زهرا پیشگاهی¬فرد؛ ام¬البنی پولاب
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1387
چکیده
ارزیابی وضعیت زنان در جوامع مختلف نیازمند محاسبه شاخص‌های متفاوت در زمینه‌های علمی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است که محاسبه این عوامل و مقایسه آن در مورد مشابه با مردان نشانگر سطح پیشرفت و توسعه یافتگی کشورها و تعیین جایگاه آن‌ها نسبت به سایر کشورها در سطوح جهانی و منطقه‌ای است.
با مشخص شدن جایگاه کشورها، آن‌ها می‌توانند برای ...
بیشتر
ارزیابی وضعیت زنان در جوامع مختلف نیازمند محاسبه شاخص‌های متفاوت در زمینه‌های علمی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است که محاسبه این عوامل و مقایسه آن در مورد مشابه با مردان نشانگر سطح پیشرفت و توسعه یافتگی کشورها و تعیین جایگاه آن‌ها نسبت به سایر کشورها در سطوح جهانی و منطقه‌ای است.
با مشخص شدن جایگاه کشورها، آن‌ها می‌توانند برای رسیدن به اهداف برنامهریزیشده در راستای توسعه انسانی، رفاه و منزلت در خور توجه زنان در مقایسه با کشورهای پیرامونی خود تدابیر لازم را بیندیشند.
اگر چه سنجش وضعیت زنان در منطقه به پارامترهای مختلفی بستگی دارد اما با توجه به اینکه امروزه توسعهیافتگی از عوامل قدرت ملی کشورهاست و قدرت ملی از مسائل مهم جغرافیای سیاسی است، مقاله حاضر تلاش دارد که با ارائه روش و مدل، گامی در راستای این سنجش بردارد.
در این تحقیق از نرمافزار SPSS که بیشتر برای ارزیابی، سنجش و تحلیل آمارهای اجتماعی به کار میرود استفاده شده و با استفاده از روش نمونه‌گیری چند مرحلهای سعی شده جایگاه فعلی کشورها را نسبت بههم سنجیده و سپس از طریق تکنیکهای تجزیه و تحلیل سریهای زمانی جایگاه آنان را در سال 1404 پیشبینی نماید.
غلامعباس توسلی؛ مریم نجار نهاوندی
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1387
چکیده
امروزه، محققان توسعه بر این باورند که از میان سرمایه‌های فیزیکی، تکنولوژیک و انسانی؛ متغیر اصلی و با اهمیت، سرمایه انسانی و بهره‌وری صحیح از آن است. توسعه و تکامل اقتصادی، جز از طریق رشد فرهنگی عوامل کار در محیط و سازمان‌های کار محقق نمی‌گردد. این‌چنین است که اخلاق کار در فرهنگ کار جامعه اهمیت یافته و متضمن توسعه و پیشرفت می‌شود. ...
بیشتر
امروزه، محققان توسعه بر این باورند که از میان سرمایه‌های فیزیکی، تکنولوژیک و انسانی؛ متغیر اصلی و با اهمیت، سرمایه انسانی و بهره‌وری صحیح از آن است. توسعه و تکامل اقتصادی، جز از طریق رشد فرهنگی عوامل کار در محیط و سازمان‌های کار محقق نمی‌گردد. این‌چنین است که اخلاق کار در فرهنگ کار جامعه اهمیت یافته و متضمن توسعه و پیشرفت می‌شود. در این میان ورود زنان به بازار کار یکی از متغیرهای مؤثر بر فرهنگ و اخلاق کار در جامعه بوده است. این تحقیق با رویکردی جنسیتی به اخلاق کار در جامعة ایرانی، درصدد پاسخ به این نکته است که با توجه به خصوصیات محیط کار در ایران، چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی بین اخلاق کار زنان و مردان قابل مشاهده است و اینکه در صورت وجود تفاوت، چه عواملی در آن دخالت دارند. در این تحقیق از روش پیمایشی استفاده شده و ابزار تحقیق پرسشنامه بوده است.جامعه آماری، اعضای هیئت علمی و کارمندان دانشگاه تهران بوده‌اند که از میان آنان به صورت نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده، جمعیت نمونه انتخاب شده‌است. پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها و تحلیل مسیر، این نتایج بدست آمد: آنچه که در محیط کار دانشگاه بر اخلاق کار افراد مؤثر است، متغیرهای اقتصادی و پایگاهی کارکنان آن نیست، بلکه آنچه اهمیت دارد، متغیرهای فرهنگی و روابط درون سازمانی است و در دانشگاه به عنوان یک محیط فرهنگی بیشتر متغیرهای منزلتی، اجتماعی و ساختاری هستند که بر رفتار و اخلاق کارکنان تأثیرگذارند و زنان هم از این قاعده مستثنی نیستند. متغیر«جنسیت» به عنوان یک عامل مهم و مشخص در اخلاق کار(متغیر وابسته) خود را نشان نداده ولی توسط متغیرهای درون سازمانی (متغیرهای فرهنگی)، خود را بازنمایی و بازشناسی می‌کند.
فریبا حسنی؛ شکوه نوابی¬نژاد؛ رحمت¬الله نورانی¬پور
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1387
چکیده
: مقاله حاضر برگرفته از یک پژوهش شبه آزمایشی است که با هدف بررسی تأثیر دو روش زوج‌درمانی رفتاری-شناختی و هیجان‌محور بر کاهش افسردگی زوجِ مرد نابارور شکل گرفته‌است. نمونه آماری شامل 30 زوج مرد نابارور از بین مراجعین کلینیک ناباروری کوثر بود که با روش نمونه‌گیری داوطلبانه در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه جایگزین شده و با استفاده از ...
بیشتر
: مقاله حاضر برگرفته از یک پژوهش شبه آزمایشی است که با هدف بررسی تأثیر دو روش زوج‌درمانی رفتاری-شناختی و هیجان‌محور بر کاهش افسردگی زوجِ مرد نابارور شکل گرفته‌است. نمونه آماری شامل 30 زوج مرد نابارور از بین مراجعین کلینیک ناباروری کوثر بود که با روش نمونه‌گیری داوطلبانه در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه جایگزین شده و با استفاده از آزمون افسردگی بک-II مورد سنجش قرار گرفتند و دادههای بدست آمده با استفاده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای استنباطی حاصل از آزمون غیر پارامتریک یومان ویتنی حاکی از این است که زوج‌درمانی رفتاری-شناختی با اطمینان 99 درصد بر کاهش افسردگی زوج مرد نابارور مؤثر است ( ) اما روش زوج‌درمانی هیجان محور در تغییر میزان افسردگی معنادار نبوده است ( ). همچنین یافتهها نشان میدهد که جنسیت تأثیر معناداری در میزان کارآیی دو روش زوج درمانی رفتاری-شناختی و هیجان محور بر کاهش افسردگی نداشته است و هر دو رویکرد بر زنان و مردان بهگونهای یکسان تأثیر میگذارد( ).
محمد رضایی؛ عباس کاظمی
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1387
چکیده
در مقاله حاضر، تحلیل کیفی نحوه نمایش زنان در مجموعه‌های تلویزیونی مورد توجه ما بوده است. از این رو، سه مجموعه «اگه بابام زنده بود»، «آهوی ماه نهم» و طنز «خانه به دوش» از تولیدات شبکه‌های 1 و3 در شش ماهه دوم سال 1383 به روش تحلیل محتوای کیفی بررسی شده است. محور تحلیل این نمونه‌ها مفهوم حضور شایسته زنان در خطوط داستانی این مجموعه‌ها بود ...
بیشتر
در مقاله حاضر، تحلیل کیفی نحوه نمایش زنان در مجموعه‌های تلویزیونی مورد توجه ما بوده است. از این رو، سه مجموعه «اگه بابام زنده بود»، «آهوی ماه نهم» و طنز «خانه به دوش» از تولیدات شبکه‌های 1 و3 در شش ماهه دوم سال 1383 به روش تحلیل محتوای کیفی بررسی شده است. محور تحلیل این نمونه‌ها مفهوم حضور شایسته زنان در خطوط داستانی این مجموعه‌ها بود که پس از بررسی دیدگاه‌های برخی نظریهپردازان اسلامی و اهداف و برنامههای تلویزیون در سال 1383محور تحلیل قرار گرفته است. نویسندگان نتیجه میگیرند که هر چند کمیت حضور زنان در این مجموعه‌ها حاکی از حضور پررنگ آنهاست اما حضور کیفی و شایسته آن‌ها با الگوها و اهداف سیمای جمهوریاسلامیایران انطباق ندارد. در واقع، گسستی قابل توجه میان دو سطح سیاستگذاری و تولید برنامههای سیمای ج.ا.ا سبب ناکارآمدی اهداف این نهاد ارشادی در اِعمال سیاست جنسیت شده است.
آرین قلی¬پور؛ اشرف رحیمیان؛ اعظم میرزمانی
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1387
چکیده
توانمندسازی به معنای تفویض و یا اعطای قدرت به کسی است. در دهه‌های اخیر توانمندسازی به عنوان مکانیزمی برای افزایش کیفیت زندگی کاری و شخصی زنان مطرح شده است. تحصیلات و اشتغال از ابزارهای مؤثر تحقق توانمندسازی زنان است اما نمی‌توان نقش فرهنگ را در این زمینه نادیده انگاشت. هنجارهای اجتماعی می‌توانند به طور مستقیم و یا غیر مستقیم، میزان ...
بیشتر
توانمندسازی به معنای تفویض و یا اعطای قدرت به کسی است. در دهه‌های اخیر توانمندسازی به عنوان مکانیزمی برای افزایش کیفیت زندگی کاری و شخصی زنان مطرح شده است. تحصیلات و اشتغال از ابزارهای مؤثر تحقق توانمندسازی زنان است اما نمی‌توان نقش فرهنگ را در این زمینه نادیده انگاشت. هنجارهای اجتماعی می‌توانند به طور مستقیم و یا غیر مستقیم، میزان توانمندسازی زنان را محدود نمایند. در این مقاله نقش تحصیلات و اشتغال در توانمندسازی روانشناختی زنان در شهر تهران مورد کنکاش قرار گرفت. تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی-توصیفی است. در این تحقیق تحصیلات رسمی و اشتغال سازمانی به عنوان متغیرهای مستقل و توانمندسازی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. نمونه‌گیری به صورت تصادفی ساده و به‌وسیله پرسشنامه، از حدود600 نفر از زنان شهر تهران به‌عمل آمد.
جهت آزمون روایی سؤالات از اعتبار محتوا و اعتبار عاملی و برای سنجش اعتبار محتوای پرسشنامه از نظرات کارشناسان خبره استفاده شد. همچنین برای آزمون فرضیات، از آزمون همبستگی رتبه‌ای اسپیرمن و روش معادلات ساختاری استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ مقیاس توانمندی، 8945/0 است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که تحصیلات و اشتغال سازمانی موجب توانمندی روانشناختی زنان در شهر تهران می‌شود.
سید کاظم موسوی؛ اشرف خسروی
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1387
چکیده
شاهنامه فردوسی از ارزنده‌ترین آثار ادبی ایران و جهان است که از دیدگاه‌های مختلف قابل نقد و بررسی است. این اثر ارزشمند و افتخارآمیز را می‌توان از جهت زبان و ادبیات، جامعه‌شناسی، اسطوره‌شناسی، داستان‌پردازی و سایر زمینه‌ها تحلیل کرد. یکی از زمینه‌های به نسبت جدید که می‌تواند بستر پژوهش در شاهنامه باشد و آثار و نتایج مفیدی به‌دست ...
بیشتر
شاهنامه فردوسی از ارزنده‌ترین آثار ادبی ایران و جهان است که از دیدگاه‌های مختلف قابل نقد و بررسی است. این اثر ارزشمند و افتخارآمیز را می‌توان از جهت زبان و ادبیات، جامعه‌شناسی، اسطوره‌شناسی، داستان‌پردازی و سایر زمینه‌ها تحلیل کرد. یکی از زمینه‌های به نسبت جدید که می‌تواند بستر پژوهش در شاهنامه باشد و آثار و نتایج مفیدی به‌دست دهد، روان‌کاوی و روان‌شناسی است. از روان‌کاوان و روان‌شناسان برجسته و صاحب‌نظر دوران اخیر که آرا و نظرات او در بررسی آثار ادبی مشرق‌زمین مفید و قابل استفاده است، کارل گوستاو یونگ است. آنیما (وجود مادینه) از مهم‌ترین موضوعات نظریه روان‌شناسی تحلیلی شخصیت اوست که به گفته وی به صورت‌های دوگانه سازنده و ویران‌گر نمود پیدا می‌کند. زنان در شاهنامه در کنار داشتن جلوه‌های بیرونی و اجتماعی خود می‌توانند به گونه‌ای نمودهای دوگانه آنیما باشند که در ناخودآگاه جمعی قوم ایرانی وجود داشته و در اسطوره و پس از آن در حماسه پدیدار شده‌اند. سودابه و زنان گمراه‌کننده هفت‌خوان، آنیمای منفی و فرانک، فرنگیس، رودابه و سیندخت آنیمای مثبت ناخود آگاه‌اند که در حماسه نقش و کارکرد مهمی ایفا می‌کنند. خواهران توأمانی (پاکیزه رویان جمشید و خواهران اسفندیار) که در شاهنامه به اسارت درمی‌آیند و سپس آزاد می‌شوند بیانگر این نکته‌اند که آنیما در برخورد با خودآگاه می‌تواند دگرگون شود و از حالت آفرینندگی و پاکی به اسارت و ناپاکی درآید و دوباره در برخورد با یک خودآگاه نیک به حالت اولیه خود باز گردد. در این مقاله به بررسی این موضوع پرداخته شده‌است.
فاطمه پیرا
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1387
چکیده
پیروزی طغرل در دندانقان در 431 ق. آغازگر دوره سلاجقه در ایران است. عصری که نقطه اوج آن را پادشاهی ده ساله آلپ ارسلان (65-455 ق.) و سلطنت بیست ساله پسرش ملکشاه (85-465 ق.) تشکیل می‌داد. البته این دوره وحدت سی ساله را می‌بایست عصر وزیر خواجه نظام‌الملک نیز نامید. وی رایزن خردمند سلاطین سلجوقی بود، که ولی‌نعمتان تُرک خود را تشویق می‌کرد، بر سنت ...
بیشتر
پیروزی طغرل در دندانقان در 431 ق. آغازگر دوره سلاجقه در ایران است. عصری که نقطه اوج آن را پادشاهی ده ساله آلپ ارسلان (65-455 ق.) و سلطنت بیست ساله پسرش ملکشاه (85-465 ق.) تشکیل می‌داد. البته این دوره وحدت سی ساله را می‌بایست عصر وزیر خواجه نظام‌الملک نیز نامید. وی رایزن خردمند سلاطین سلجوقی بود، که ولی‌نعمتان تُرک خود را تشویق می‌کرد، بر سنت ایرانشهری چون پادشاهی مطلق عمل کنند و در کتابش سیاست‌نامه نه تنها به نظریه‌پردازی درباره شیوه حکومت‌داری پرداخت، بلکه امیدوار بود طرح و نمونه دقیقی ارائه دهد که امپراتوری شرقی را مطابق آن بسازد. مقاله حاضر قصد دارد مسئله جنسیت را همچون بسیاری از پدیده‌های انسانی و اجتماعی در قالب نظام فرهنگی یک جامعه بررسی کند. در این پژوهش تاریخی کتاب سیاست‌نامه متنی از اواخر قرن پنجم ق. به‌عنوان عرضه‌کننده نظام فرهنگی جامعه ایران در دوره مورد بحث انتخاب شده است. پس از معرفی جامعه و آن عصر، با تشریح محتوای متن و طبقه‌بندی استدلال‌های ارائه شده به‌وسیله نویسنده، پدیده جنسیت و قدرت را در اندیشه خواجه نظام‌الملک تجزیه و تحلیل خواهیم کرد. طی این تحقیق درمی‌یابیم که اندیشه‌های وزیر بزرگ سلاجقه در مورد زنان بیشتر متأثر از سنن کهن ایرانشهری است تا روح و قوانین اسلامی
