علوم سیاسی
محمودرضا رهبرقاضی؛ حسین مسعودنیا؛ زهرا صادقی نقدعلی
چکیده
بررسیها و تحقیقات در دهههای 1960 و 1970 نشان میدهند که زنان در برخی از مسائل سیاسی، فرهنگی و اقتصادی و همچنین هویت حزبی متفاوتتر از مردان عمل می‌کنند؛ به‌طوری‌که زنان گرایشهای محافظهکارانة نسبتاً قویتری دارند، اما یافتههای جدید از دهة 1980 به این‌سو حاکی از آن است که از شدت محافظهکاری زنان کاسته شده است. حال ...
بیشتر
بررسیها و تحقیقات در دهههای 1960 و 1970 نشان میدهند که زنان در برخی از مسائل سیاسی، فرهنگی و اقتصادی و همچنین هویت حزبی متفاوتتر از مردان عمل می‌کنند؛ به‌طوری‌که زنان گرایشهای محافظهکارانة نسبتاً قویتری دارند، اما یافتههای جدید از دهة 1980 به این‌سو حاکی از آن است که از شدت محافظهکاری زنان کاسته شده است. حال هدف این پژوهش بررسی چنین تفاوتهایی در گروههای زنان و مردان در جامعة آماری مورد پژوهش است. در این زمینه، جامعة آماری پژوهش شامل کلیة دانشجویان دانشگاههای شهر اصفهان است که با شیوة نمونه‌گیری خوشه‌ای 914 نفر از آنان بررسی شدند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که زنان در حوزههای فرهنگی و سیاسی بیش از مردان گرایشهای محافظه‌کارانه دارند. اما، برعکس، در مسائل اقتصادی این مردان بودند که از بازارهای آزاد و خصوصیسازی اقتصادی بیشتر حمایت میکردند و این امر نشاندهندة آن است که زنان در مقایسه با مردان گرایشهای محافظهکارانة اقتصادیِ کمتری دارند. از سوی دیگر، بررسی جزئیتر یافتهها حاکی از آن است که اندازة اثر میان متغیر جنسیت و مؤلفههای محافظهکاری فقط در زمینة محافظهکاری فرهنگی متوسط است و در بقیة فرضیه‌ها اندازة اثر کوچکی مشاهده شد. بنابراین، می‌توان به این نتیجه دست یافت که به‌استثنای حوزههای فرهنگی که هنوز شکاف‌های نسبتاً عمیقی میان زنان و مردان وجود دارد، در عرصه‌های دیگر جامعه، یعنی حوزههای سیاسی و اقتصادی، این شکاف‌های جنسیتی نسبتاً ضعیف و در حال رنگ‌باختن‌اند.
رحمت اله مرزوقی؛ سیروس منصوری
چکیده
هدف از پژوهش حاضر تحلیل محتوای برنامة درسی دورة ابتدایی بر مبنای مؤلفههای جنسیتی است. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا و جامعة آماری پژوهش، کتاب‌های درسی دورة ابتدایی است. نمونة آماری پژوهش به شیوة هدفمند از نوع موارد مطلوب و شامل محتوای کتاب‌های هدیههای آسمانی، مطالعات اجتماعی و فارسی است. مؤلفههای پژوهش شامل ویژگیهای ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر تحلیل محتوای برنامة درسی دورة ابتدایی بر مبنای مؤلفههای جنسیتی است. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا و جامعة آماری پژوهش، کتاب‌های درسی دورة ابتدایی است. نمونة آماری پژوهش به شیوة هدفمند از نوع موارد مطلوب و شامل محتوای کتاب‌های هدیههای آسمانی، مطالعات اجتماعی و فارسی است. مؤلفههای پژوهش شامل ویژگیهای شخصیتی، الگوهای اجتماعی و سیاسی و نقشهای حرفهای مربوط به جنسیت و نیز واحد تحلیل مضامین است. نتایج تحقیق نشان داد که زنان معمولاً در نقش افرادی احساسی و زیردست و مردان با ویژگیهای شخصیتی خردمحور و دستوردهنده ظاهر شدهاند. در رابطه با نقشهای شغلی، مردان در مشاغل بیرون از خانه و زنان در قالب مشاغل مربوط به خانهداری یا حداکثر در مشاغل آموزگاری و پرستاری ایفای نقش کردهاند. راجع به الگوهای اجتماعی و سیاسی نیز مردان در قالب الگوهای رهبری سیاسی، مصلحان اجتماعی و صاحبان خرد ظاهر شدهاند و در مقابل، الگوی ارائهشده برای زنان در قالب مادری و همسری مجسم شده است.
احمد نادری؛ علی قشمی
چکیده
زنان، به‌عنوان نیمی از جوامع انسانی، ظهور و بروز برجسته‌ای را در عرصه‌های مختلف زندگی اجتماعی عهده‌دارند و تحلیل و بررسی محتوایی رسانه‌ها در چگونگی بازنمایی زنان یک جامعه بی‌گمان ضروری به نظر می‌رسد. در این تحقیق، از دو روش تحلیل محتوا و نشانه‌شناسی استفاده شده است. در روش تحلیل محتوا، با انتخاب یک هفتة آماری، از شش ماهة اول سال ...
بیشتر
زنان، به‌عنوان نیمی از جوامع انسانی، ظهور و بروز برجسته‌ای را در عرصه‌های مختلف زندگی اجتماعی عهده‌دارند و تحلیل و بررسی محتوایی رسانه‌ها در چگونگی بازنمایی زنان یک جامعه بی‌گمان ضروری به نظر می‌رسد. در این تحقیق، از دو روش تحلیل محتوا و نشانه‌شناسی استفاده شده است. در روش تحلیل محتوا، با انتخاب یک هفتة آماری، از شش ماهة اول سال 1393، اخبار و مطالب چاپ‌شده در سه روزنامة کیهان، ایران و شرق، تحلیل محتوا شد. سپس با روش نشانه‌شناسی تصاویرِ چاپ‌شده از زنان در روزنامه‌های مذکور تحلیل شد. نتایج بررسی نشان می‌دهد روزنامة ایران در تعداد مطالب بیش از دیگر روزنامه‌ها به موضوع زنان پرداخته است و سپس روزنامة شرق و کیهان قرار داشته‌اند. اختلاف تعداد مطالب روزنامة ایران حدود یک و نیم برابر روزنامة شرق و مطالب روزنامة شرق دو برابر روزنامة کیهان بوده است. روزنامة ایران در تیترهای صفحة اول و نیز تعداد عکس‌های چاپ‌شده از زنان جایگاه بهتری از دو روزنامه دیگر دارد. در بخش نشانه‌شناسی عکس‌های چاپ‌شده از زنان نیز مشخص شد که بازنمایی زنان ایرانی در مقایسه با زنان خارجی مطلوب نیست و در روزنامة ایران،به‌خصوص در صفحة اول، انعکاس زنان خارجی به لحاظ نشانه‌شناختی، بهتر از زنان ایرانی بوده است و حتی در تصاویر داخلی نیز نمونه‌ای برای این مدعا وجود دارد. البته رویکرد روزنامة شرق را می‌توان بینابینی دانست و با وجود انعکاس زنان خارجی به بهترین وجه، زنان ایرانی نیز فراموش نشده‌اند و نوع مواجهة روزنامة شرق در بخش تصاویر با زنان ایرانی بهتر از دو روزنامة دیگر بوده است. روزنامة کیهان نیز کمترین توجه را به تصاویر زنان، چه ایرانی و چه خارجی، در صفحة اول داشته است.
مطالعات زنان
خلیل غلامی؛ ناصر شیربگی؛ دلسوز حسینی
چکیده
پژوهش حاضر به دنبال واکاوی ماهیت قدرت و تدوین چارچوبی نظری در میان مدیران زن مدارس بود. پارادایم معرفت‌شناسی انتقادی با رویکرد کیفی و راهبرد نظریة داده‌بنیاد مورد استفاده قرار گرفت. بر‌اساس نمونه‌گیری نظری و هدفمند، مصاحبة نیمه‌ساختارمند با مدیران زن، مدیران مرد و همچنین مردانی که همسر شاغل داشتند، انجام شد. پس از پیاده کردن و ...
بیشتر
پژوهش حاضر به دنبال واکاوی ماهیت قدرت و تدوین چارچوبی نظری در میان مدیران زن مدارس بود. پارادایم معرفت‌شناسی انتقادی با رویکرد کیفی و راهبرد نظریة داده‌بنیاد مورد استفاده قرار گرفت. بر‌اساس نمونه‌گیری نظری و هدفمند، مصاحبة نیمه‌ساختارمند با مدیران زن، مدیران مرد و همچنین مردانی که همسر شاغل داشتند، انجام شد. پس از پیاده کردن و کدگذاری سهمرحلهای متن مصاحبهها، تبعیض نهادی به‌منزلة هستة اصلی و مرکزی تحقیق شکل گرفت. زمینهها و شرایط علی و مداخلهگر عبارت بودند از: ساختارهای سیاسیـ قانونی، فرهنگی و ذهنی. همچنین، مسئولیتهای خانوادگی و اداری و بسترهای آموزشی و رسانهای به‌منزلة عوامل واسطهای در تقویت مردسالاری مورد نظر بودند. زنان برای مقابله با این وضعیت هژمونیک از یک طرف و توانمندسازی خود از طرف دیگر، نوعی امیدواری معرفتی را در فلسفة شخصی خود تقویت کرده بودند.
روانشناسی
مریم سروش؛ پگاه ادیبی پارسا
چکیده
زنان محور خانواده محسوب می‌شوند. برای تبدیل‌کردن خانواده به کانونی برای رشد و تعالی افراد باید به زنان اهمیت بیشتری داد. از مسائل مهمی که در سلامتی زنان باید مد نظر قرار گیرد احساس تنهایی و علل و همبسته‌های آن است. حدود 413 نفر از زنان 19 تا 65 سال شهر شیراز به‌عنوان نمونه با استفاده از نمونه‌گیری طبقه‌ای و خوشه‌ای چندمرحلهای انتخاب ...
بیشتر
زنان محور خانواده محسوب می‌شوند. برای تبدیل‌کردن خانواده به کانونی برای رشد و تعالی افراد باید به زنان اهمیت بیشتری داد. از مسائل مهمی که در سلامتی زنان باید مد نظر قرار گیرد احساس تنهایی و علل و همبسته‌های آن است. حدود 413 نفر از زنان 19 تا 65 سال شهر شیراز به‌عنوان نمونه با استفاده از نمونه‌گیری طبقه‌ای و خوشه‌ای چندمرحلهای انتخاب شدهاند. پرسش‌نامۀ دینداری گلاک و استاک، احساس تنهایی و سرمایۀ فرهنگی، اجتماعی از سوی پاسخگویان تکمیل شد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که نمرة کل دینداری و ابعاد آن موجب کاهش احساس تنهایی عاطفی و سرمایه‌های فرهنگی اجتماعی موجب کاهش احساس تنهایی اجتماعی در زنان میشود. زنانی که دیندارترند از نظر عاطفی و روانی قویترند و زنانی که سرمایه‌های بیشتری در اختیار دارند از نظر اجتماعی فعالترند و احساس تنهایی کمتری دارند. زنان شاغل تحصیلات و سرمایة بالاتری از زنان غیرشاغل دارند؛ بنابراین، احساس تنهایی اجتماعی بسیار کمتری دارند. احساس تنهایی عاطفی در زنان شاغل و غیرشاغل تفاوت معناداری نداشت؛ بنابراین می‌توان دید که اشتغال زنان برای آن‌ها بهروزی روانی و اجتماعی به همراه میآورد.
مطالعات زنان
علی شمس؛ حلیمه رزمی؛ محمدحسین شهیر
چکیده
پرورش طیور محلی یکی از فعالیت‌هایی است که زنان در سطح روستاها در آن مشارکت دارند و عوامل متعددی بر سطح مشارکت آن‌ها تأثیر می‌گذارد. هدف این تحقیق توصیفی‌ـ همبستگی سنجش عوامل مرتبط با میزان مشارکت زنان روستایی در پرورش طیور محلی بود. جامعۀ آماری شامل 22 هزار و 564 خانوار روستایی در شهرستان مراغه بودند که با استفاده از فرمول کوکران 224 ...
بیشتر
پرورش طیور محلی یکی از فعالیت‌هایی است که زنان در سطح روستاها در آن مشارکت دارند و عوامل متعددی بر سطح مشارکت آن‌ها تأثیر می‌گذارد. هدف این تحقیق توصیفی‌ـ همبستگی سنجش عوامل مرتبط با میزان مشارکت زنان روستایی در پرورش طیور محلی بود. جامعۀ آماری شامل 22 هزار و 564 خانوار روستایی در شهرستان مراغه بودند که با استفاده از فرمول کوکران 224 نفر از زنان روستایی پرورش‌دهندۀ طیور محلی از طریق نمونه‌گیری چندمرحلهای تصادفی انتخاب و مطالعه شدند. ابزار تحقیق پرسش‌نامۀ محققساختهای بود که روایی آن از طریق متخصصان موضوعی تأیید شد و پایایی آن نیز با انجام مطالعۀ مقدماتی و محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ بزرگ‌تر از 7/0 برای شاخصهای ترکیبی به‌دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد به غیر از زنان، سایر اعضای خانواده نیز در پرورش طیور مشارکت داشتند، ولی مشارکت زنان از بقیه بیشتر بود. زنان به‌طور متوسط حدود 5/77درصد در فعالیت‌های پرورش طیور مشارکت داشتند و بیشترین مشارکت آن‌ها در زمینۀ جوجهکشی و کمترین آن در زمینۀ لانهسازی بود. تحلیل همبستگی نشان داد که مشارکت زنان با متغیرهای سن، تحصیلات زنان، تحصیلات همسر، تعداد اعضای خانوار، تعداد کل طیور و دانش رابطۀ منفی و معنادار ولی با نگرش و سهم زنان از درآمد فروش طیور و محصولات رابطة مثبت و معناداری داشت.
روانشناسی
سید علی آزادمنش؛ چیمن مصطفی پور؛ لقمان احمدی پور
چکیده
امروزه، ازدواج جوانان یکی از چالش‌های اصلی جامعة ایرانی به‌شمار می‌آید. جوانان به دلایل مختلفی از ازدواج دوری می‌کنند و پدیدة تأخیر در سن ازدواج نه به‌منزلة مسئله و مشکلی شخصی، بلکه به‌مثابة مسئله‌ای اجتماعی نمود پیدا کرده است.هدف پژوهش حاضر مقایسة اضطراب اجتماعی و سرمایة روان‌شناختی معلمان زن متأهل و مجرد شهرستان بوکان بود. ...
بیشتر
امروزه، ازدواج جوانان یکی از چالش‌های اصلی جامعة ایرانی به‌شمار می‌آید. جوانان به دلایل مختلفی از ازدواج دوری می‌کنند و پدیدة تأخیر در سن ازدواج نه به‌منزلة مسئله و مشکلی شخصی، بلکه به‌مثابة مسئله‌ای اجتماعی نمود پیدا کرده است.هدف پژوهش حاضر مقایسة اضطراب اجتماعی و سرمایة روان‌شناختی معلمان زن متأهل و مجرد شهرستان بوکان بود. پژوهش حاضر از نوع علیـ مقایسهای (پسرویدادی) است. جامعة آماری شامل دو گروه از معلمان زن مجرد و متأهل در محدودة سنی 25ـ45 و سال تحصیلی 1393ـ1394 بودند. از بین دو گروه از معلمان متأهل 80 نفر و مجرد 80 نفر و در مجموع 160 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمعآوری اطلاعات از پرسش‌نامۀ سرمایة روان‌شناختی مکگی (2011) و سیاهۀ فوبیای اجتماعی کانور و همکاران (2000) استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره بیانگر وجود تفاوت معنادار بین نمرههای دو گروه از معلمان زن گروه سنی 25 تا 45 متأهل و مجرد در اضطراب اجتماعی و سرمایۀ روان‌شناختی بود. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که افراد متأهل نسبت به افراد مجرد سطح سرمایة روان‌شناختی بالاتر و اضطراب اجتماعی کمتری دارند.
