مطالعات زنان
امیر رستگار خالد
چکیده
مادر‌شدن هم برای زنان و هم برای جامعه مهم است. مادری سنگ بنای خانواده و منبع عمدۀ هویت زنانگی است و به همین دلیل نسبت آشکاری با تلاش زنان برای حضور در عرصۀ عمومی و نیز تغییرات اجتماعی‌ـ فرهنگی جامعه دارد. دراین‌صورت، آیا نگرش زنان نسبت به مادری‌کردن در حال تغییر از سنتی به مدرن است؟ و آیا دین‌داری بر آن مؤثر است؟ در تحقیق حاضر، مادری ...
بیشتر
مادر‌شدن هم برای زنان و هم برای جامعه مهم است. مادری سنگ بنای خانواده و منبع عمدۀ هویت زنانگی است و به همین دلیل نسبت آشکاری با تلاش زنان برای حضور در عرصۀ عمومی و نیز تغییرات اجتماعی‌ـ فرهنگی جامعه دارد. دراین‌صورت، آیا نگرش زنان نسبت به مادری‌کردن در حال تغییر از سنتی به مدرن است؟ و آیا دین‌داری بر آن مؤثر است؟ در تحقیق حاضر، مادری براساس الگوی (A.G.I.L) پارسونز به‌مثابۀ یک نظام کنش صورتبندی شده است. در پژوهشی پیمایشی در شهر تهران تلاش شده با استناد به آن، به سؤالات یادشده پاسخ داده شود. نتایج بیانگر آن است که پاسخ هر دو پرسش مثبت است؛ هرچند روابط دو متغیر یادشده بسته به مؤلفههای بررسیشدة آن‌ها متفاوت است، نگرش بیشترین نسبت پاسخگویان به مادری و ابعاد آن نه سنتی و نه مدرن، بلکه ترکیبی از این دو است. این امر درخصوص بُعد اجتماعی به بیشترین حد (2/76درصد) و درخصوص بعد فرهنگی به کمترین حد (66درصد) میرسد. سهم اصلی در تبیین تغییرات نگرش به مادری بیشتر برعهدۀ دین‌داری ذهنی است (32/0) تا دین‌داری عملی (17/0). التقاطی و ترکیبیبودن نگرش غالب به مادری را میتوان حاکی از شرایط گذار جامعه از سنتی به مدرن در بلندمدت و به تبع آن وقوع تضاد هنجاری در آینده تفسیر کرد.
علیرضا دهقان‌نیری؛ عاطفه آقایی؛ محدثه ضیاچی
چکیده
براساس نظریۀ گروه خاموش، زبان و شیوه‌های ارتباطی، متأثر از شرایط اجتماعی است که در آن مردان قدرت و امکانات بیشتری دارند و زنان، به دلیل محرومیت، به‌مثابۀ گروه‌های خاموش محسوب می‌شوند؛ لیکن تحولات تکنولوژیکی اخیر و دسترسی به فضاهای مجازی به کاهش نابرابری‌های اجتماعی و تقویت گروه‌های ضعیف اجتماعی از جمله زنان انجامیده است. در ...
بیشتر
براساس نظریۀ گروه خاموش، زبان و شیوه‌های ارتباطی، متأثر از شرایط اجتماعی است که در آن مردان قدرت و امکانات بیشتری دارند و زنان، به دلیل محرومیت، به‌مثابۀ گروه‌های خاموش محسوب می‌شوند؛ لیکن تحولات تکنولوژیکی اخیر و دسترسی به فضاهای مجازی به کاهش نابرابری‌های اجتماعی و تقویت گروه‌های ضعیف اجتماعی از جمله زنان انجامیده است. در این مطالعه، نحوۀ تأثیر فضاهای مجازی (سایتهای مربوط به مراقبتهای پزشکی دوران بارداری و زایمان) بر توانمندسازی زنان باردار به‌مثابۀ گروه‌های خاموش واکاوی شده است. این تحقیق با بهرهگیری از روش نظریۀ مبنایی و نمونه‌گیری هدفمند با 16 نفر از زنان باردار مراجعهکننده به این سایتها و مصاحبۀ کیفی با آن‌ها انجام شده است. نتایج مطالعه نشان میدهد زنان با استفاده از فضای مجازی توانستهاند بر محدودیت ناشی از جنسیت فایق آیند و مسائل بارداری را بدون دغدغه بیان کنند و فضاهای مجازی به توانمندسازی ارتباطاتی زنان باردار یاری رسانده است. علاوه بر این، زنان توانستهاند به کمک اطلاعات حاصله از اینترنت، نقش فعالی در فرایند مراقبتهای پزشکی خود ایفا کنند؛ بنابراین، فضاهای مجازی به تعدیل قدرت در رابطة پزشک و بیمار انجامیده است.
مطالعات زنان
حسین راغفر؛ مهدی سلیمانی
چکیده
زنان یکی از گروه‌های هدف در برنامه‌های فقرزدایی‌اند؛ به‌ویژه زنان مطلقه و همسرفوت‌شده که به‌واسطۀ شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه با مسئلۀ فقر بیشتر درگیرند. این پژوهش درصدد سنجش عوامل مؤثر بر فقرزدایی و توانمندسازی زنان مطلقه و بیوۀ شهرستان سلسله (به‌منزلۀ یکی از شهرستان‌های محروم) است. جامعۀ آماری تحقیق، زنان مطلقه ...
بیشتر
زنان یکی از گروه‌های هدف در برنامه‌های فقرزدایی‌اند؛ به‌ویژه زنان مطلقه و همسرفوت‌شده که به‌واسطۀ شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه با مسئلۀ فقر بیشتر درگیرند. این پژوهش درصدد سنجش عوامل مؤثر بر فقرزدایی و توانمندسازی زنان مطلقه و بیوۀ شهرستان سلسله (به‌منزلۀ یکی از شهرستان‌های محروم) است. جامعۀ آماری تحقیق، زنان مطلقه و همسرفوتشدۀ شهرستان سلسله است. حجم نمونه به روش خوشهای و تصادفی 120 نفر و از ابزار پرسش‌نامه برای جمعآوری دادهها استفاده شد. برای تحلیل دادهها نیز از آمارهای رواسپیرمن، تا اوبی کندال و رگرسیون گامبهگام و همچنین در قالب مدلسازی معادلات ساختاری، از نرمافزار آموس استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد بین میزان وامهای کمبهره، طرحهای خوداشتغالی، آموزش عمومی و مهارتآموزی و فقرزدایی زنان رابطۀ معناداری وجود دارد. نقش کمکهای غیرنقدی کمیتۀ امداد امام خمینی(ره) بر فقرزدایی زنان تأیید نشد. یافتهها، در صورت تأکید بر وامهای کمبهره و مشارکتدادن زنان در طرحهای خوداشتغالی و مهارتآموزی و آموزش عمومی، از کارکردی مثبت بر عملکرد این سازمان در فقرزدایی زنان حکایت دارد.
مطالعات زنان
مریم مختاری؛ عبدالله فاضلی
چکیده
امروزه، پدیدة تفکیک جنسیتی در محیط‌های کاری حساسیت فزایندهای یافته است. بر این اساس، واکاوی دلایل بروز چنین پدیده‌ای اهمیت اساسی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی پدیدۀ تفکیک جنسیتی شغلی با تأکید بر نقش ارزش‌های شغلی در بروز چنین پدیده‌ای انجام گرفته است. این پژوهش با روش پیمایشی و در زمستان 1393 انجام شده است. جامعۀ آماری شامل 72 نفر ...
بیشتر
امروزه، پدیدة تفکیک جنسیتی در محیط‌های کاری حساسیت فزایندهای یافته است. بر این اساس، واکاوی دلایل بروز چنین پدیده‌ای اهمیت اساسی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی پدیدۀ تفکیک جنسیتی شغلی با تأکید بر نقش ارزش‌های شغلی در بروز چنین پدیده‌ای انجام گرفته است. این پژوهش با روش پیمایشی و در زمستان 1393 انجام شده است. جامعۀ آماری شامل 72 نفر از کارکنان کتابخانه‌های عمومی شهرستان اهواز و نیروهای ستادی ادارۀ کل کتابخانه‌های عمومی خوزستان هستند که پرسش‌نامۀ پژوهش به شکل سرشماری بین همۀ آنان توزیع شد. نتایج نشان داد که میزان اهمیت ارزش‌های شغلی در دو بعد ارزش‌های بیرونی و درونی، بین زنان و مردان یکسان است، ولی تفاوت ارزش‌های اجتماعی و ارزش‌های توازن کار/ زندگی بین زنان و مردان بهطور آماری معنادار است. بدین صورت که ارزش‌های اجتماعی و توازن کار/ زندگی نزد زنان اهمیت بیشتری در مقایسه با مردان دارد. در کل، نتایج تأییدکنندۀ دیدگاههای نظری به شکل کاملی نبود و نیاز به بازنگری در این دیدگاهها را آشکار کرد.
لیلا صفا؛ منصوره ادیبی
چکیده
با توجه به افزایش تعداد کاربران شبکة اجتماعی تلگرام در ایران، به‌خصوص در میان اقشار جوان و تحصیلکرده، به نظر میرسد که مطالعۀ نوع استفاده از این شبکهها، به‌ویژه در فعالیتهای آموزشی، حائز اهمیت باشد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف این تحقیق توصیفی‌ـ همبستگی بررسی عوامل تأثیرگذار بر قصد استفادۀ دانشجویان از شبکة اجتماعی ...
بیشتر
با توجه به افزایش تعداد کاربران شبکة اجتماعی تلگرام در ایران، به‌خصوص در میان اقشار جوان و تحصیلکرده، به نظر میرسد که مطالعۀ نوع استفاده از این شبکهها، به‌ویژه در فعالیتهای آموزشی، حائز اهمیت باشد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف این تحقیق توصیفی‌ـ همبستگی بررسی عوامل تأثیرگذار بر قصد استفادۀ دانشجویان از شبکة اجتماعی تلگرام در فعالیتهای آموزشی با تأکید بر اثر تعدیل‌گری جنسیت بود. جامعۀ آماری این تحقیق 767 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد رشتههای کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بود که بر پایۀ جدول بارتلت و همکاران (2001)، 196 نفر از آنان با روش نمونه‌گیری طبقهای با انتساب متناسب انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسش‌نامۀ استاندارد (پس از متناسبسازی پرسشها با زمینۀ مرتبط با پژوهش) استفاده شد. نتایج تحقیق گویای آن بودند که دو متغیر برداشت ذهنی از سهولت و مفید‌بودن اثر مثبت و معناداری بر نگرش استفاده از تلگرام در فعالیتهای آموزشی داشتند، در‌حالی‌که رابطۀ بین برداشت ذهنی از جذابیت با نگرش نسبت به استفاده از تلگرام معنادار نبود. همچنین، نگرش به استفاده از تلگرام اثر مثبت و معناداری بر قصد استفاده از آن در فعالیتهای آموزشی داشت. نتایج تحلیل گروه‌های چندگانه نشان دادند که از بین چهار رابطۀ بررسی‌شده، فقط اثر تعدیل‌گری جنسیت در رابطۀ بین برداشت ذهنی از سهولت با نگرش به استفاده از تلگرام در فعالیتهای آموزشی تأیید شد؛ به نحوی که این رابطه برای دانشجویان پسر مثبت و معنادار، ولی برای گروه دانشجویان دختر غیرمعنادار بود.
مطالعات زنان
مجید کافی؛ لیلا بهمنی؛ مریم سادات دلاور
چکیده
پژوهش حاضر براساس این فرض انجام گرفته است که برخورداری هر‌چه بیشتر زنان از سرمایة فرهنگی میتواند موقعیت آن‌ها را در خانواده بهبود بخشد و مطالبات آن‌ها را بالا ببرد. جهت بررسی فرض مذکور، دادههای مورد نیاز با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسش‌نامه و با انتخاب نمونهای 385 نفری از زنان متأهل ساکن شیراز به‌دست آمد. روش نمونه‌گیری، ...
بیشتر
پژوهش حاضر براساس این فرض انجام گرفته است که برخورداری هر‌چه بیشتر زنان از سرمایة فرهنگی میتواند موقعیت آن‌ها را در خانواده بهبود بخشد و مطالبات آن‌ها را بالا ببرد. جهت بررسی فرض مذکور، دادههای مورد نیاز با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسش‌نامه و با انتخاب نمونهای 385 نفری از زنان متأهل ساکن شیراز به‌دست آمد. روش نمونه‌گیری، تصادفی چندمرحلهای و تصادفی ساده بود و برای تحلیل دادهها و آزمون فرضیهها روشهای آماری ضریب همبستگی، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر استفاده شد. یافتهها نشاندهندة وجود رابطة معنادار بین انواع سرمایة فرهنگی (نهادینه، تجسمیافته و عینیتیافته) با قدرت زنان در خانواده است؛ بدین معنا که با افزایش انواع سرمایة فرهنگی در زنان، قدرت آن‌ها نیز افزایش مییابد. همچنین از بین متغیرهای زمینهای تحصیلات مرد، اشتغال زن و بعد خانواده با قدرت زنان ارتباط معناداری را نشان داده است. نتایج ضریب رگرسیونی نشان میدهد که 3 متغیر اشتغال، تعداد اعضای خانواده و سرمایة فرهنگی به ترتیبِ میزان اهمیتی که در تبیین متغیر وابسته داشتهاند وارد معادله شده و درمجموع 40درصد از واریانس متغیر وابسته را توضیح دادهاند (40/0R2= ).
روانشناسی
علی محمد ناعمی
چکیده
امروزه، پدیدة خودشیءانگاری به مفهوم ارزیابی دیگران براساس ظاهر فیزیکی، زیبایی و جذابیت جنسی، پدیده‌ای است که منبع عمدة درد و رنج زنان، به‌ویژه دانشجویان دختر، به‌شمار میآید و موجب کاهش تاب‌آوری و خوددلسوزی و تهدید سلامت روانی آن‌ها میشود. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطۀ خودشیءانگاری با تاب‌آوری و خوددلسوزی دانشجویان ...
بیشتر
امروزه، پدیدة خودشیءانگاری به مفهوم ارزیابی دیگران براساس ظاهر فیزیکی، زیبایی و جذابیت جنسی، پدیده‌ای است که منبع عمدة درد و رنج زنان، به‌ویژه دانشجویان دختر، به‌شمار میآید و موجب کاهش تاب‌آوری و خوددلسوزی و تهدید سلامت روانی آن‌ها میشود. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطۀ خودشیءانگاری با تاب‌آوری و خوددلسوزی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی همبستگی بود. جامعة آماری این پژوهش شامل همۀ دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار ورودی 1393 به تعداد 647 نفر بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 242 نفر تعیین شد که با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامههای استاندارد خودشیءانگاری مککینلی و هاید، تاب‌آوری کونور و دیویدسون و خوددلسوزی نف استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که بین متغیرهای خودشیءانگاری با تاب‌آوری و خوددلسوزی رابطة منفی و معناداری وجود دارد. همچنین، براساس نتایج تحقیق مشخص شد که مؤلفههای خودشیءانگاری (شرم بدنی، نظارت بدنی و کنترل ظاهر) توانستند حدود 31درصد واریانس تاب‌آوری و 18درصد واریانس خوددلسوزی را تبیین کنند. بنابراین، کاهش خودشیءانگاری میتواند سبب افزایش تاب‌آوری و خوددلسوزی دانشجویان دختر شود.
