علیرضا محسنی تبریزی؛ فریبا سیدان
دوره 2، شماره 2 ، تیر 1383
چکیده
هدف از پژوهش حاضر ، بررسی اجتماعی اختلالات روانی زنان، به ویژه افسردگی است. این بررسی با استفاده از مدل علّی / توصیفی با بهره گیری از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه در زنان 20 تا 60 ساله ساکن شهر تهران انجام شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که بیماری روانی افسردگی در زنان از عوامل متعددی تأثیر می گیرد که در شبکه پیچیده ای از روابط علّی با یکدیگر ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر ، بررسی اجتماعی اختلالات روانی زنان، به ویژه افسردگی است. این بررسی با استفاده از مدل علّی / توصیفی با بهره گیری از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه در زنان 20 تا 60 ساله ساکن شهر تهران انجام شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که بیماری روانی افسردگی در زنان از عوامل متعددی تأثیر می گیرد که در شبکه پیچیده ای از روابط علّی با یکدیگر قرار دارند. فشار روانی زنان دارای منشأ اجتماعی است و با ساختارها و نظام اجتماعی ارتباطی وسیع و تنگاتنگ دارد. دست یابی نابرابر زنان به منابع ارزشمند در خانواده، تقسیم جنسیتی کار و نوع روابط قدرت در خانواده همراه وضعیت اجتماعی / اقتصادی و متغیرهای مربوط به پیشینه زنان در ایجاد فشارهای روانی در انها نقش مهمی دارد. فرآیند جامعه پذیری زنان بر اساس صفات منتسب به نقش های جنسیتی زنانه مانند داشتن فشار روانی و فقدان خود اثربخشی در زنان، آنان را برای ابتلا به بیماریهای روانی، به ویژه افسردگی، مستعدتر می سازد. احساس بیگانگی اجتماعی و دوگانگی آگاهی نیز در مقام عوامل اجتماعی مؤثر در بروز بیماری روانی زنان همبستگی معناداری با افسردگی دارند.
حسین میرزایی
دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383
چکیده
یکی از معیارهای ارزیابی کشور ها از نظر توسعه، میزان حضور و مشارکت زنان در فعالیت های اجتماعی و اقتصادی است. در کشورهای در حال توسعه ، به دلایل مختلف فرهنگی و اجتماعی، زمینه های مشارکت زنان در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی محدود شده است. در این پژوهش سعی بر آن است تا عوامل مؤثر در نرخ مشارکت زنان ایران در بازار کار به صورت تاریخی و در بین ...
بیشتر
یکی از معیارهای ارزیابی کشور ها از نظر توسعه، میزان حضور و مشارکت زنان در فعالیت های اجتماعی و اقتصادی است. در کشورهای در حال توسعه ، به دلایل مختلف فرهنگی و اجتماعی، زمینه های مشارکت زنان در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی محدود شده است. در این پژوهش سعی بر آن است تا عوامل مؤثر در نرخ مشارکت زنان ایران در بازار کار به صورت تاریخی و در بین استان های کشور مورد بررسی همه جانبه قرار گیرد. کاربرد مدل رگرسیونی داده های پانلی نشان می دهد که مهم ترین عوامل مؤثر در حضور زنان در بازار کار سطح آموزش ،انگیزه کسب درآمد مالی و نرخ بیکاری مردان با اثر مثبت؛ و پدیده مهاجرت از روستا به شهر(درجه شهری شدن)، نرخ بیکاری زنان و نرخ زاد و ولد با اثر منفی است که هریک با ضرایب ویژه ای در نرخ مشارکت زنان تأثیر می گذارند.روند مشارکت زنان در بازار کار ایران به صورت یک منحنی سهمی شکل است که در سال های اخیر سیر صعودی به خود گرفته است.
بهناز اشتری
دوره 1، شماره 5 ، فروردین 1382
چکیده
در جوامع سنتی زنان، اساسا در حرفه وکالت حضور کمرنگی دارند. به گونه ای که تقریبا یک دهم وکلا را زنان تشکیل می دهند. در چند دهه گذشته محدودیت هایی که در زمینه ورود زنان به مناصب قضایی وضع گشته از حضور زنان در این حرفه کاسته است. هدف این مقاله ارزیابی ابعاد گوناگون حضور زنان در حرفه وکالت است. این مقاله نشان میدهد یا وجود محدودیتهای گوناگون ...
بیشتر
در جوامع سنتی زنان، اساسا در حرفه وکالت حضور کمرنگی دارند. به گونه ای که تقریبا یک دهم وکلا را زنان تشکیل می دهند. در چند دهه گذشته محدودیت هایی که در زمینه ورود زنان به مناصب قضایی وضع گشته از حضور زنان در این حرفه کاسته است. هدف این مقاله ارزیابی ابعاد گوناگون حضور زنان در حرفه وکالت است. این مقاله نشان میدهد یا وجود محدودیتهای گوناگون بر شمار کارآموزان زن افزوده شده و وکلای زن توانسته اند به هیات مدیره کانون وکلات دادگستری راه یابند. مطمئنا حضور زنان در سطح مدیریتی کانون وکلا می تواند موجب تغییر کلیشه های ذهنی موجود در زمینه مردانه بودن شغل وکالت و نیز توانمندی های زنان در این حرفه تخصصی شود.
سیما سلطانی
دوره 3، شماره 3 ، آذر 1384
چکیده
مقاله حاضر نقش زن و حضور او را در کتاب پهلوی ارداویرافنامه بررسی کرده است. کتاب مزبور از کتب دینی زردشتیان است که اگرچه در زمانهای متأخر نوشته شده است اما اساس باورهای مطرح شده در آن بیشک به دوران ساسانی باز میگردد و با تدقیق در موضوعات آن می‌توان به آموزههای دینی آن عصر آشنایی یافت و از آنجا که کتاب فصولی مستقیماً در باب زنان ...
بیشتر
مقاله حاضر نقش زن و حضور او را در کتاب پهلوی ارداویرافنامه بررسی کرده است. کتاب مزبور از کتب دینی زردشتیان است که اگرچه در زمانهای متأخر نوشته شده است اما اساس باورهای مطرح شده در آن بیشک به دوران ساسانی باز میگردد و با تدقیق در موضوعات آن می‌توان به آموزههای دینی آن عصر آشنایی یافت و از آنجا که کتاب فصولی مستقیماً در باب زنان و وضعیت گناهان ایشان در دنیای پس از مرگ و شیوه برخورد با آنان دارد، بررسی کتاب از این منظر، غوری است در مسائل زنان در عصر ساسانی.
ارداویراف در سفری که به دنیای پس از مرگ دارد با انبوه زنان و مردانی روبرو می شود که به دلایل مختلف به بهشت و یا دوزخ فرستاده شده‌اند. مقاله با بررسی وضعیت تک تک زنان و گناهان آنان، ضمن تذکر به اهمیت زنان در عصر ساسانی به این نتیجه می‌رسد که گناهان و پادافره زنان غالباً مبتنی بر جنسیت آنان بوده است و بر خلاف مردان که مشاغل و رفتارهایشان ایشان را مستوجب بهشت یا دوزخ میکند، زنان با دیدی جنسیتی، تنها در موضع زن و غالباً از دید مردان و وظایفی که مردان اجتماع بر دوش آنان نهادهاند به بهشت یا دوزخ فرستاده می‌شوند.
گناهان زنان در ارداویرافنامه: روسپیگری، خیانت به زندگی زناشویی، عدم پرهیز در دوره دشتان (عادت ماهانه)، جادوگری، نافرمانی در شیر دادن به فرزند، سقط جنین، زبان درازی با شوهر و عدول از خویدوده (ازدواج با نزدیکان) در مقاله حاضر مورد بحث قرار گرفته است.
خدیجه سفیری؛ الهه ایمانی
دوره 4، 1-2 ، شهریور 1385
چکیده
: در پژوهش‌های جامعه‌شناختی انجام شده در ایران به مسأله تحرک اجتماعی زنان کمتر پرداخته شده است. در حالیکه شناخت چگونگی تحرک اجتماعی زنان و میزان این تحرک می‌تواند به برنامهریزیها و سیاستگزاریهای جامعه کمک نماید. این مقاله به بررسی تحرک اجتماعی بیننسلی زنان شهر نشین تهرانی می پردازد. در این مطالعه تحرک اجتماعی بین نسلی دختران ...
بیشتر
: در پژوهش‌های جامعه‌شناختی انجام شده در ایران به مسأله تحرک اجتماعی زنان کمتر پرداخته شده است. در حالیکه شناخت چگونگی تحرک اجتماعی زنان و میزان این تحرک می‌تواند به برنامهریزیها و سیاستگزاریهای جامعه کمک نماید. این مقاله به بررسی تحرک اجتماعی بیننسلی زنان شهر نشین تهرانی می پردازد. در این مطالعه تحرک اجتماعی بین نسلی دختران (نسل جدید) نسبت به مادرانشان با شاخصهایی چون سطح تحصیلات، تعداد فرزندان، سن ازدواج، منزلت شغلی و تصمیم‌گیری در انتخاب همسر سنجیده شده است. همچنین عوامل مؤثر بر تحرک اجتماعی بین نسلی زنان نیز بررسی شد. نتایج نشان داد که نسل دختران نسبت به نسل مادران و مادربزرگهایشان دارای تحرک اجتماعی صعودی بین نسلی بوده‌اند. مقایسه نمرات شاخصهای تحرک اجتماعی در هر نسل بیانگر بالاتر بودن نمره تحرک اجتماعی دختران نسبت به مادران و مادران نسبت به نسل پیش از خودشان بوده و در میان عوامل مؤثر در نسل دختران، درآمد والدین مهمترین نقش را در میان سایر متغیرهای مستقل به خود اختصاص داده است در حالیکه در نسل مادران آنها نسبت به مادربزرگها سن ازدواج مهمترین نقش را ایفا می‌کرد.
مریم حسینی
دوره 4، شماره 3 ، آذر 1385
چکیده
داستان شهر زنان از جمله حکایتهای دو منظومه اسکندرنامه فردوسی و نظامی است. در اسکندرنامه فردوسی این شهر، شهر هروم نامیده شده است. ساکنان شهر هروم همه زناناند. اسکندر که مشتاق سرزمینهای تازه است قصد دیدار این شهر را می کند. در طی این داستان ما از چگونگی و چونی حکومت زنان بر این سرزمین آگاه میشویم. پس از فردوسی، نظامی در اسکندرنامه ...
بیشتر
داستان شهر زنان از جمله حکایتهای دو منظومه اسکندرنامه فردوسی و نظامی است. در اسکندرنامه فردوسی این شهر، شهر هروم نامیده شده است. ساکنان شهر هروم همه زناناند. اسکندر که مشتاق سرزمینهای تازه است قصد دیدار این شهر را می کند. در طی این داستان ما از چگونگی و چونی حکومت زنان بر این سرزمین آگاه میشویم. پس از فردوسی، نظامی در اسکندرنامه با طول و تفصیل بیشتری به این داستان می‌پردازد. پادشاه شهر زنان نظامی بانویی نوشابه نام است که خرد و زیبایی جان و تن را با هم جمع آورده است. ماجرای این داستان در شهر بردع یعنی وطن خود نظامی اتفاق میافتد که از این جهت شباهت آن به داستان خسرو و شیرین هم قابل توجه است. چرا که مهین بانو هم حاکم شهر ارمن است و اداره امور این شهر به تمامی در دست زنان است. شیرین شاهزاده ارمنی نیز از جمله این زنان است. شباهت این داستانها با داستانهای اساطیری زنان آمازون که زنانی بوده‌اند که بر شهر خود حکومت داشته‌اند و مردان را به سرزمین ایشان راه نبوده است و اینکه ناحیه مستقر ایشان با آنچه نظامی گزارش میکند راست می‌آید مورد توجه مقاله حاضر قرار می‌گیرد. دور از انتظار نیست که شاعران بزرگ افسانه سرای تاریخ ایران با در دست داشتن اطلاعاتی که ممکن است از اسکندرنامههای منثور به دست آورده باشند از داستان شهر زنان باخبر شده و آن را به نظم کشیدهاند. نکته دیگر اینکه فمینیستهای عصر حاضر هم با نوشتن داستانهای یوتوپیایی شهر زنان رویکردی دوباره به این آرمانشهر داشته‌اند.
محمد امین قانعی راد؛ فرهاد خسرو خاور
دوره 4، شماره 4 ، اسفند 1385
چکیده
در اغلب ادبیات موجود حضور زنان در دانشگاه‌ها با مقوله تربیت نیروی انسانی و مسأله اشتغال مرتبط می‌شود و در تبیین این موضوع از نظریات اقتصاددانان درباب سرمایه انسانی یاری گرفته می‌شود. اما این مقاله بر ابعادی دیگر از این پدیده دست می‌گذارد و به ارزیابی انگیزه های اجتماعی و فرهنگی ورود دختران به دانشگاه می‌پردازد. پرسش اصلی این ...
بیشتر
در اغلب ادبیات موجود حضور زنان در دانشگاه‌ها با مقوله تربیت نیروی انسانی و مسأله اشتغال مرتبط می‌شود و در تبیین این موضوع از نظریات اقتصاددانان درباب سرمایه انسانی یاری گرفته می‌شود. اما این مقاله بر ابعادی دیگر از این پدیده دست می‌گذارد و به ارزیابی انگیزه های اجتماعی و فرهنگی ورود دختران به دانشگاه می‌پردازد. پرسش اصلی این است که ورود زنان به دانشگاه را در شرایط بیکاری گسترده دانش‌آموختگان دانشگاهی با توجه به چه عوامل غیراقتصادی می‌توان توضیح داد و در این میان تقاضای اجتماعی، چه تأثیری را در جذب زنان به دانشگاه‌ها دارد. آیا این تقاضای اجتماعی به معنای خروج از عرصه خصوصی (خانواده) برای ورود به عرصه عمومی می‌باشد و یا زنان در دریافت‌های خود این دو مقوله را با یکدیگر پیوند می‌دهند؟ این مقاله با استناد به برخی زمینه های مفهومی و پاره ای مطالعات تجربی مجموعی ای از فرضیات تحلیلی را برای آزمون در پژوهشی روشمندتر ارایه می دهد. بر اساس این پنداشته ها تمایل دختران به ادامه تحصیل علاوه بر انتظارات فردی دارای معانی فرهنگی و اجتماعی بوده و از تعلق آنان به خانواده پیشین و تمایل شان برای مشارکت نمادین در ساختن خانواده آینده تأثیر می‌پذیرد.
عباس کاظمی؛ آزاده ناظر فصیحی
دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1386
چکیده
در این مقاله به بررسی بازنمایی زنان در یک آگهی بازرگانی تلویزیونی پرداخته می‌شود. سؤال اصلی در این جا چگونگی ارائه تصویر زن به گونه‌ای است که بازتولید فرهنگی « فنای نمادین» آنها را در جامعه به دنبال دارد. بخش بزرگی از بازنمایی‌ها در آگهی‌های تجاری زنان را در قالب نقش‌های کلیشه ای فرهنگی به تصویر میکشد. ما در این مقاله به مطالعه ...
بیشتر
در این مقاله به بررسی بازنمایی زنان در یک آگهی بازرگانی تلویزیونی پرداخته می‌شود. سؤال اصلی در این جا چگونگی ارائه تصویر زن به گونه‌ای است که بازتولید فرهنگی « فنای نمادین» آنها را در جامعه به دنبال دارد. بخش بزرگی از بازنمایی‌ها در آگهی‌های تجاری زنان را در قالب نقش‌های کلیشه ای فرهنگی به تصویر میکشد. ما در این مقاله به مطالعه یک آگهی تجاری می پردازیم که برخلاف سایر آگهی‌ها، زن را در نقش‌های جدید به نمایش می گذارد؛ در عین حال در این شکل از بازنمایی همچنان با زنی مسئله دار مواجه‌ایم. در اینجا سوژه ای از «زن مدرن ایرانی» برساخته می‌شود که کاملاً منطبق با شرایط سوژگی «زن سنتی ایرانی» است. نتیجه آنکه علی‌رغم تغییرات ظاهری در زندگی زنان، همچنان زنانگی به مثابه «دیگری مردانگی» تعریف می‌شود.
پروانه گلرد
دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1388
چکیده
توجه به استعداد و نقش زنان در توسعه‌ی کشورها ضرورت دارد. بسیاری از دولت‌ها در بحران‌های اقتصادی توانسته‌اند با اتخاذ تدابیر و سیاست‌هایی و با بهره‌مندی از نیرویِ کار زنان بر بحران‌های جامعه‌ی خود فایق آیند و در مسیر توسعه موفق شوند. تئوری‌های اجتماعی بیان می‌دارند که محیط کار، خانواده و ساختار زندگی اجتماعی بر دسترسی زنان ...
بیشتر
توجه به استعداد و نقش زنان در توسعه‌ی کشورها ضرورت دارد. بسیاری از دولت‌ها در بحران‌های اقتصادی توانسته‌اند با اتخاذ تدابیر و سیاست‌هایی و با بهره‌مندی از نیرویِ کار زنان بر بحران‌های جامعه‌ی خود فایق آیند و در مسیر توسعه موفق شوند. تئوری‌های اجتماعی بیان می‌دارند که محیط کار، خانواده و ساختار زندگی اجتماعی بر دسترسی زنان به فرصت‌های شغلی و عمل‌کرد آنان مؤثر است. خانواده‌ها می‌توانند فرصت‌ها یا محدودیت‌هایی را به‌صورت عوامل بازدارنده یا تقویت‌کننده به‌وجود آورند که بر روی کوشش‌های فردی زنان در کسب‌وکار تأثیرگذار باشد. مقاله‌ی حاضر شرایط خانوادگی زنان کارآفرین و حمایت‌های خانواده‌ی زنان را از فعالیت‌های کارآفرینانه‌ی آنان را مطالعه میکند. نتایج این مطالعه نشان میدهد که نیازهای اقتصادی خانواده مهمترین عامل در ورود زنان به کارآفرینی محسوب می‌شود و بعد از آن، خانواده‌ی کارآفرین، حمایت عاطفی خانواده، فوت همسر، متارکه، حمایت مالی و در نهایت حمایت شبکه‌ای خانواده از عوامل مهم و تأثیرگذار در توسعه‌ی کارآفرینی زنان است.
حمید عبداللهیان؛ آوات رضانیا
دوره 7، شماره 3 ، مهر 1388
چکیده
این مقاله تجربه ی «خود» زنانه در فضای مجازی را تحلیل میکند که به شیوه مطالعه ی موردی کاربران زن 15 تا 29 ساله اینترنت در شهر سقز انجام شده است. مسئله ی پژوهشی این مقاله به درک چگونگی تجربه ی «خود» زنانه در میان کاربران زن در ارتباطات اینترنتی و تبیین این تجربه مربوط است. برای پرداختن به این مسئله از نظریه ی لاکان در مورد «خود» و دیدگاه ...
بیشتر
این مقاله تجربه ی «خود» زنانه در فضای مجازی را تحلیل میکند که به شیوه مطالعه ی موردی کاربران زن 15 تا 29 ساله اینترنت در شهر سقز انجام شده است. مسئله ی پژوهشی این مقاله به درک چگونگی تجربه ی «خود» زنانه در میان کاربران زن در ارتباطات اینترنتی و تبیین این تجربه مربوط است. برای پرداختن به این مسئله از نظریه ی لاکان در مورد «خود» و دیدگاه های ژیژک در رابطه با «خود» در فضای مجازی استفاده و با رویکردهای درون کاوانه خود، این دیدگاهها و کاربردشان در ایران را تلفیق کرده ایم تا علاوه بر نتایج تجربی، به لحاظ نظری نیز نوآوری هایی در این زمینه ارایه کنیم (نگاه کنید به لاکان، 1988 و شاور، 1998). مطالعه ی میدانیِ تجربه ی «خود» کاربران زن در شهر سقز، با استفاده از رویکرد روش شناسیِ کیفی و با استفاده از ابزار مشاهده و مصاحبه ی عمیق و کتبیِ ساخت یافته انجام می گیرد. داده ها و اطلاعات به دست آمده از طریق روش کُدگذاری موضوعی دسته بندی و با توجه به بنیان نظری مقاله، تفسیر و در آن باره تولید دانش می شود. دستاوردهای این مقاله نشان می دهد که تجربه ی «خود» زنانه در ارتباطات اینترنتی متأثر از نوعی فقدان اطمینان در فضای اینترنتی و در عین حال ارجاع به مبانی فکری و اعتقادی در دنیای واقعی است.
محمدامین قانعی‌راد؛ نعیما محمدی؛ جواد ابراهیمی خیرآبادی
دوره 7، شماره 4 ، دی 1388
چکیده
مقاله ی حاضر با استفاده از روش اسنادی و تحلیلی به بررسی ابعاد معرفت‌شناختی و جامعه شناختیِ نظریه-های فمینیستی می پردازد تا رابطه ی فمینیسم به عنوان یک جنبش اجتماعیِ رهایی بخش را با مسئله ی کلیت انسانی آشکار سازد. مهمترین نقد بر دیدگاه های مدرن و پسامدرنِ جنبش فمینیستی، ناتوانی آنها در ارائه ی یک مفهوم کلی برای رهایی سوژه ی انسانی ...
بیشتر
مقاله ی حاضر با استفاده از روش اسنادی و تحلیلی به بررسی ابعاد معرفت‌شناختی و جامعه شناختیِ نظریه-های فمینیستی می پردازد تا رابطه ی فمینیسم به عنوان یک جنبش اجتماعیِ رهایی بخش را با مسئله ی کلیت انسانی آشکار سازد. مهمترین نقد بر دیدگاه های مدرن و پسامدرنِ جنبش فمینیستی، ناتوانی آنها در ارائه ی یک مفهوم کلی برای رهایی سوژه ی انسانی و گاه، برساختن شکاف بنیادی و عمیق بین دو نیمه ی بشری است. این دو جریان فکری که تحت تأثیر شرایط اجتماعی- معرفتیِ متفاوت ایجاد شده اند، به وبژه با تغییر شرایط در سال های آخر قرن و با شکل گیری نظریه‌های پسافمینیستی مورد انتقاد و بازاندیشی قرار گرفته اند. پسافمینیسم از گرایش هایی متفاوت تشکیل شده است و یکی از این گرایش ها به انکار بنیادی دستاوردهای فمینیستی می پردازد و آن را منسوخ اعلام می کند، اما دومین گرایش در بدنه ی کلی جریان های موج سوم فمینیسم تلاش دارد تا چشم اندازهای مناسب جامعه شناختی و معرفت شناختی را برای توجه هم زمان به رهایی بخشی زنان و کلیت انسانی فراهم سازد. در مقاله ی حاضر، این گرایش انتقادی و در عین حال تداوم بخش فمینیستی موج سوم، با توجه به ابعاد معرفت شناختی و جامعه‌شناختی آن با دو عنوان «پسافمینیسم چون فمینیسمِ پسامدرنِ مثبت اندیش» و «پسافمینیسم چون جنبشِ اجتماعی جدید» و در ارتباط با چگونگی برساختن سوژه ی دوگانه ی انسانی (زنانه و مردانه) توصیف و تبیین می شود.
اعظم راودراد؛ محمدرضا مریدی؛ معصومه تقی‌زادگان
دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1389
چکیده
هدف این مقاله مقایسه‌ی بازنمایی تصویر زن در نقاشی زنان و مردان معاصر ایران است. این کار با استفاده از الگوی جانشینی در تحلیل نشانه‌شناختی و ساخت پرسش‌نامه‌ی تقابل‌های معنایی در مقایسه‌ی نقاشی زنان و مردان انجام می‌شود. یافته‌های تحقیق نشان میدهد که تصویر زن در نقاشی مردان دارای نظام نشانه‌های توصیفی، شمایلی و کلیشه‌ای از ...
بیشتر
هدف این مقاله مقایسه‌ی بازنمایی تصویر زن در نقاشی زنان و مردان معاصر ایران است. این کار با استفاده از الگوی جانشینی در تحلیل نشانه‌شناختی و ساخت پرسش‌نامه‌ی تقابل‌های معنایی در مقایسه‌ی نقاشی زنان و مردان انجام می‌شود. یافته‌های تحقیق نشان میدهد که تصویر زن در نقاشی مردان دارای نظام نشانه‌های توصیفی، شمایلی و کلیشه‌ای از زن آرمانی است، اما نقاشان زن نگاه تبیینی، غیر کلیشه‌ای و تفسیری به ویژگی‌ها و شرایط واقعی زنان دارند. در نقاشی مردان اشاره به زنان اشاره‌ای معنایی، تمثیلی و اسطوره‌ای است؛ آنها زن بودن را نشانه نمی‌روند، بلکه صفات زنانه و معانی ضمنی و ذهنی زن بودن مانند زیبایی و لطافت را به تصویر می‌کشند. اما در نقاشی زنان، بازنمایی تصویر زن مبتنی بر تجربه‌ی زنانه است؛ نقاشان زن به‌دنبال بیان تنگناهای جهان زیست زنان هستند، اما مردان بدون در نظر گرفتن این شرایط، زنان را در فضایی خیالی تصویر می‌کنند. مطالعه‌ی آثار نقاشان زن نشان میدهد که آنها تلاش می‌کنند قالب‌های بصری را که مردان از زنان دارند از شکل بیندازند. آنها در برابر سوژه‌شدن مقاومت می‌کنند و با به‌کارگیری استراتژی‌های بصریِ تازه در نقاشی، شکاف‌هایی را در بازتولید ذهنیت مسلط مردانه در فرهنگ به‌وجود می‌آورند.
حسن‌رضا زین‌آبادی
دوره 8، شماره 2 ، تیر 1389
چکیده
پژوهش‌های مربوط به تفاوت‌های جنسیتی در سبکِ رهبریِ تحول‌بخش انگشت‌شمار است. این شواهد اندک اغلب رهبرانِ زن را تحول‌بخش‌تر از رهبران مرد می‌دانند. هدف پژوهش حاضر؛ مطالعه تفاوت‌های جنسیتی در ابعاد سبکِ رهبریِ تحول‌بخشِ مدیران زن و مرد و اثر آنها بر اعتماد به مدیر و رفتار شهروندیِ سازمانی معلمان است. نمونه‌ای مرکب از 200 معلم ...
بیشتر
پژوهش‌های مربوط به تفاوت‌های جنسیتی در سبکِ رهبریِ تحول‌بخش انگشت‌شمار است. این شواهد اندک اغلب رهبرانِ زن را تحول‌بخش‌تر از رهبران مرد می‌دانند. هدف پژوهش حاضر؛ مطالعه تفاوت‌های جنسیتی در ابعاد سبکِ رهبریِ تحول‌بخشِ مدیران زن و مرد و اثر آنها بر اعتماد به مدیر و رفتار شهروندیِ سازمانی معلمان است. نمونه‌ای مرکب از 200 معلم زن و 36 مدیرِ زن از مدارس ابتدایی دخترانه و 200 معلم مرد و 41 مدیرِ مرد از مدارس ابتدایی پسرانه‌ی شهر تهران انتخاب و داده‌ها به‌وسیله‌ی 3 پرسشنامه گردآوری شد. معلمان، پرسش‌نامه‌های رهبری تحول‌بخش و اعتماد به مدیر و مدیران، پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی را تکمیل کردند. برای تشخیص تفاوت‌های جنسیتی در ابعادِ رهبریِ تحول‌بخش، تحلیل واریانس عاملی و برای تعیین اثر هر یک از ابعاد بر اعتماد به مدیر و رفتار شهروندیِ سازمانیِ معلمان، تحلیل مسیر به‌کار رفته است. نتایج تحلیل واریانس نشان میدهد که میانگین هر یک از ابعاد در مدیران زن به‌طور معناداری بیشتر از مدیران مرد است. نتایج تحلیل مسیر نشان میدهد که اثر ابعادِ رهبریِ تحول‌بخشِ مدیران زن بر اعتماد به مدیر و رفتار شهروندی سازمانی معلمان بیشتر از مدیران مرد است. درباره‌ی یافته‌های پژوهش با تأکید بر علل تفاوت‌های جنسیتی و مزیت‌های زنان در سبک رهبری تحول‌بخش بحث خواهد شد.
سهیلا صادقی‌فسائی؛ مهسا رجب لاریجانی
دوره 8، شماره 3 ، مهر 1389
چکیده
امروز، آزار جنسی زنان در محیط کار و فقدان امنیت روانیِ آنان، بحث سلامت محیط کار را به چالش کشانده است و این مسئله در بسیاری از کشورها وجود دارد. دیدگاه غالب جامعه مجرم‌انگاری قربانی و مقصر دانستن او در بروز چنین جرائمی می باشد. مقاله‌ی حاضر، که مبتنی بر یک تحقیق کیفی و با استفاده از مصاحبه‌های عمیق با سی زن شاغلِ 22 تا 32 ساله در شهر تهران ...
بیشتر
امروز، آزار جنسی زنان در محیط کار و فقدان امنیت روانیِ آنان، بحث سلامت محیط کار را به چالش کشانده است و این مسئله در بسیاری از کشورها وجود دارد. دیدگاه غالب جامعه مجرم‌انگاری قربانی و مقصر دانستن او در بروز چنین جرائمی می باشد. مقاله‌ی حاضر، که مبتنی بر یک تحقیق کیفی و با استفاده از مصاحبه‌های عمیق با سی زن شاغلِ 22 تا 32 ساله در شهر تهران بدست آمده است، به مطالعه، تجربه‌ی آزارجنسی زنان در محیط کار و نگرش آنان در این خصوص می پردازد. مصاحبه‌های عمیق، امکان دستیابی به یک الگوی فرضی از مجرمان و قربانیان را میسر می‌‌سازد، اما نویسندگان به‌علت محدودیتهای روشی قصد ندارند یافته‌های خود را به جامعه‌ی آماری تعمیم دهند. نتایج پژوهش نشان میدهد که آزار جنسی زنان در محیط کار امری فراگیر و یک مسئله‌ی مهم اجتماعی است و قربانیان کمترین نقش را در بروز این مسئله داشته‌اند. فقدان تعادل قدرت میان مجرم و قربانی، نگرش مردسالار جامعه، فقدان نظارت بر بعضی از بخش‌های کاری مثل بخش خصوصی، مقصر دانستن زنان شاغل، از علل عمده‌ای است که منجر به آزار جنسی زنان در محیط کار می‌شود.
آرین قلی‌پور؛ ندا محمداسماعیلی؛ فتانه قلی‌پور
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
رقابت ملت‌ها برای کسب سهمی‌بیشتر از جهان روزبه‌روز تشدید می‌شود و مدیریت منابع انسانی نقشی قابل توجه در این میان ایفا میکند. ورود گسترده‌ی زنان به عرصه‌های اجتماعی نویدبخش استفاده‌ی بهینه از همه‌ی پتانسیل‌های نیروی انسانی است. کشور ایران نیز در سالهای اخیر شاهد حضور گسترده‌ی زنان در آموزش عالی بوده است. هرچه هویت اجتماعی ...
بیشتر
رقابت ملت‌ها برای کسب سهمی‌بیشتر از جهان روزبه‌روز تشدید می‌شود و مدیریت منابع انسانی نقشی قابل توجه در این میان ایفا میکند. ورود گسترده‌ی زنان به عرصه‌های اجتماعی نویدبخش استفاده‌ی بهینه از همه‌ی پتانسیل‌های نیروی انسانی است. کشور ایران نیز در سالهای اخیر شاهد حضور گسترده‌ی زنان در آموزش عالی بوده است. هرچه هویت اجتماعی این افراد قوی‌تر باشد، آرمان‌های کشور در سند چشم‌انداز بهتر تحقق می‌یابد. یکی از چالش‌های اساسی مدیران کشور؛ تقویت هویت اجتماعی در نهادهای آموزش عالی است که نیروی انسانی را تربیت می‌کنند. برای شناسایی راهکارهای تقویت هویت اجتماعی، دو دانشگاه تهران و آزاد اسلامی واحد قزوین به‌عنوان نمونه انتخاب شده و داده‌ها به دو روش مصاحبه و پرسشنامه جمع‌آوری شده است. تعداد نمونه برای مصاحبه از هر دانشگاه 20 نفر و برای پرسشنامه در حدود 419 نفر است. میانگین احساس هویت ملی در دانشگاه تهران 61/3 و در دانشگاه قزوین 87/3 است. تحلیل داده‌ها حاکی از آن است که جداسازی فیزیکی، مکانی و نمادینِ هویت‌های دختران و پسران منجر به سرخوردگی دخترها شده و اعتمادبه‌نفس آنها را از بین می‌برد. فقدان توانایی ایجاد پیوند میان هویت‌های مختلف، یکی از علل اصلی شکست در برقراری تعادل میان نقش‌های مختلف اجتماعی است که منجر به یک‌بعدی شدن دختران و خودباوری ضعیف آنها می‌شود.
عبدالرضا اسدی
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381
چکیده
کاربرد روشهای کیفی و مشارکتی در مسائل توسعه روستایی نشان میدهد با این روشها نیز می‌توان به نتایجی مشابه روشهای کمی با ژرفانگری بیشتری دست یافت. مقاله حاضر براساس یافته‌های پژوهشی که با استفاده از روش ارزیابی به شیوه مشارکتی انجام شده، تنظیم گردیده است. این پژوهش با هدف شناخت و دستیابی به اطلاعات در چهار محور اساسی در حوزه مطالعات ...
بیشتر
کاربرد روشهای کیفی و مشارکتی در مسائل توسعه روستایی نشان میدهد با این روشها نیز می‌توان به نتایجی مشابه روشهای کمی با ژرفانگری بیشتری دست یافت. مقاله حاضر براساس یافته‌های پژوهشی که با استفاده از روش ارزیابی به شیوه مشارکتی انجام شده، تنظیم گردیده است. این پژوهش با هدف شناخت و دستیابی به اطلاعات در چهار محور اساسی در حوزه مطالعات زنان در منطقه گرمسار در طی سالهای 1378 و 1379 انجام شده است. یافته‌های تحقیق نشان دهنده گستردگی کار و فعالیت زنان روستایی، شناخت قابل تحسین آنها از شرایط محیطی و عوامل تخریب کننده محیط زیست و مشارکت اندک آنها در تصمیمگیریهای جمعی جامعه روستایی است. بدین ترتیب با روشهای کیفی نیز می‌توان در موارد زیر اطلاعات لازم را بدست آورد : (1) شناخت زنان روستایی از محیط پیرامونی خود، (2) شناخت فعالیت‌های آنان، (3) چگونگی مشارکت زنان در فرایند تصمیم‌گیری و (4) شناخت نیازها، مشکلات و اولویتبندی آنها.
علی هاشمی
دوره 1، شماره 4 ، شهریور 1381
چکیده
نرخ مشارکت اقتصادی زنان در ایران مشابه کشور های توسعه نیافته است. در حالی که از نظر میزان سواد و تحصیلات ، با کشور های پیشرفته قابل مقایسه است . هدف این مقاله بحث در مورد یکی از دلایل چنین تناقضی است. با توجه به سیاست های برنامه سوم توسعه مبنی بر کاهش میزان اشتغال در بخش دولتی و همچنین ناکارآمدی اشتغال بخش غیر رسمی برای زنان تحصیلکرده ...
بیشتر
نرخ مشارکت اقتصادی زنان در ایران مشابه کشور های توسعه نیافته است. در حالی که از نظر میزان سواد و تحصیلات ، با کشور های پیشرفته قابل مقایسه است . هدف این مقاله بحث در مورد یکی از دلایل چنین تناقضی است. با توجه به سیاست های برنامه سوم توسعه مبنی بر کاهش میزان اشتغال در بخش دولتی و همچنین ناکارآمدی اشتغال بخش غیر رسمی برای زنان تحصیلکرده ، شناخت عوامل موثر بر تقاضای نیروی کار در بنگاه های اقتصادی ضروری به نظر می رسد .
نهاد های رسمی ( یعنی قوانین و مقررات ) بیشترین تاثیر گذاری را بر سطح اشتغال زنان دارند که خود نیز تحت تاثیر نهاد های فرهنگی و اجتماعی وضع می شوند . مروری بر قانون کار در ایران نشاندهنده تدابیری است که قانون برای حمایت از اشتغال زنان درنظر گرفته است و در عین حال دربردارنده هزینه هایی است که بنگاه اقتصادی و جامعه باید بپردازد .پیشنهاد مقاله بر این است که از تحمیل این هزینه ها به بنگاه اقتصادی باید کاسته شده و دولت نیز در آن سهیم گردد
حسن‌رضا زین?آبادی؛ کیوان صالحی؛ کورش پرند
دوره 5، شماره 2 ، آبان 1386
چکیده
هنرستان‌های فنی‌حرفه‌ای با اهداف مختلف، به‌ویژه تدارک زمینه های هدایت دانش‌آموزان به اشتغال و ادامه تحصیل تأسیس شده‌اند. اما کیفیت پایین آنها و نبود ظرفیت های لازم در جامعه و وجود انواع نابرابری‌های جنسیتی در بازارکار، موانعی جدی در راه تحقق این اهداف در هنرستان‌های دخترانه بوده و ذهنیت نامطلوبی بروندادهای آنها را تقویت کرده ...
بیشتر
هنرستان‌های فنی‌حرفه‌ای با اهداف مختلف، به‌ویژه تدارک زمینه های هدایت دانش‌آموزان به اشتغال و ادامه تحصیل تأسیس شده‌اند. اما کیفیت پایین آنها و نبود ظرفیت های لازم در جامعه و وجود انواع نابرابری‌های جنسیتی در بازارکار، موانعی جدی در راه تحقق این اهداف در هنرستان‌های دخترانه بوده و ذهنیت نامطلوبی بروندادهای آنها را تقویت کرده است. این پژوهش، با هدف بررسی مستند و علمی این ذهنیت، در سه مرحله، بروندادهای هنرستان‌های دخترانه شهر تهران را ارزشیابی نموده است. در مرحله «پیش ارزشیابی»، با پیمایش 236 خبره، 7 عامل و 45 نشانگر بروندادی، در ابعاد «فردی، اجتماعی و اقتصادی» 16 معیار قضاوت در سطوح «نامطلوب، نسبتاًمطلوب و مطلوب»، تدوین شد. در مرحله «ارزشیابی»، با استفاده از عوامل و نشانگرهای تدوین شده، از 3 پرسشنامه برای پیمایش 226 نفر شامل مدیران، دانش آموختگان و کارفرمایان دانش آموختگان شاغل در مشاغل متناسب با رشته تحصیلی، استفاده شد. نتایج نشان داد که در بُعد فردی، کیفیت «پیشرفت و افت تحصیلی» در هنرجویان و «دانش، نگرش، مهارت، خلاقیت» در سطح «نسبتاًمطلوب» و «ادامه تحصیل» در سطح «نامطلوب»، در بُعد اجتماعی، کیفیت «تحقق اهداف اجتماعی ـ آموزشی» در سطح «نسبتاً مطلوب» و در بُعد اقتصادی کیفیت «اشتغال» و «کارآفرینی» در سطح «نامطلوب» و «رضایت کارفرما» در سطح «نسبتاًمطلوب» قرار دارد. ابعاد «فردی» و «اقتصادی» در سطح «نامطلوب» و بُعد «اجتماعی» در سطح «نسبتاًمطلوب» ارزشیابی شد. نهایتاً، بروندادهای هنرستان‌ها، در سطح «نامطلوب»، ارزشیابی شد. در مرحله «پس ارزشیابی»، ضمن استفاده از نتایج تحلیل محتوای سؤالات بازپاسخ پرسشنامه-های دانش آموختگان و کارفرمایان و مصاحبه با هنرجویان، هنرآموزان و مشاوران، علل نتایج مرحله ارزشیابی بحث شد و راهکارهای بهبود وضع موجود، پیشنهاد گردید.
آرین قلی¬پور؛ امین بلاغی اینالو؛ میثم قاسمی؛ مهدی روحی خلیلی
دوره 5، شماره 3 ، بهمن 1386
چکیده
یکی از مسائل پیش روی زنان در سازمان‌های ایران، کلیشه‌های رسوب‌گذاری شده از دوران گذشته است. بسیاری از این کلیشه‌های منفی نسبت به زنان را مردان ساخته‌اند و شاید از اثرات آن کلیشه-سازی‌هاست که کارایی و اثربخشی زنان در سازمان‌ها نسبت به مردان پایین بنظر می‌آید. در این تحقیق تلاش می‌شود کلیشه‌های متداول در رابطه با تعهد سازمانی، ...
بیشتر
یکی از مسائل پیش روی زنان در سازمان‌های ایران، کلیشه‌های رسوب‌گذاری شده از دوران گذشته است. بسیاری از این کلیشه‌های منفی نسبت به زنان را مردان ساخته‌اند و شاید از اثرات آن کلیشه-سازی‌هاست که کارایی و اثربخشی زنان در سازمان‌ها نسبت به مردان پایین بنظر می‌آید. در این تحقیق تلاش می‌شود کلیشه‌های متداول در رابطه با تعهد سازمانی، عجین شدن با شغل و رفتار شهروندی سازمانی در نهادهای آموزشی (آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) بررسی شود. یافته‌های تحقیق که از یک نمونه819 نفره می‌باشد، نشان میدهد که تعهد سازمانی زنان نسبت به مردان در نهادهای آموزشی تفاوت معنی‌داری ندارد، عجین شدن با شغل زنان نسبت به مردان بیشتر و رفتار شهروندی سازمانی زنان نسبت به مردان بیشتر می‌باشد. علاوه بر این یافته‌های تحقیق نشان میدهد که تعهد سازمانی با عجین شدن با شغل و رفتار شهروندی سازمانی رابطه علّی معنی‌داری دارد.
منصور غنیان؛ فضیله خانی؛ مجتبی قدیری معصوم
دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1387
ابو¬علی ودادهیر؛ سیدمحمدهانی ساداتی؛ بتول احمدی
دوره 6، شماره 2 ، مرداد 1387
چکیده
این مقاله به دلیل اهمیت فراوان و روزافزون موضوع «سلامت زنان» و با هدف تعیین میزان و چگونگی دانش علمی تولید شده در این زمینه، به تحلیل محتوای کمّی مقالات منتشره در ده سال اخیر پنج مجلة علمی- پژوهشی فعال در حوزة بهداشت و سلامت پرداخته است. طبق نتایج به دست آمده، در مجلات مورد بررسی و بین سالهای 1375 تا 1385 (دهة اخیر)، مجموعاً 1069 مقاله فارسی ...
بیشتر
این مقاله به دلیل اهمیت فراوان و روزافزون موضوع «سلامت زنان» و با هدف تعیین میزان و چگونگی دانش علمی تولید شده در این زمینه، به تحلیل محتوای کمّی مقالات منتشره در ده سال اخیر پنج مجلة علمی- پژوهشی فعال در حوزة بهداشت و سلامت پرداخته است. طبق نتایج به دست آمده، در مجلات مورد بررسی و بین سالهای 1375 تا 1385 (دهة اخیر)، مجموعاً 1069 مقاله فارسی در 102 شماره و در زمینة بهداشت و سلامت به چاپ رسیده است که در این میان 177 مقاله (5/16%) در ارتباط با موضوعات مربوط به «بهداشت زنان» تشخیص داده شده و از این تعداد نیز160 مقاله (9/14%) به موضوعات مرتبط با اولویت‌های سلامت زنان در جمهوری اسلامی ایران- با توجه به پژوهش انجام گرفته توسط شورای فرهنگی اجتماعی زنان- پرداخته‌اند. این در حالی است که مجلات علمی مورد تحلیل، تنها به 15 موضوع از 23 موضوع اولویت‌دار مشخص شده در این پژوهش پرداخته و مابقی 8 موضوع را به هیچ وجه مورد توجه قرار نداده بودند. همچنین در میان این 15 موضوع نیز 51% حجم مطالب اختصاص به 3 موضوع نخست (یعنی«مراقبت‌های دوران بارداری و پس از آن»،«سوء تغذیه»و«سرطان‌های زنان») داشته است. با توجه به نتایج به‌دست آمده، مجلات منتخب علمی حوزة بهداشت و سلامت و جامعة محققین علوم پزشکی، در انجام تحقیقات و ارائة مقاله‌های علمی، سلامت و بهداشت زنان را تا حد نسبتاً زیادی مورد غفلت قرار داده‌اند، به طوری‌که حدود چهل درصد موضوعات مربوط به اولویت‌های سلامت زنان مورد نادیده‌انگاری نسبی و حدود چهل درصد نیز مورد نادیده‌انگاری مطلق ایشان قرار گرفته‌اند. در کل به نظر می‌رسد که بایستی بیش از پیش به موضوع بهداشت و سلامت زنان توجه شده و این حوزه جزو اولویت‌های پژوهشی قرار گیرد.
سید کاظم موسوی؛ اشرف خسروی
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1387
چکیده
شاهنامه فردوسی از ارزنده‌ترین آثار ادبی ایران و جهان است که از دیدگاه‌های مختلف قابل نقد و بررسی است. این اثر ارزشمند و افتخارآمیز را می‌توان از جهت زبان و ادبیات، جامعه‌شناسی، اسطوره‌شناسی، داستان‌پردازی و سایر زمینه‌ها تحلیل کرد. یکی از زمینه‌های به نسبت جدید که می‌تواند بستر پژوهش در شاهنامه باشد و آثار و نتایج مفیدی به‌دست ...
بیشتر
شاهنامه فردوسی از ارزنده‌ترین آثار ادبی ایران و جهان است که از دیدگاه‌های مختلف قابل نقد و بررسی است. این اثر ارزشمند و افتخارآمیز را می‌توان از جهت زبان و ادبیات، جامعه‌شناسی، اسطوره‌شناسی، داستان‌پردازی و سایر زمینه‌ها تحلیل کرد. یکی از زمینه‌های به نسبت جدید که می‌تواند بستر پژوهش در شاهنامه باشد و آثار و نتایج مفیدی به‌دست دهد، روان‌کاوی و روان‌شناسی است. از روان‌کاوان و روان‌شناسان برجسته و صاحب‌نظر دوران اخیر که آرا و نظرات او در بررسی آثار ادبی مشرق‌زمین مفید و قابل استفاده است، کارل گوستاو یونگ است. آنیما (وجود مادینه) از مهمترین موضوعات نظریه روان‌شناسی تحلیلی شخصیت اوست که به گفته وی به صورت‌های دوگانه سازنده و ویران‌گر نمود پیدا میکند. زنان در شاهنامه در کنار داشتن جلوه‌های بیرونی و اجتماعی خود می‌توانند به گونه‌ای نمودهای دوگانه آنیما باشند که در ناخودآگاه جمعی قوم ایرانی وجود داشته و در اسطوره و پس از آن در حماسه پدیدار شده‌اند. سودابه و زنان گمراه‌کننده هفت‌خوان، آنیمای منفی و فرانک، فرنگیس، رودابه و سیندخت آنیمای مثبت ناخود آگاه‌اند که در حماسه نقش و کارکرد مهمی ایفا می‌کنند. خواهران توأمانی (پاکیزه رویان جمشید و خواهران اسفندیار) که در شاهنامه به اسارت درمی‌آیند و سپس آزاد می‌شوند بیانگر این نکته‌اند که آنیما در برخورد با خودآگاه می‌تواند دگرگون شود و از حالت آفرینندگی و پاکی به اسارت و ناپاکی درآید و دوباره در برخورد با یک خودآگاه نیک به حالت اولیه خود باز گردد. در این مقاله به بررسی این موضوع پرداخته شده‌است.
نصرت الملوک مصباح اردکانی؛ ابوالقاسم دادور
دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1387
چکیده
پژوهش حاضر به مطالع? نقش‌مای? زن بر روی مُهرهای ایران دور? پیش از اسلام می‌پردازد. استفاده از مُهر در ایران از قدیمی‌ترین زمان بسیار معمول بوده است و نمونه‌های بسیاری از این نوع اشیاء را می‌توان در نقاط مختلف ایران یافت. استفاده از نقش‌مایه زن را نمی‌توان یک روش متداول در تزئین مُهرها محسوب نمود؛ اگر چه نمونه‌هایی متعدد از مُهرهای ...
بیشتر
پژوهش حاضر به مطالع? نقش‌مای? زن بر روی مُهرهای ایران دور? پیش از اسلام می‌پردازد. استفاده از مُهر در ایران از قدیمی‌ترین زمان بسیار معمول بوده است و نمونه‌های بسیاری از این نوع اشیاء را می‌توان در نقاط مختلف ایران یافت. استفاده از نقش‌مایه زن را نمی‌توان یک روش متداول در تزئین مُهرها محسوب نمود؛ اگر چه نمونه‌هایی متعدد از مُهرهای تزیین شده با نقش زن یافت شده‌اند. این مقاله به بررسی و طبقه‌بندی این‌گونه از مُهرها می‌پردازد. علاوه بر بررسی نقوش، مقایسه و تحلیل این تصاویر با متون مکتوب و نیز باورهای رایج در مورد زنان ایران باستان صورت می‌گیرد. به‌نظر می‌رسد در دوره عیلامی و پرتو عیلامی زنان نقش بسیار مهمی در فعالیت‌های روزمره ایفا می‌نموده‌اند و از جایگاه اجتماعی مهمی در جامعه برخوردار بوده‌اند. در دور? هخامنشی زنان از حقوق اجتماعی مشخصی بهره‌مند بودند اما بر روی مُهرها تصویر آنان در قالب الهگان مقدس است که به شکل شخص ملکه نمایان می‌شود. در دوره ساسانی آمیزه‌ای از گرایش‌های دو دوره گذشته نسبت به هویت اجتماعی زن در تصاویر نمایان می‌شود. بر روی مهرهای ساسانی ملکه نه تنها به‌عنوان نمادی از آناهیتا بلکه به‌عنوان شخصیتی محوری در پادشاهی ساسانی ظاهر شده، تنها یا در کنار پادشاه نشان داده می‌شود.
ابوالقاسم دادور؛ الناز حدیدی
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1388
چکیده
چکیده: تبادل فرهنگی- هنری و تأثیرات آن به‌خصوص در زمینه‌ی پوشاک زنان در بحرانی‌ترین برهه‌ی تاریخی، یعنی زمان شکل‌گیری سلسله‌ی اشکانیان پس از حمله و ورود بیگانگانی چون اسکندر و یونانیان در قلمرو امپراتوری بزرگ هخامنشیان، و مطالعه‌ی علت تحولات رخ‌داده در نوع البسه زنان در طول تاریخ اشکانیان هدف اصلی مقاله‌ی حاضر است. اشاعه‌ی ...
بیشتر
چکیده: تبادل فرهنگی- هنری و تأثیرات آن به‌خصوص در زمینه‌ی پوشاک زنان در بحرانی‌ترین برهه‌ی تاریخی، یعنی زمان شکل‌گیری سلسله‌ی اشکانیان پس از حمله و ورود بیگانگانی چون اسکندر و یونانیان در قلمرو امپراتوری بزرگ هخامنشیان، و مطالعه‌ی علت تحولات رخ‌داده در نوع البسه زنان در طول تاریخ اشکانیان هدف اصلی مقاله‌ی حاضر است. اشاعه‌ی سبک هلنیسم در شرق و به‌ویژه در ایران موجب تحولات بسیاری در زمینه‌های مختلفی چون اقتصاد، مذهب، فرهنگ، هنر و ... شد و درک این مطلب که میزان نفود فرهنگ جدید در تمدن کهن ایرانی تا چه حد بوده است از اهمیتی ویژه برخوردار است. بنابراین در این پژوهش سعی شده است انواع تن‌پوش زنان در هر دو تمدنِ ایران و یونان مطالعه و پس از تشریح جزییات پوشاک آنها، شباهت‌ها و تفاوت‌ها با یکدیگر مقایسه و میزان تأثیر و تأثر متقابل دو تمدن در این زمینه تجزیه و تحلیل شود. روش کار در تحقیق، اسنادی است و نتیجه‌های به‌دست آمده نشان می‌دهند که فرهنگ پوشش ایرانیان و یونانیان، به‌علت رخداد جنگ‌های متعدد میان دو تمدن و نفوذ عوامل متقابل در سبک هنری هر یک از آنها، دارای روابطی معنادار و عمیق بوده است و در زمینه‌ی نوع دوخت و تزیینات لباس به‌طور کاملا متأثر از یکدیگرند.
جامعه شناسی
نادر رازقی؛ حیدر جانعلی‌زاده؛ مهدی علیزاده
چکیده
تفاوت‌های جنسیتی در تولید علم، امروزه به‌طور فزاینده‌ای، مورد توجه جامعه‌شناسان علم قرار گرفته است. آگاهی از وضعیت اولویت‌های علم، فناوری، و منابع انسانی مبتنی بر جنس، از عوامل تعیین‌کننده در سیاست‌گذاری‌های علم و موفقیت برنامه‌ها خواهد بود. مطالعۀ حاضر با هدف بررسی جایگاه و سهم زنان در گروه‌های علمی و نشریات علمی‌ـ پژوهشی ...
بیشتر
تفاوت‌های جنسیتی در تولید علم، امروزه به‌طور فزاینده‌ای، مورد توجه جامعه‌شناسان علم قرار گرفته است. آگاهی از وضعیت اولویت‌های علم، فناوری، و منابع انسانی مبتنی بر جنس، از عوامل تعیین‌کننده در سیاست‌گذاری‌های علم و موفقیت برنامه‌ها خواهد بود. مطالعۀ حاضر با هدف بررسی جایگاه و سهم زنان در گروه‌های علمی و نشریات علمی‌ـ پژوهشی علوم اجتماعی انجام شده است. این پژوهش از روش کمّی از نوع تحلیل ثانویه استفاده کرده است. در این راستا، با مراجعه به بایگانی 18 نشریۀ علمی‌ـ پژوهشی علوم اجتماعی در فاصلۀ سالهای 1388ـ1392 و انتخاب تصادفی یک شماره از هر سال در مجموع 89 جلد از نشریات مذکور جهت تحلیل انتخاب شدند. نتایج نشان داد از میان نشریات بررسی‌شده، زنان فقط در 4 مجله (22درصد) مدیر مسئول و در 5 مجله (28درصد) مسئولیت سردبیری را بر‌عهده داشته‌اند. همچنین، 47 نفر (21درصد) از کل هیئت تحریریه نشریات (224 نفر) زن بودند. از مجموع 685 مقالۀ چاپ‌شده در کل نشریات منتخب، زنان در 19درصد مقالات نویسندۀ اول و در 23درصد مقالات نویسندۀ دوم بوده‌اند. همچنین، فقط 4درصد کل مقالات را زنان به‌صورت انفرادی نوشته‌اند و فقط 7/6درصد مقالات به‌صورت هم‌نویسی بین زنان بوده است. میزان کلی مشارکت زنان در تولید ایده‌ها و تألیف مقالات معادل 42درصد کل مقالات است که نشان میدهد با وجود پایین‌بودن حضور زنان در موارد ذکر‌شده، زنان نقش تعیین‌کننده‌ای در تولیدات علمی داشته‌اند. نتایج تحقیق نشان‌دهندۀ وجود نابرابری جنسیتی در گروه‌های علمی و نشریات علمی‌ـ پژوهشی علوم اجتماعی و ناکافی‌بودن سیاست‌گذاری در درون نهاد علم در این حوزه است.
