد، مزدبگیری و امکان پسانداز از جمله مهم‌ترین عوامل مؤثر بر خوداتکایی آنهاست
محمّدرضا جوادی یگانه؛ آسیه ارحامی
دوره 7، شماره 4 ، دی 1388
چکیده
امروزه رمان غالب‌ترین ژانر ادبی معاصر است. از میان تمامی طرفداران رمان، سهم زنان در این حوزه، چه در قالب نویسنده و چه در مقام خواننده به‌طور روزافزون در حال افزایش است به‌نحوی که بسیاری از صاحب‌نظران از زنانه‌شدن ادبیات سخن می‌گویند. این مقاله به توصیف همین ابعاد می‌پردازد. متأسفانه در زمینه‌ی رمان‌خوانی ایرانیان آماری دقیق ...
بیشتر
امروزه رمان غالب‌ترین ژانر ادبی معاصر است. از میان تمامی طرفداران رمان، سهم زنان در این حوزه، چه در قالب نویسنده و چه در مقام خواننده به‌طور روزافزون در حال افزایش است به‌نحوی که بسیاری از صاحب‌نظران از زنانه‌شدن ادبیات سخن می‌گویند. این مقاله به توصیف همین ابعاد می‌پردازد. متأسفانه در زمینه‌ی رمان‌خوانی ایرانیان آماری دقیق و مناسب در دست نیست و لذا نتایج تجربی موجود در مقاله، نتیجهی مجموعهای از کارهای دانشجویی در مورد رابطهی دختران با رمان است. نتایج این تحقیقات نشاندهندهی میزان بیشتر مطالعه در مردان نسبت به زنان است و البته دربارهی میزان مطالعه‌ی رمان، تفاوتی معنادار میان دانشجویان دختر و پسر وجود ندارد. بیشترین دلیل خواندن رمان نیز کسب تجربههای جدید و آشنا شدن با دنیا و شخصیتهای جدید است.
حسین محمودیان؛ حجیه‌بی‌بی رازقی نصرآباد؛ محمّدرضا کارگر شورکی
دوره 7، شماره 4 ، دی 1388
چکیده
یکی از مهم‌ترین روندها در مهاجرت، ورود زنان به جریان‌های مهاجرت است. این مقاله با تأکید بر زنانه شدن مهاجرت به‌عنوان پدیده‌ا‌ی خاص که در طول دو قرن اخیر در حال رشد بوده است به مطالعه وضعیت زنانِ مهاجر با تحصیلات دانشگاهی در تهران می‌پردازد. هدف اصلی این پژوهش جست‌وجو، توصیف، تفسیر و کسبِ بینش عمیق‌تر و وسیع‌تر در مورد تجربه‌ی ...
بیشتر
یکی از مهم‌ترین روندها در مهاجرت، ورود زنان به جریان‌های مهاجرت است. این مقاله با تأکید بر زنانه شدن مهاجرت به‌عنوان پدیده‌ا‌ی خاص که در طول دو قرن اخیر در حال رشد بوده است به مطالعه وضعیت زنانِ مهاجر با تحصیلات دانشگاهی در تهران می‌پردازد. هدف اصلی این پژوهش جست‌وجو، توصیف، تفسیر و کسبِ بینش عمیق‌تر و وسیع‌تر در مورد تجربه‌ی زندگی زنان مهاجر در تهران است. به همین دلیل، با به‌کارگیری تکنیک مصاحبه‌ی عمیق با 25 زنِ مهاجر با تحصیلات دانشگاهی در تهران، تجارب زنان مهاجر را مطالعه می‌کند. در این مطالعه انگیزه‌های مهاجرت زنان؛ جست‌وجوی کار، دست‌یابی به شغل بهتر، یافتن همسر مناسب و رهایی از مشکلات ناشی از تجرد است و در مجموع، تجربه‌ی زندگی زنان مهاجر در تهران مشتمل بر احساس توان‌مندی و استقلال اقتصادی و اجتماعی بیشتر، افزایش سطح آگاهی‌ها، افزایش حق انتخاب، هم‌چنین تبعیض جنسیتی، تغییر از وضعیت عامل به قربانی و درگیری در پارادوکسی از محرومیت و مطلوبیت است. یافته‌های این مطالعه بیان‌گر این مطلب است که مهاجرت نتایجی متباین دارد؛ در عین حال که سبب به‌دست آوردن امتیازاتی می‌شود، می‌تواند باعث از دست دادن برخی مزایا نیز بشود. به دیگر سخن، فرصت‌ها و تهدیدهای مهاجرت زنان باید به‌صورت هم‌زمان مد نظر قرار گیرد. هم‌چنین اکثر زنان مهاجر تمایلی به از دست دادن استقلالی که در محل مهاجرت به‌دست آورده بودند، نداشتند.
احمد محمدپور؛ رسول صادقی؛ مهدی رضایی؛ لطیف پرتوی
دوره 7، شماره 4 ، دی 1388
چکیده
طی چند دهه ی اخیر، نهاد خانواده و نظام خویشاوندی متأثر از ورود فرایند و پیامدهای نوسازی، تغییر و تحولاتی ژرف را در دو سطح عینی- ساختاری و ذهنی- معنایی تجربه کرده است. از اینرو، این مقاله به واکاوی فرایند نوسازی و مکانیسم? تأثیرگذاری آن بر نهاد خانواده در بستر اجتماع ایلی و درک و تفسیر مردمان آن از اشکال سنتی و مدرن خانواده، ابعاد و عوامل ...
بیشتر
طی چند دهه ی اخیر، نهاد خانواده و نظام خویشاوندی متأثر از ورود فرایند و پیامدهای نوسازی، تغییر و تحولاتی ژرف را در دو سطح عینی- ساختاری و ذهنی- معنایی تجربه کرده است. از اینرو، این مقاله به واکاوی فرایند نوسازی و مکانیسم? تأثیرگذاری آن بر نهاد خانواده در بستر اجتماع ایلی و درک و تفسیر مردمان آن از اشکال سنتی و مدرن خانواده، ابعاد و عوامل زمینه?ساز تغییرات خانواده می?پردازد. روش?شناسی مورد استفاده، روش تحقیقِ ترکیبیِ هم زمان- زاویه?بندی است که شامل دو روش کمّی- کیفی، دو جهت?گیری نظری اثباتی- تفسیری، دو نوع دادهی کمّی- کیفی و بیش از یک محقق است. نتایج برررسی نشان می?دهند که خانواده در بین ایلات مذکور، هم از نظر ساختاری-کارکردی و هم از نظر معنایی- تفسیری در معرض تغییر بوده است. یافته?های کمّی مطالعه نشان داد که سه مؤلفه ی نوسازی یعنی شهرنشینی، آموزش مدرن و رسانه?های ارتباطی بر افول ابعاد سنتی خانواده و پیدایش شکل مدرن آن مؤثر بوده?اند. یافته?های کیفی مطالعه نیز که در قالب یک مدل زمینه?ای ارایه شده است ضمن تأیید نتایج بخش کمّی، بیان‌گر آن است که افراد جامعه ی مورد مطالعه نسبت به منابع این تغییرات و پیامدهای آن به طور بازاندیشانه?ای آگاه و از حساسیتی ویژه? برخوردارند.
فضیله خانی؛ منیژه احمدی
دوره 7، شماره 4 ، دی 1388
چکیده
بهره گیری از نیروی کار زنان روستایی بایستی در راستای ارتقای شأن و منزلت و پایگاه اجتماعی آنان به خصوص در زمینه های مدیریتی و تصمیم گیری باشد. تحقیق حاضر سعی بر تبیین عوامل مؤثر بر مشارکت و تصمیم گیری زنان روستایی دارد. به منظور ارزیابی فرضیات پژوهش و تشخیص معنی دار بودن روابط بین متغیرها از روشهای آماری و آزمون های همبستگی استفاده می‌شود. ...
بیشتر
بهره گیری از نیروی کار زنان روستایی بایستی در راستای ارتقای شأن و منزلت و پایگاه اجتماعی آنان به خصوص در زمینه های مدیریتی و تصمیم گیری باشد. تحقیق حاضر سعی بر تبیین عوامل مؤثر بر مشارکت و تصمیم گیری زنان روستایی دارد. به منظور ارزیابی فرضیات پژوهش و تشخیص معنی دار بودن روابط بین متغیرها از روشهای آماری و آزمون های همبستگی استفاده می‌شود. نوع تحقیق کاربردی و به صورت توصیفی و همبستگی است. ابزار تحقیق؛ پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده می باشد. اعتبار پرسشنامه بر اساس آلفای کرانباخ 78/. است. نمونهگیری به روش احتمالی و نوع سیستماتیک انجام گرفته است. حجم آن 256 نفر از زنان روستایی ساکن در 5 روستای شهرستان زنجان می باشد. نتایج تحقیق بیان‌گر این است که با ارتقای سطح تحصیلات زنان روستایی، انتظارات آنان از مشارکت در تصمیم گیری ها نیز افزایش می-یابد و هر قدر میزان مشارکت اقتصادی زنان روستایی بالاتر باشد میزان تصمیم گیری آنها نیز افزایش خواهد یافت و بالعکس. هم‌چنین براساس یافته‌های پژوهش بین میزان مشارکت اقتصادی زنان و افزایش انتظارات آنان از مشارکت در تصمیمگیری ارتباط معنیداری وجود ندارد.
محمدامین قانعی‌راد؛ نعیما محمدی؛ جواد ابراهیمی خیرآبادی
دوره 7، شماره 4 ، دی 1388
چکیده
مقاله ی حاضر با استفاده از روش اسنادی و تحلیلی به بررسی ابعاد معرفت‌شناختی و جامعه شناختیِ نظریه-های فمینیستی می پردازد تا رابطه ی فمینیسم به عنوان یک جنبش اجتماعیِ رهایی بخش را با مسئله ی کلیت انسانی آشکار سازد. مهم‌ترین نقد بر دیدگاه های مدرن و پسامدرنِ جنبش فمینیستی، ناتوانی آنها در ارائه ی یک مفهوم کلی برای رهایی سوژه ی انسانی ...
بیشتر
مقاله ی حاضر با استفاده از روش اسنادی و تحلیلی به بررسی ابعاد معرفت‌شناختی و جامعه شناختیِ نظریه-های فمینیستی می پردازد تا رابطه ی فمینیسم به عنوان یک جنبش اجتماعیِ رهایی بخش را با مسئله ی کلیت انسانی آشکار سازد. مهم‌ترین نقد بر دیدگاه های مدرن و پسامدرنِ جنبش فمینیستی، ناتوانی آنها در ارائه ی یک مفهوم کلی برای رهایی سوژه ی انسانی و گاه، برساختن شکاف بنیادی و عمیق بین دو نیمه ی بشری است. این دو جریان فکری که تحت تأثیر شرایط اجتماعی- معرفتیِ متفاوت ایجاد شده اند، به وبژه با تغییر شرایط در سال های آخر قرن و با شکل گیری نظریه‌های پسافمینیستی مورد انتقاد و بازاندیشی قرار گرفته اند. پسافمینیسم از گرایش هایی متفاوت تشکیل شده است و یکی از این گرایش ها به انکار بنیادی دستاوردهای فمینیستی می پردازد و آن را منسوخ اعلام می کند، اما دومین گرایش در بدنه ی کلی جریان های موج سوم فمینیسم تلاش دارد تا چشم اندازهای مناسب جامعه شناختی و معرفت شناختی را برای توجه هم زمان به رهایی بخشی زنان و کلیت انسانی فراهم سازد. در مقاله ی حاضر، این گرایش انتقادی و در عین حال تداوم بخش فمینیستی موج سوم، با توجه به ابعاد معرفت شناختی و جامعه‌شناختی آن با دو عنوان «پسافمینیسم چون فمینیسمِ پسامدرنِ مثبت اندیش» و «پسافمینیسم چون جنبشِ اجتماعی جدید» و در ارتباط با چگونگی برساختن سوژه ی دوگانه ی انسانی (زنانه و مردانه) توصیف و تبیین می شود.
ابوالقاسم دادور؛ لیلا پورکاظمی
دوره 7، شماره 4 ، دی 1388
چکیده
پوشاک اقوام محلی، به‌ویژه زنان، از مؤلفه‌هایی نظیر طرح، رنگ و نقش برخوردار است. از کنار هم قرار گرفتن این عوامل، ترکیبات خاصی در پوشاک هر منطقه به‌وجود می‌آید. این پژوهش به مطالعه‌ی پای‌پوش‌های آن دسته از زنانی که در جوامع کوچک روستایی در بخش‌های مختلف ایران زندگی می‌کنند، پرداخته است. هدف اصلی این تحقیق یافتن شباهت میان این ...
بیشتر
پوشاک اقوام محلی، به‌ویژه زنان، از مؤلفه‌هایی نظیر طرح، رنگ و نقش برخوردار است. از کنار هم قرار گرفتن این عوامل، ترکیبات خاصی در پوشاک هر منطقه به‌وجود می‌آید. این پژوهش به مطالعه‌ی پای‌پوش‌های آن دسته از زنانی که در جوامع کوچک روستایی در بخش‌های مختلف ایران زندگی می‌کنند، پرداخته است. هدف اصلی این تحقیق یافتن شباهت میان این پایپوشها و عوامل مؤثر در آن میباشد که در راستای معرفی پایافزار بومی زنان به‌صورت مجزا از یکدیگر، محقق شده است. روش پژوهش انجام شده از نوع اسنادی است. از نتایج حاصل از آن، میتوان به‌وجود ارتباط تنگاتنگ میان پایپوشها و شرایط زندگی زنان اشاره کرد. زیرا مشاهده می‌شود که در انجام فعالیتهایی نظیر؛ زراعت، دامداری و هم‌چنین ییلاق و قشلاق، به چگونگی ساختار پایافزارها توجه شده است و همواره نوعی را مورد استفاده قرار میدهند که آسایش آنان را به هنگام کار فراهم آورد. هم‌چنین شباهت چشمگیری میان کفش آن دسته از زنانی که در شرایط مکانی و اقلیمی نظیر هم زندگی می‌کنند، دیده می‌شود. از سویی با انجام چنین پژوهشهایی میتوان به نکاتی ظریف و مرتبط با فرهنگ اقوام، در زمینه پوشاک پی برد.
