زن در توسعه و سیاست

آثار جهانی شدن بر زنان

مهدی طاهرخانی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383

چکیده

  به نظر می رسد که جهانی شدن برای مردم جهان بیم و امید به رمغان آورده است. این پدیده دو رویه دارد. از یک سو ، تهدید است که کشورهای در حال توسعه با آن روبرو هستند و ، از سوی دیگر، فرصت هایی برای این کشورهای به وجود آورده است. ساز و کارهای مورد استفاده در فرآیند جهانی شدن مشابهت دارند، ولی آثار و پیامد های آن در جوامع مختلف – کشورهای توسعه یافته ...  بیشتر به نظر می رسد که جهانی شدن برای مردم جهان بیم و امید به رمغان آورده است. این پدیده دو رویه دارد. از یک سو ، تهدید است که کشورهای در حال توسعه با آن روبرو هستند و ، از سوی دیگر، فرصت هایی برای این کشورهای به وجود آورده است. ساز و کارهای مورد استفاده در فرآیند جهانی شدن مشابهت دارند، ولی آثار و پیامد های آن در جوامع مختلف – کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، شهرها و روستاها – و زنان و مردان کاملاً متفاوت است. در این بین، آثار جهانی شدن بر زنان عمق و پیچیدگی بیشتری دارد. بدین ترتیب ، اگرچه جهانی شدن آثار مثبتی همچون افزایش درآمد، رشد اشتغال، توسعه سرمایه اجتماعی،افزایش بهره وری، افزایش حق انتخاب، افزایش سطح آگاهی ها، و کاهش موالید را برای زنان به همراه داشته، به همان نسبت نیز آثار منفی نظیر رشد اشتغال غیر رسمی، پرداخت دستمزدهای اندک، کاهش امنیت غذایی، افزایش مهاجرت، فروپاشی ارزش های سنتی ، عدم امنیت شغلی، و گسترش فرهنگ مصرف را به زیان زنان تشدید کرده است. ویژگی های کارکردی زنان ایران نشان می دهد که به دلیل محدودیت های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم بر جامعه زنان و تجربیات جهانی حاصل از جهانی شدن، تهدید های فراروی زنان کشور بیشتر از فرصت های پیش روی آنان است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 536.32 K

تاثیر اشتغال مادران بر عملکرد رفتاری و آموزشی فرزندان

علی اصغر احمدی؛ سیدحسین تقوی

دوره 1، شماره 5 ، فروردین 1382

چکیده

  این مقاله به ارائه یافته های یک پژوهش درباره اشتغال مادران با سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی فرزندان آنها می پردازد . اطلاعات مورد نیاز از 203 دانش آموز (دختر و پسر) دوره ابتدایی شهر دامغان گردآوری شده است. پرسش نامه رفتار راتر برای سنجش میزان سازگاری اجتماعی دانش آموزان در دو محیط خانه و مدرسه به کار رفته است. فهرست توصیفی شغل و پرسش ...  بیشتر این مقاله به ارائه یافته های یک پژوهش درباره اشتغال مادران با سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی فرزندان آنها می پردازد . اطلاعات مورد نیاز از 203 دانش آموز (دختر و پسر) دوره ابتدایی شهر دامغان گردآوری شده است. پرسش نامه رفتار راتر برای سنجش میزان سازگاری اجتماعی دانش آموزان در دو محیط خانه و مدرسه به کار رفته است. فهرست توصیفی شغل و پرسش نامه تنش استایمنتز به ترتیب برای سنجش رضایت شغلی و تنش شغلی مادران استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد اشتغال مادران در دانش اموزان سال های چهارم و پنجم ابتدایی باعث سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی بیشتر می شود. فرزندان مادرانی که در رده های شغلی فرهنگی – مدیریتی هستند، بهترین عملکرد تحصیلی را دارند افزون بر این همبستگی مثبت و معنی داری بین رضایت مادران و عملکرد رفتاری و آموزشی فرزندان وجود دارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 472.27 K

ساز و کار تبعیض مثبت به مثابه ابزار محرومیت زدایی

ناصر فکوهی

دوره 3، شماره 3 ، آذر 1384

چکیده

  یکی از ساز وکارهایی که بیشترین تأثیر را در تغییر وضعیت گروه‏های اقلیتی و محروم در جوامع کنونی در طول سال‏های پس از جنگ جهانی دوم داشته،‌ ساز وکاری است با عنوان ”تبعیض مثبت“ که چه در رابطه با مشروعیت ذاتی آن و چه در رابطه با تأثیر واقعی‌اش در تغییر موقعیت‏ها بسیار بحث انگیز بوده است. کاربرد این روش در رابطه با موقعیت زنان در بسیاری ...  بیشتر یکی از ساز وکارهایی که بیشترین تأثیر را در تغییر وضعیت گروه‏های اقلیتی و محروم در جوامع کنونی در طول سال‏های پس از جنگ جهانی دوم داشته،‌ ساز وکاری است با عنوان ”تبعیض مثبت“ که چه در رابطه با مشروعیت ذاتی آن و چه در رابطه با تأثیر واقعی‌اش در تغییر موقعیت‏ها بسیار بحث انگیز بوده است. کاربرد این روش در رابطه با موقعیت زنان در بسیاری از کشورهای جهان و در حوزه‏های مختلفی همچون ورود زنان به دانشگاه‏ها، رده‏های مدیریتی و به طور کلی به مشاغل زنانه موضوع بحث‏های گوناگونی بوده است که می‏تواند با توجه به موقعیت خاص زنان در کشور ما و در مقطع کنونی که جامعه ایرانی دگرگونی‏های عظیم و عمیقی را تجربه می‏کند مثمر ثمر باشد. در واقع موقعیت زنان در جامعه کنونی ایران در طول سه دهه گذشته تغییرات محسوسی را شاهد بوده‌است که این امر را می‌توان به وضوح در حضور و مشارکت اجتماعی گسترده آن‏ها به ویژه در برخی از عرصه‏ها همچون دانشگاه‏ها و حیات روشنفکرانه و خلاقیت ادبی شاهد بود. با این وصف این حضور مؤثر که پیامدهای آن در سال‏های آتی به دلیل ورود دانشجویان کنونی به حوزة زندگی اجتماعی بیش از پیش افزایش خواهد یافت، دارای مابه ازای مناسب و درخوری در سطح اشتغال نبوده است. اشتغال زنان ایرانی موقعیت نسبتاً شکننده‏ای را نشان می‏دهد که چه در ارقام مطلق آن در مقایسه با اشتغال مردانه و چه در کیفیت آن یعنی سطح مهارت و میزان اهمیت فرصت‏های شغلی به دست آمده به وسیله زنان در سلسه مراتب شغلی قابل مشاهده است. این وضعیت را البته نمی‏توان خاص ایران و حتی خاص کشورهای در حال توسعه دانست. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته نیز ورود زنان به حوزه‏های کاری و به ویژه ارتقاء یافتن آن‏ها در سلسله مراتب شغلی نه در قالب یک تحول خودکار و آرام بلکه به سختی و با تکیه بر مطالبات و مبارزات برابرخواهانه خود آن‏ها صورت گرفت. این تلاش‌ها الزامات پدرسالارانة موجود در جوامع انسانی را به تدریج و در درجه‏های مختلف به عقب رانده و راه را برای دگرگونی موقعیت خود فراهم کرد. هدف از مقاله کنونی پیش از هر چیز بحث درباره این سازوکار، ریشه‏های تاریخی آن، چگونگی انطباق یافتن آن با موقعیت زنان در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه و در نهایت قابلیت استفاده از آن با توجه به نقاط قدرت و ضعف آن در وضعیت کنونی ایران است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 335.72 K

رابطه مفهوم خود و سلامت روانی در فرهنگ شرق و غرب

فیروزه غضنفری

دوره 4، 1-2 ، شهریور 1385

چکیده

  فرض‏های فرهنگی متفاوت از "خود " در فرهنگ شرق و غرب نه تنها سبب شکل‏گیری مفهوم خود فردیت یافته در غرب و خود جمع مدارانه در شرق شده است‏، بلکه در ارزیابی و قضاوت افراد در مورد میزان بهزیستی و سلامت روانی‏شان نیز تاثیر گذاشته است. این مقاله ضمن بحث در مورد چگونگی تاثیر‏گذاری فرهنگ در شکل‏گیری مفهوم خود، به بررسی رابطه بین الگوی فرهنگی ...  بیشتر فرض‏های فرهنگی متفاوت از "خود " در فرهنگ شرق و غرب نه تنها سبب شکل‏گیری مفهوم خود فردیت یافته در غرب و خود جمع مدارانه در شرق شده است‏، بلکه در ارزیابی و قضاوت افراد در مورد میزان بهزیستی و سلامت روانی‏شان نیز تاثیر گذاشته است. این مقاله ضمن بحث در مورد چگونگی تاثیر‏گذاری فرهنگ در شکل‏گیری مفهوم خود، به بررسی رابطه بین الگوی فرهنگی جمع مداری و حرمت خود با بهزیستی در دختران ایرانی و کانادایی می پردازد. نتایج این بررسی نشان می‏دهد که در دختران ایرانی تمایلات جمعی نقش مهمی در شکل‏گیری مفهوم خود و سلامت روانی دارد در حالیکه در دختران کانادایی حرمت خود فردی نقش بیشتری در سلامت روانی ایفا می‏کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 281.04 K

دانش کشاورزی بومی جنسیتی و نقش آن در توسعه روستایی

خدیجه بوذرجمهری

دوره 4، شماره 3 ، آذر 1385

چکیده

  هدف از این تحقیق شناسایی دانش بومی جنسیتی است، به عبارت دیگر قرار است به این پرسش پاسخ داده شود که آیا دانش کشاورزی زنان با مردان متفاوت است؟ بدین منظور با استفاده از تحقیقات میدانی و تکنیک‏های ‹ ارزیابی مشارکتی روستایی›، کتابخانه‏ای و اسنادی تعداد150 خانوار از 22 روستای شهرستان نیشابور به صورت تصادفی ساده انتخاب و زنان روستایی نمونه ...  بیشتر هدف از این تحقیق شناسایی دانش بومی جنسیتی است، به عبارت دیگر قرار است به این پرسش پاسخ داده شود که آیا دانش کشاورزی زنان با مردان متفاوت است؟ بدین منظور با استفاده از تحقیقات میدانی و تکنیک‏های ‹ ارزیابی مشارکتی روستایی›، کتابخانه‏ای و اسنادی تعداد150 خانوار از 22 روستای شهرستان نیشابور به صورت تصادفی ساده انتخاب و زنان روستایی نمونه در تابستان 1382 مورد مصاحبه‏ و پرسشگری قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن است که اولا زنان روستایی نمونه از دانش کشاورزی خوبی برخوردارند و دیگر آن که با استفاده از آزمون فریدمن و با ضریب اطمینان بالای 99% تأیید گردید که میزان دانش ‏‏کشاورزی آنان در مراحل مختلف تولید متفاوت است. به‏طور مشخص‏تر نتایج نشان داد که بیشترین دانش آنان در مرحلة کاشت محصول و به‏ویژه در کشتهای معیشتی و کمترین دانش آنها به روش‏های شیمیایی مبارزه با آفات‏ زراعی مربوط می‏شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 287.84 K

مقایسه نگرش زنان و مردان اصفهانی نسبت به دنیای عادلانه برای زنان و مردان

محسن گلپرور؛ سید حمید رضا عریضی

دوره 4، شماره 4 ، اسفند 1385

چکیده

  این مقاله در پی مقایسه نگرش زنان و مردان نسبت به دنیای عادلانه برای زنان و مردان است. برای رسیدن به هدف فوق،‌ 1176 نفر به‏صورت نمونه‏گیری چند مرحله‌ای برای پاسخگویی به دو پرسشنامه باورهای دنیای عادلانه برای زنان و مردان از مناطق مختلف شهر اصفهان انتخاب شدند. یافته‌ها نشان داد که زنان به جز در دریافت احترام در خور شأن برای خانم‏ها ...  بیشتر این مقاله در پی مقایسه نگرش زنان و مردان نسبت به دنیای عادلانه برای زنان و مردان است. برای رسیدن به هدف فوق،‌ 1176 نفر به‏صورت نمونه‏گیری چند مرحله‌ای برای پاسخگویی به دو پرسشنامه باورهای دنیای عادلانه برای زنان و مردان از مناطق مختلف شهر اصفهان انتخاب شدند. یافته‌ها نشان داد که زنان به جز در دریافت احترام در خور شأن برای خانم‏ها که بالاتر از حد متوسط بود، در دیگر موارد مانند منصفانه و عادلانه بودن وضعیت زنان در دنیا، در شایستگی زنان در دستیابی به آنچه بدست می‏آورند، در منصفانه رفتار کردن زنان در دنیا با یکدیگر، در سزاواری خانم‏ها در پاداش‏ها و تنبیه‌ها، در سزاواری خانم‏ها در دستیابی به آنچه بدست می‏آورند، در دریافت توجه در خور شأن و تلاشی که می‌کنند و در مستوجب بودن خانم‏ها برای بد شانسی‌ها دارای نگرش منفی نسبت به عادلانه‏بودن شرایط دنیا برای زنان هستند. گروه مردان در زمینه‌های فوق اندکی به ویژه در سزاواری خانم‏ها در پاداش‏ها و تنبیه‌ها، در سزاواری خانم‏ها در دستیابی به آنچه بدست می‏آورند، در دریافت احترام در خور شأن و تلاشی که می‌کنند و در مستوجب بودن خانم‏ها برای بدشانسی‌ها دارای نگرش‏های حد متوسط (نه مثبت و نه منفی) بودند. همچنین یافته‌های مربوط به آزمون‏t گروه‏های مستقل نشان داد که مردان و زنان در نگرش به عادلانه بودن شرایط دنیا برای زنان دارای تفاوت معنی داری (01/0 p< ) با یکدیگر هستند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 254.39 K

عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان پذیرش کلیشه های جنسیتی (مطالعه موردی جوانان کارآموز در مراکز آموزش فنی و حرفه ای استان مازندران)

محمد اسماعیل ریاحی

دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1386

چکیده

  هدف از انجام این پژوهش، توصیف میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی توسط مردان و زنان جوان در استان مازندران و تحلیل عوامل خانوادگی و اجتماعی مؤثر بر آن می‌باشد. تحقیق حاضر با استفاده از روش پیمایش انجام گردیده و برای گردآوری داده‌ها از پرسش نامه‌های خود اجرا استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق 10944 نفر از کارآموزان جوان در مراکز ثابت آموزش ...  بیشتر هدف از انجام این پژوهش، توصیف میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی توسط مردان و زنان جوان در استان مازندران و تحلیل عوامل خانوادگی و اجتماعی مؤثر بر آن می‌باشد. تحقیق حاضر با استفاده از روش پیمایش انجام گردیده و برای گردآوری داده‌ها از پرسش نامه‌های خود اجرا استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق 10944 نفر از کارآموزان جوان در مراکز ثابت آموزش فنی و حرفه‌ای استان مازندران بوده است که با استفاده از شیوه نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای و بر اساس فرمول نمونه‌گیری کوکران، حجم نمونه‌ای برابر با 425 نفر از آنان به عنوان پاسخگویان تحقیق انتخاب شدند. متغیر وابسته تحقیق، «میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی‌» بوده است که رابطه آن با برخی ازمتغیرهای اجتماعی و خانوادگی به عنوان متغیرهای مستقل مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌ها نشان می‌دهدکه گرچه تفاوت‌های جنسیتی معناداری در میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی مشاهده شده است؛ اما در مجموع، ویژگی‌های شخصیتی ابزاری یا سازمانده نظیر فعال، پرانرژی، مستقل، پرخاشگر، مدیر، قوی و توانا به مردان و ویژگی‌های شخصیتی بیانی یا روحیه بخش نظیرعاطفی، حساس، جذاب، آرام، صبور، مضطرب، وابسته به دیگران و نگران به زنان نسبت داده شده‌اند. همچنین مشخص گردید که بین جنسیت، محل سکونت، میزان تحصیلات، میزان درآمد خانواده و میزان سختگیری والدین با میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی رابطه معناداری وجود داشته است؛ و متغیرهایی نظیر پایگاه اجتماعی- اقتصادی خانواده، نگرش جنسیتی سنتی، نگرش شغلی سنتی و وضع تأهل بر میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی تأثیر گذار بوده‌اند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 341.78 K

مطالعه نگرش شاغلان سازمان های دولتی استان آذربایجان شرقی نسبت به تصدی پست های مدیریتی توسط زنان

بهجت یزدخواستی؛ حسینعلی میرزایی؛ لاله فتحی

دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1388

چکیده

  یکی از مباحث مطرح در حوزه‌ی توسعه، میزان مشارکت فعال زنان در عرصه‌های مختلف اجتماع از جمله در تصمیم‌گیری‌های کلان جامعه است. نابرابری‌های جنسیتی به‌ویژه در حوزه‌ی مدیریتی سبب شده تا آن‌گونه که شایسته است از نیروی بالقوه‌ی زنان استفاده نشود، البته این نابرابری‌ها با توجه به سطح توسعه‌ی کشورها متفاوت است. در تحقیق حاضر به‌منظور ...  بیشتر یکی از مباحث مطرح در حوزه‌ی توسعه، میزان مشارکت فعال زنان در عرصه‌های مختلف اجتماع از جمله در تصمیم‌گیری‌های کلان جامعه است. نابرابری‌های جنسیتی به‌ویژه در حوزه‌ی مدیریتی سبب شده تا آن‌گونه که شایسته است از نیروی بالقوه‌ی زنان استفاده نشود، البته این نابرابری‌ها با توجه به سطح توسعه‌ی کشورها متفاوت است. در تحقیق حاضر به‌منظور تبیین نابرابری‌های جنسیتی نظریه‌هایی گوناگون ارایه، اما بر نظریه‌ی‌ نئوکلاسیک بیشتر تأکید می‌شود. بر اساس این نظریه مسئولیت‌های خانوادگی زنان،‌ ویژگی‌های جسمی و جنسیتی آنان و شرایط اجتماعی و فرهنگی حاکم بر جامعه و سازمان‌ها باعث ایجاد نابرابری‌های جنسیتی و تداوم آن‌ها می‌شود. در نتیجه، نگرشی مثبت نسبت به واگذاری مشاغل مدیریتی به زنان وجود ندارد. این پژوهش با هدف محوری «شناخت نگرش شاغلان سازمان‌های دولتی استان آذربایجان شرقی به موضوع مدیریت زنان» و به‌شیوه‌ی پیمایشی و با نمونه‌ی 408 نفر انجام می‌شود. مهم‌ترین نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد که موانع نامریی و به تعبیری «سقف شیشه‌ای» به‌گونه‌ای محسوس در سازمان‌های مورد مطالعه وجود دارد. نتایج آزمون ضریب همبستگی و رگرسیون چندمتغیره نشان می‌دهد که به ترتیب؛ پذیرش باورها و کلیشه‌های مربوط به «ویژگی‌های جسمی و جنسیتی زنان»، «مسئولیت‌های خانوادگی»، «وضعیت اجتماعی حاکم بر جامعه و سازمان‌ها» و سپس متغیرهای «سطح تحصیلات»، «تعداد اعضای خانوار» و «سن» مهم‌ترین عوامل مرتبط با نگرش جامعه‌ی آماریِ مورد مطالعه نسبت به تصدی پست‌های مدیریتی توسط زنان است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 233.15 K

تبیین جایگاه مشارکت زنان روستایی در برنامه های آموزشی- ترویجی بر اساس نردبان مشارکت شری آرنستین

kiumars zarafshani؛ خوشقدم خالدی؛ منصور غنیان

دوره 7، شماره 3 ، مهر 1388

چکیده

  در سالهای اخیر، رویکردهای مشارکتی به توسعه مورد توجهی فزاینده قرار گرفته و بر اهمیّت مشارکت، هم به عنوان یک وسیله و هم به‌عنوان یکی از هدفهای توسعه پایدار تأکید شده است. با وجود نقش مهم زنان در فرایند توسعه روستایی، مشارکت آنها در برنامه های آموزشی– ترویجی محدود است. هدف کلی این پژوهشِ توصیفی–پیمایشی، تبیین میزان مشارکت زنان روستایی ...  بیشتر در سالهای اخیر، رویکردهای مشارکتی به توسعه مورد توجهی فزاینده قرار گرفته و بر اهمیّت مشارکت، هم به عنوان یک وسیله و هم به‌عنوان یکی از هدفهای توسعه پایدار تأکید شده است. با وجود نقش مهم زنان در فرایند توسعه روستایی، مشارکت آنها در برنامه های آموزشی– ترویجی محدود است. هدف کلی این پژوهشِ توصیفی–پیمایشی، تبیین میزان مشارکت زنان روستایی در برنامه های آموزشی– ترویجی بر اساس سطوح مختلف نردبان مشارکت شری آرنستین است. جامعه آماری این پژوهش، شامل زنان روستاهای شهرستان سنقر در استان کرمانشاه است. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970) 120 نفر برآورد می شود و نمونه گیری به روش نمونه‌گیریِ چندمرحله ای انجام شد. هشت پله نردبان مشارکت به ترتیب از پایین به بالا شامل دگرگون سازی، مرتفع سازی، آگاه سازی، مشاوره، توافق، شراکت، قدرت قانونی و کنترل است. بر اساس یافته ها، بیشترین میزان مشارکت زنان روستایی مربوط به پله دگرگون سازی و کمترین میزان مشارکت مربوط به پله توافق است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که بین مشارکت زنان روستایی در سطوح مختلف تحصیلی و همچنین بر حسب وضعیت تأهل تفاوتی معنادار وجود دارد. با توجه به نتایج به دست آمده، انجام نیازسنجی مناسب، تقویت تشکل های زنان و استفاده از رسانه های جمعی به منظور آگاه سازی زنان در ارتباط با توانمندی های آنان به عنوان رهنمود هایی برای مروجان و کارشناسان فعال و مرتبط با زنان روستایی ارائه تا مورد استفاده حرفه ای آنان قرار گیرد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 245.06 K

تبیین عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در تصمیم‌گیر‌ی‌های اقتصادی- اجتماعی در مناطق روستایی(مطالعه‌ی موردی: محدوده‌ی روستایی چیر-یامچی شهرستان زنجان)

فضیله خانی؛ منیژه احمدی

دوره 7، شماره 4 ، دی 1388

چکیده

  بهره گیری از نیروی کار زنان روستایی بایستی در راستای ارتقای شأن و منزلت و پایگاه اجتماعی آنان به خصوص در زمینه های مدیریتی و تصمیم گیری باشد. تحقیق حاضر سعی بر تبیین عوامل مؤثر بر مشارکت و تصمیم گیری زنان روستایی دارد. به منظور ارزیابی فرضیات پژوهش و تشخیص معنی دار بودن روابط بین متغیرها از روشهای آماری و آزمون های همبستگی استفاده می‌شود. ...  بیشتر بهره گیری از نیروی کار زنان روستایی بایستی در راستای ارتقای شأن و منزلت و پایگاه اجتماعی آنان به خصوص در زمینه های مدیریتی و تصمیم گیری باشد. تحقیق حاضر سعی بر تبیین عوامل مؤثر بر مشارکت و تصمیم گیری زنان روستایی دارد. به منظور ارزیابی فرضیات پژوهش و تشخیص معنی دار بودن روابط بین متغیرها از روشهای آماری و آزمون های همبستگی استفاده می‌شود. نوع تحقیق کاربردی و به صورت توصیفی و همبستگی است. ابزار تحقیق؛ پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده می باشد. اعتبار پرسش‌نامه بر اساس آلفای کرانباخ 78/. است. نمونه‌گیری به روش احتمالی و نوع سیستماتیک انجام گرفته است. حجم آن 256 نفر از زنان روستایی ساکن در 5 روستای شهرستان زنجان می باشد. نتایج تحقیق بیانگر این است که با ارتقای سطح تحصیلات زنان روستایی، انتظارات آنان از مشارکت در تصمیم گیری ها نیز افزایش می-یابد و هر قدر میزان مشارکت اقتصادی زنان روستایی بالاتر باشد میزان تصمیم گیری آنها نیز افزایش خواهد یافت و بالعکس. همچنین براساس یافته‌های پژوهش بین میزان مشارکت اقتصادی زنان و افزایش انتظارات آنان از مشارکت در تصمیمگیری ارتباط معنی‌داری وجود ندارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 330.89 K

مطالعه ساختار قدرت در خانواده (مطالعه موردی: شهر لار)

حلیمه عنایت؛ منصوره دسترنج

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1389

چکیده

  هدف اصلی مقاله‌ی حاضر، مطالعه عواملی است که می‌تواند در ساخت قدرت در خانواده مؤثر باشد. در این مطالعه که به روش پیمایش انجام می‌شود، 307 نفر از زنان متأهل شهر لار مطالعه می‌شوند. چارچوب نظری مورد استفاده در این مطالعه، نظریه‌ی مبادله است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که 2 درصد خانواده‌ها ساخت دموکراتیک دارند، 6/88 درصد تا حدی دارای ...  بیشتر هدف اصلی مقاله‌ی حاضر، مطالعه عواملی است که می‌تواند در ساخت قدرت در خانواده مؤثر باشد. در این مطالعه که به روش پیمایش انجام می‌شود، 307 نفر از زنان متأهل شهر لار مطالعه می‌شوند. چارچوب نظری مورد استفاده در این مطالعه، نظریه‌ی مبادله است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که 2 درصد خانواده‌ها ساخت دموکراتیک دارند، 6/88 درصد تا حدی دارای ساخت دموکراتیک‌اند و در 4/9 درصد خانواده‌ها ساخت غیر دموکراتیک حاکم است. از میان متغیرهای مورد مطالعه ، متغیرهای سن ازدواج، تحصیلات زن، تحصیلات همسر، درآمد زن، طول مدت ازدواج، بعد خانوار و وضعیت اشتغال زن با متغیر وابسته رابطه‌ی معنادار آماری دارند. در تحلیل چندمتغیره نیز متغیرهای مستقلِ موجود در مدل تحقیق، در کل 9/6 درصد از واریانس متغیر وابسته را در جامعه‌ی آماری تبیین می‌کنند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 261.26 K

مطالعه‌ی ابعاد طرد اجتماعی زنان روستاییِ سرپرست خانوار در رابطه با وضعیت اشتغال و اقامت

سید احمد فیروزآبادی؛ علیرضا صادقی

دوره 8، شماره 2 ، تیر 1389

چکیده

  مقاله‌ی حاضر به مطالعه وضعیت طردِ اجتماعی زنان فقیر روستایی برحسب متغیرها و مؤلفه‌های طرد اجتماعی می‌پردازد. سؤال‌های اصلی تحقیق این است که آیا وضعیت طرد اجتماعی در میان گروه‌های متفاوت زنان و به‌طور خاص؛ زنان شاغل- غیرشاغل و بومی- مهاجر، از الگویی متفاوت پیروی می‌کند؟ آیا زنان توانسته‌اند از طریق فعالیت اقتصادیِ بیرون از خانه ...  بیشتر مقاله‌ی حاضر به مطالعه وضعیت طردِ اجتماعی زنان فقیر روستایی برحسب متغیرها و مؤلفه‌های طرد اجتماعی می‌پردازد. سؤال‌های اصلی تحقیق این است که آیا وضعیت طرد اجتماعی در میان گروه‌های متفاوت زنان و به‌طور خاص؛ زنان شاغل- غیرشاغل و بومی- مهاجر، از الگویی متفاوت پیروی می‌کند؟ آیا زنان توانسته‌اند از طریق فعالیت اقتصادیِ بیرون از خانه به شبکه‌ی بین‌ِگروهی بپیوندند و حمایت دریافت کنند؟ آیا فقر و طرد اجتماعی، پدیده‌هایی مشابه هستند و در زندگی زنان فقیر با هم به وقوع می‌پیوندند؟ در این تحقیق با بهره گیری از روش کمّی، تفاوتِ میزانِ طرد در میان گروه‌های زنان بر حسب اشتغال و نوع اقامت مورد سنجش قرار می‌گیرد و با به کار گیری روش کیفی نیز کوشش می‌شود درکی عمیق‌تر از تجربه‌ی زیسته‌ی زنان در این رابطه به‌دست آید. نتایج مقایسه‌ی وضعیت طرد اجتماعی در میان دو گروهِ زنانِ بومی و مهاجر حاکی از آن است که زنان فقیر، از نظر حمایتی از شبکه‌ی درون‌گروهیِ قوی‌تری برخوردارند و در فعالیت‌های اجتماعی غیررسمی ، مشارکتی فعال‌تر نسبت به همتایان مهاجر خود دارند. همچنین، زنان شاغل نسبت به زنان غیرِشاغل، از شبکه‌ی حمایتی بین‌گروهیِ قوی‌تر و ناهمگون‌تری برخوردارند و فعالیت اقتصادی این دسته از زنان، شعاع حمایتی گسترده‌تر و منابع حمایتی بیشتری را برای آن‌ها فراهم کرده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 259.36 K

تحلیل ابعاد گردشگری روستایی با روی‌کرد جنسیتی از دیدگاه جامعه‌ی میزبان (مطالعه‌‌ی موردی منطقه‌ی اورامان)

منصور غنیان؛ مجتبی قدیری معصوم؛ سیدحسن مطیعی‌لنگرودی؛ کیومرث زرافشانی

دوره 8، شماره 3 ، مهر 1389

چکیده

  تنوع‏بخشی به اقتصاد، بالابردن شاخص‌های توسعه‌ی انسانی، جلوگیری از مهاجرت‌های روستایی، افزایش بهره‏وری و کارآمدی نیروی انسانی، اشتغال‏زایی، تعامل فرهنگ‌ها و گفتمان‌ها و حفظ محیط زیست از دغدغه‏هایی است که جهان امروز برای نیل به توسعه‌ی پایدار در صدد ارائه‌‌ی راه‌کارهایی نو و گزیدارهایی مطلوب هم‌چون گردشگری روستایی است. ...  بیشتر تنوع‏بخشی به اقتصاد، بالابردن شاخص‌های توسعه‌ی انسانی، جلوگیری از مهاجرت‌های روستایی، افزایش بهره‏وری و کارآمدی نیروی انسانی، اشتغال‏زایی، تعامل فرهنگ‌ها و گفتمان‌ها و حفظ محیط زیست از دغدغه‏هایی است که جهان امروز برای نیل به توسعه‌ی پایدار در صدد ارائه‌‌ی راه‌کارهایی نو و گزیدارهایی مطلوب هم‌چون گردشگری روستایی است. صاحب‌نظران شکی در نقش غیرقابل انکار زنان در فرایند توسعه‌ی روستایی ندارند. در جوامع سنتی به نقش و جایگاه جنسیت در برنامه‌ریزی‌ها توجه کافی نمی‌شود در حالی‌که در بیشتر این جوامع، جنسیت عاملی مهم در تعیین برخورداری یا محرومیت است. این مطالعه در صدد تحلیل و تبیین دیدگاه گروه‌های جنسیتی جامعه‌ی میزبان در خصوص توسعه‌ی فعالیت‌های گردشگری روستایی در منطقه‌ای روستایی در غرب ایران است. روش تحقیق این مطالعه، هم کمّی و هم کیفی است؛ یک پیمایش کمّی در کنار یک مطالعه‌ی موردی که روشی کیفی است، صورت می‌پذیرد. داده‌های مورد نیاز از طریق پرسش‌نامه و مصاحبه‌ی نیمه‌ساختاریافته گردآوری می‌شود. نمونه‌ی مورد مطالعه در بخش کیفی، تعداد 19 نفر و در بخش کمّی، 134 نفر از زنان و مردان روستای اورامان تخت، مرکز دهستان اورامانات، شهرستان سروآباد در استان کردستان است. نتایج نشان از تفاوت دیدگاه بین زنان و مردان در خصوص دلایل موافقت با حضور گردشگران، انگیزه‌های مشارکت و تغییر نقش‌های اجتماعی زنان در اثر توسعه‌ی فعالیت‌های مرتبط با گردشگری در سطح منطقه دارد. هم‌چنین نتایج نشان از شکل‌گیری ساختاری بومی در فعالیت‌های مرتبط با گردشگری دارد که امروز در جهان تحت عنوان گردشگری کارآفرین شناخته می‌شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 485.93 K

تعیین تفاوت‌های جنسیتی در گرایش جوانان به گروه‌های مرجع (مطالعه‌ی موردی: شهر سنندج)

محمدرضا حمزه‌ای؛ عبدالحمید پاپ‌زن؛ محمدامین شریفی

دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389

چکیده

  هدف مقاله‌ی حاضر تحلیل تفاوت‌های جنسیتی در زمینه‌ی گرایش به گروه‌های مرجع در میان جوانان ساکن شهر سنندج از طریق روش توصیفی- پیمایشی و مقطع زمانی سال 1387 است. تعداد 627 نفر از جوانان دختر و پسر با روش نمونه‌گیریِ خوشه‌ایِ چندمرحله‌ای متناسب با سهم انتخاب شدند. روش‌های آماری مورد استفاده بیشتر شامل تحلیل همبستگی، تحلیل عاملی و رگرسیون ...  بیشتر هدف مقاله‌ی حاضر تحلیل تفاوت‌های جنسیتی در زمینه‌ی گرایش به گروه‌های مرجع در میان جوانان ساکن شهر سنندج از طریق روش توصیفی- پیمایشی و مقطع زمانی سال 1387 است. تعداد 627 نفر از جوانان دختر و پسر با روش نمونه‌گیریِ خوشه‌ایِ چندمرحله‌ای متناسب با سهم انتخاب شدند. روش‌های آماری مورد استفاده بیشتر شامل تحلیل همبستگی، تحلیل عاملی و رگرسیون است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که والدین، اساتید دانشگاه و دانشجویان به‌ترتیب سه گروهِ مرجع اصلی و با گرایش بالا هستند که از سوی دختران جوان پذیرفته شده‌اند و در گرایش به والدین اختلافی معنادار با پسران دارند. جوانان پسر نیز به‌ترتیب سه گروه شامل اساتید دانشگاه، هم‌سالان و دانشجویان را سه گروه مرجعِ اصلی خود انتخاب می‌کنند. همچنین دختران به‌طور معنادار گرایش بیشتری نسبت به گروه‌های مرجع عضویت (بومی) دارند. در مقابل، گرایش پسران به گروه‌های مرجعِ غیرعضویت (غیرِبومی) با اختلاف معنادار بیشتر است. چهار مؤلفه‌ی اصلی، به‌ترتیب اهمیت نسبی، شامل ارزیابی کارکرد عاملان جامعه‌پذیری، سطح تحصیلات و تجربه، جاذبه‌ی گروه‌های مرجع و منزلت‌یابی ذهنی در یک‌ترکیب خطی 73 درصد از واریانس گرایش به گروه‌های مرجع عضویت را تبیین می‌کنند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 295.95 K

تحلیل جنسیتی وتجربه عملی آن در ایران

شراره ورزگر

دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381

چکیده

  این نوشتار باهدف معرفی تحلیل جنسیتی، برای آشنایی برنامه ریزان وتدوین کنندگان پروژه‏های توسعه با این بحث ‏وتجربه عملی آن درایران تدوین شده‏است. تحلیل جنسیتی نوعی روش‏شناسی است که تصویر جامعی ازسهم ونقش زنان و مردان را درجامعه مورد نظر به نمایش می‏گذارد. زمینه‏های مشابهت و تفاوت نیازهای زنان و مردان و آنجا که نقش‏های آنها مکمل ...  بیشتر این نوشتار باهدف معرفی تحلیل جنسیتی، برای آشنایی برنامه ریزان وتدوین کنندگان پروژه‏های توسعه با این بحث ‏وتجربه عملی آن درایران تدوین شده‏است. تحلیل جنسیتی نوعی روش‏شناسی است که تصویر جامعی ازسهم ونقش زنان و مردان را درجامعه مورد نظر به نمایش می‏گذارد. زمینه‏های مشابهت و تفاوت نیازهای زنان و مردان و آنجا که نقش‏های آنها مکمل یکدیگرند، موضوع مورد بررسی در این روش می‏باشد. چارچوب عملی تحلیل جنسیتی شامل چهار موضوع اصلی است : (1) شناخت زمینه توسعه، (2) شناخت فعالیت زنان، مردان و نقش آنها، (3)دسترسی زنان و مردان و کنترل آنها برمنابع ونیازها، (4) طراحی برنامه عمل مورد نیاز برای کاهش نابرابریهای جنسیتی و سازگاری نیازهای مردان و زنان با اهداف توسعه. کاربرد روش تحلیل جنسیتی در کارگاه آموزشی با کارشناسان توسعه روستایی نشان دهنده ضرورت برگذاری دوره‏های آموزشی و ارتقاء دانش تدوین کنند‏گان پروژه‏‏های توسعه روستایی دراین زمینه است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 243.4 K

موقعیت زنان در مجلات تخصصی جامعه شناسی

شهلا اعزازی

دوره 1، شماره 4 ، شهریور 1381

چکیده

  جامعه شناسی به عنوان علم بررسی مناسبات انسانی به دلیل نادیده انگاشتن مسایل زنان همواره مورد نقد و ایراد است . مردانه بودن علوم اجتماعی و در حاشیه قرارگرفتن و یا نامریی بودن زنان در جامعه شناسی را در زمینه های متفاوتی از این رشته علمی می توان نشان داد. هدف این مقاله بررسی موقعیت زنان در نشریات تخصصی جامعه شناسی ایران است . با این هدف، ...  بیشتر جامعه شناسی به عنوان علم بررسی مناسبات انسانی به دلیل نادیده انگاشتن مسایل زنان همواره مورد نقد و ایراد است . مردانه بودن علوم اجتماعی و در حاشیه قرارگرفتن و یا نامریی بودن زنان در جامعه شناسی را در زمینه های متفاوتی از این رشته علمی می توان نشان داد. هدف این مقاله بررسی موقعیت زنان در نشریات تخصصی جامعه شناسی ایران است . با این هدف، فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی ، نامه علوم اجتماعی دانشگاه تهران ، نامه انجمن جامعه شناسی و فصلنامه « پژوهش زنان » دانشگاه تهران مطالعه شده اند . نتایج بررسی حاکی از دوسطح تصمیم گیری در نشریات جامعه شناسی است. سطح تصمیم گیری عالی مانند شورای علمی که تا سال 1380 برروی زنان بسته بود. در حالی که در سطوح پایین تر یعنی داوری ، از تخصص های زنان استفاده می شود .

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 241.05 K

ویژگی‌های روانی و جسمانی زن و نقش آنها در رابطه عاشقانه در اشعار احمد شاملو و خسرو و شیرین نظامی گنجوی

منصوره تبریزی

دوره 5، شماره 2 ، آبان 1386

چکیده

  بسیاری از شاعران در اشعار خود به نوعی به مقوله زن پرداخته و یا به آن اشاره‌ای داشته‌اند. طرز تلقی و نوع نگاه آنها به زن متأثر از دیدگاه عام‌تر جامعه نسبت به زن و نیز تجربیات شخصی‌ایست که این افراد در زندگی با آن مواجه بوده‌اند. در این مقاله نیز سعی شده است با بررسی توصیفات مربوط به زن در رابطه با مرد از منظر احمد شاملو و نظامی گنجوی، ...  بیشتر بسیاری از شاعران در اشعار خود به نوعی به مقوله زن پرداخته و یا به آن اشاره‌ای داشته‌اند. طرز تلقی و نوع نگاه آنها به زن متأثر از دیدگاه عام‌تر جامعه نسبت به زن و نیز تجربیات شخصی‌ایست که این افراد در زندگی با آن مواجه بوده‌اند. در این مقاله نیز سعی شده است با بررسی توصیفات مربوط به زن در رابطه با مرد از منظر احمد شاملو و نظامی گنجوی، دو نگاه عام و متفاوت به نقش و ویژگی‌های زن را معرفی کنیم. نظامی در شعر خود اگرچه کوشیده است زن را از جایگاه فروتری که در جامعه آن زمان برایش درنظر گرفته می‌شد برهاند، با این وجود نتوانسته است از حصارهای گفتمان جامعه فراتر برود و با وجود توصیفات ناب و درخشان او باز هم زن شعر او صفات برتری جویانه‌ای را با خود دارد که حاکی از ضعف درونیش هستند. رابطه عاشقانه نیز در این شعر بر مبنای زیبایی‌های ظاهری عاشق و معشوق و دلبستگی و شیفتگی آنها به صورت و اندامی منحصر به فرد شکل می‌گیرد. در مقابل، زن شعر شاملو اگرچه به لحاظ ظاهری دارای آن صفات برجسته نمی‌باشد، ولی در نهایت روح بسیار بزرگی دارد، که او را در اوج گمنامی و معمولی بودن به سایر زنان و سایر انسان‌ها برتری می‌دهد. او نه فاتح جهان به زور قهر و ناز، که فاتح وجود انسان‌ها به واسطه فروتنی و انسانیت خود است. در اینجا رابطه عاشقانه نه پیامد میلی شورانگیز به وصال یک اسطوره زیبایی، که محصول همدلی و یگانگی دو انسان ظاهراً معمولی است که درون بسیار بزرگی دارند. در راستای انجام این تحقیق کتاب خسرو و شیرین نظامی و مجموعه اشعار احمد شاملو مطالعه شده و مقوله زن در این اشعار مورد تحلیل قرار گرفته است. اسناد دیگری نیز که به نوعی به این موضوع اشاره‌ای داشته‌اند در فرآیند تحقیق به کار گرفته شده‌اند

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 161.66 K

تحلیل جامعه‌شناختی میزان گرایش به طلاق

محمّداسماعیل ریاحی؛ اکبر علیوردی؛ سیاوش بهرامی‌کاکاوند

دوره 5، شماره 3 ، بهمن 1386

چکیده

  هدف از انجام این پژوهش، توصیف‌ و تبیین جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر گرایش زوجین به طلاق در شهرستان کرمانشاه با استفاده از مفاهیم موجود در نظریه‌های همسان همسری، مبادله و شبکه بوده است. تحقیق حاضر، با استفاده‌ از روش پیمایش انجام شد و برای جمع‌آوری اطلاعات، «پرسشنامه همراه با مصاحبه» به‌کار گرفته شده است. جامعه‌ی آماری، 6410 نفر ...  بیشتر هدف از انجام این پژوهش، توصیف‌ و تبیین جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر گرایش زوجین به طلاق در شهرستان کرمانشاه با استفاده از مفاهیم موجود در نظریه‌های همسان همسری، مبادله و شبکه بوده است. تحقیق حاضر، با استفاده‌ از روش پیمایش انجام شد و برای جمع‌آوری اطلاعات، «پرسشنامه همراه با مصاحبه» به‌کار گرفته شده است. جامعه‌ی آماری، 6410 نفر از‌ مردان‌ و زنان متأهلی بوده‌اند که در طول سال 1385 به دادگاه خانواده‌ی شهر کرمانشاه مراجعه کرده‌ و دادخواست طلاق داده بودند. با استفاده از شیوه‌ی نمونه‌گیری تصادفی سیستماتیک، حجم نمونه‌ی برابر با 364 نفر از زوجین (سهم‌ مردان و زنان به‌طور مساوی‌ 182نفر) به‌عنوان پاسخگویان‌ تحقیق انتخاب‌ گردیدند. متغیر وابسته‌‌ی تحقیق‌، میزان گرایش به طلاق بوده که سعی شد اثرات‌ برخی از متغیرهای مستقل(نظیر دخالت دیگران در زندگی زوجین، میزان برآورده نشدن انتظارات همسران از یکدیگر و میزان تصور مثبت از پیامدهای طلاق) بر آن مورد سنجش‌ قرار گیرد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نیمی از پاسخگویان گرایش متوسطی به طلاق داشته‌اند در حالی‌که نزدیک به 9 درصد از آنها دارای گرایش قوی به طلاق بوده‌اند. تحلیل رگرسیونی داده‌ها حاکی از آن است که متغیرهای میزان برآورده نشدن انتظارات همسران از یکدیگر(به شکل مستقیم)، میزان تصور مثبت از پیامدهای طلاق و دخالت دیگران در زندگی زوجین(به شکل مستقیم و غیرمستقیم)، و متغیرهای تفاوت سنی، تفاوت تحصیلی و تفاوت عقاید همسران (به شکل غیرمستقیم از طریق تأثیر بر میزان برآورده نشدن انتظارات همسران از یکدیگر) بر میزان گرایش به طلاق تأثیر داشته‌اند که از این میان، متغیرهای دخالت دیگران در زندگی زوجین و میزان برآورده نشدن انتظارات همسران از یکدیگر دارای بیشترین تأثیر بر میزان گرایش به طلاق بوده‌اند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 250.51 K

عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان

فرج¬اله رهنورد؛ نسرین حسینی

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1387

چکیده

  امروزه با بروز تحولات سریع محیطی در عرصه سازمان‌ها، نظیر استفاده از فناوری اطلاعات و شبکه‌های جهانی که موجب سهولت جریان اطلاعات در سطوح مختلف سازمانی شده است، سازمان‌ها به سمت کاهش نیروی انسانی و افزایش سطح کیفیت نیروی کار رفته‌اند چرا که عنصر خلاقیت و دانش به عنوان تنها عنصر برتری بخش در رقابت مطرح گردیده است. آنچه که مدیران امروزی ...  بیشتر امروزه با بروز تحولات سریع محیطی در عرصه سازمان‌ها، نظیر استفاده از فناوری اطلاعات و شبکه‌های جهانی که موجب سهولت جریان اطلاعات در سطوح مختلف سازمانی شده است، سازمان‌ها به سمت کاهش نیروی انسانی و افزایش سطح کیفیت نیروی کار رفته‌اند چرا که عنصر خلاقیت و دانش به عنوان تنها عنصر برتری بخش در رقابت مطرح گردیده است. آنچه که مدیران امروزی به دنبال آن هستند، یافتن راه حل مشکلات کاری با استفاده از منابع کمتر و صرف زمان کوتاه‌تر است و از طرف دیگر انتظارات کارکنان امروزی، احساس مالکیت، خودباوری و امکان توسعه می‌باشد و در این راستا توانمندسازی، کلیدی است برای بهره برداری از تمامی ظرفیت منابع انسانی یک سازمان، پاسخگویی به نیازهای جدید کارکنان. اما در عین حال یکی از پر چالش‌ترین برنامه‌هایی است که می‌تواند در یک سازمان پیاده شود. در این مقاله سطح توانمندسازی زنان در شرکت مخابرات ایران و عوامل مؤثر بر آن مورد بررسی قرار گرفته‌است. یافته‌های پژوهش نشانگر آن است که سطح توانمندی کارکنان زن در حد متوسط است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نیز معرف عوامل تأثیرگذار است: 1) نگرش مدیریت؛ 2) ساختار گروهی؛ 3) ارزش‌های بین گروهی؛ و 4) روابط اطلاعاتی. مدل تحلیل رگرسیونی نیز نشان داد که از عوامل فوق سه متغیر نخست در مدل وارد شده و مجموعاً 63 درصد از تغییر پذیری در سطح توانمندی کارکنان زن را تبیین می‌کنند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 188.76 K

سرمایه اجتماعی خانواده و بزهکاری

اکبر علیوردی¬نیا؛ محمود شارع¬پور؛ مهدی ورمزیار

دوره 6، شماره 2 ، مرداد 1387

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 354.84 K

نقش تحصیلات رسمی و اشتغال سازمانی

آرین قلی¬پور؛ اشرف رحیمیان؛ اعظم میرزمانی

دوره 6، شماره 3 ، آذر 1387

چکیده

  توانمندسازی به معنای تفویض و یا اعطای قدرت به کسی است. در دهه‌های اخیر توانمندسازی به عنوان مکانیزمی برای افزایش کیفیت زندگی کاری و شخصی زنان مطرح شده است. تحصیلات و اشتغال از ابزارهای مؤثر تحقق توانمندسازی زنان است اما نمی‌توان نقش فرهنگ را در این زمینه نادیده انگاشت. هنجارهای اجتماعی می‌توانند به طور مستقیم و یا غیر مستقیم، میزان ...  بیشتر توانمندسازی به معنای تفویض و یا اعطای قدرت به کسی است. در دهه‌های اخیر توانمندسازی به عنوان مکانیزمی برای افزایش کیفیت زندگی کاری و شخصی زنان مطرح شده است. تحصیلات و اشتغال از ابزارهای مؤثر تحقق توانمندسازی زنان است اما نمی‌توان نقش فرهنگ را در این زمینه نادیده انگاشت. هنجارهای اجتماعی می‌توانند به طور مستقیم و یا غیر مستقیم، میزان توانمندسازی زنان را محدود نمایند. در این مقاله نقش تحصیلات و اشتغال در توانمندسازی روانشناختی زنان در شهر تهران مورد کنکاش قرار گرفت. تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی-توصیفی است. در این تحقیق تحصیلات رسمی و اشتغال سازمانی به عنوان متغیرهای مستقل و توانمندسازی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. نمونه‌گیری به صورت تصادفی ساده و به‌وسیله پرسشنامه، از حدود600 نفر از زنان شهر تهران به‌عمل آمد. جهت آزمون روایی سؤالات از اعتبار محتوا و اعتبار عاملی و برای سنجش اعتبار محتوای پرسشنامه از نظرات کارشناسان خبره استفاده شد. همچنین برای آزمون فرضیات، از آزمون همبستگی رتبه‌ای اسپیرمن و روش معادلات ساختاری استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ مقیاس توانمندی، 8945/0 است. نتایج این تحقیق حاکی از آن ‌است که تحصیلات و اشتغال سازمانی موجب توانمندی روانشناختی زنان در شهر تهران می‌شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 267.81 K

جامعه‌شناسی بدن و پاره‌ای مناقشات

یوسف اباذری؛ نفیسه حمیدی

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1387

چکیده

  موضوع بدن مبحثی است که در ادبیات پیشامدرن در قالب‌هایی مختلف و خصوصاً در مباحث دینی و الهیات مسیحی بدان پرداخته شده است. در این ادبیات غالباً بدن به‌عنوان عنصری منفی با قابلیت گناه و کجروی و مانع تعالی روح دانسته می‌شود. پس از آن نیز این نگرش در اندیشه غربی در قالب تقابل‌های دوتایی ذهن/ بدن دنبال شد و این تقابل نیز به نوبه خود تقابل‌های ...  بیشتر موضوع بدن مبحثی است که در ادبیات پیشامدرن در قالب‌هایی مختلف و خصوصاً در مباحث دینی و الهیات مسیحی بدان پرداخته شده است. در این ادبیات غالباً بدن به‌عنوان عنصری منفی با قابلیت گناه و کجروی و مانع تعالی روح دانسته می‌شود. پس از آن نیز این نگرش در اندیشه غربی در قالب تقابل‌های دوتایی ذهن/ بدن دنبال شد و این تقابل نیز به نوبه خود تقابل‌های مرد/ زن، بدن مردانه، بدن زنانه، لذت متعالی، لذت پست را در پی داشت و طرفداران و مخالفانی یافت. این مقاله می‌کوشد تا پیدایش شاخه‌ای از جامعه‌شناسی تحت عنوان جامعه‌شناسی بدن را تعقیب کرده و به طرح مناقشات نظری حول محورهای هستی‌شناسی بدن، تقابل ذهن/ بدن، مقوله نظارت بر بدن و ادبیات فمینیستی و موضوع بدن زنانه بپردازد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 254.34 K

بازتولید نقش‌های جنسیتی در کتاب‌های فارسی مقطع ابتدایی

علی¬رضا افشانی؛ عباس عسکری¬ندوشن؛ سمیه فاضل ¬نجف¬آبادی

دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1388

چکیده

  چکیده: در سالیان اخیر، تغییراتی مهم در تدوین کتاب‏ها‏ی درسی صورت پذیرفته و محتوای آن‌ها بازنگری شده است. تحقیق حاضر، شیوه‌ی بازتولید نقش‌های جنسیتی در محتوای کتاب‏های فارسی دوره‌ی دبستان را مطالعه می‌کند. به همین منظور، محتوای کتاب‏ها‏ در چهار مؤلفه‌ی تصاویر، خویشاوندان، والدین و نقش‌های شغلی با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا ...  بیشتر چکیده: در سالیان اخیر، تغییراتی مهم در تدوین کتاب‏ها‏ی درسی صورت پذیرفته و محتوای آن‌ها بازنگری شده است. تحقیق حاضر، شیوه‌ی بازتولید نقش‌های جنسیتی در محتوای کتاب‏های فارسی دوره‌ی دبستان را مطالعه می‌کند. به همین منظور، محتوای کتاب‏ها‏ در چهار مؤلفه‌ی تصاویر، خویشاوندان، والدین و نقش‌های شغلی با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا مطالعه شده است. یافته‌ها نشان می‏دهد که تصاویر جنس مذکر به‌وضوح بیشتر از تصاویر جنس مؤنث است. زنان بیشتر در نقش‏های کودکی و نوجوانی و مردان عمدتاً در نقش‏های بزرگ‌سالی به تصویر کشیده شده‌اند. هم‌چنین، خویشاوندان مذکر به‌نحوی چشم‌گیر بیش از خویشاوندان مؤنث منعکس شده‌اند. اگرچه در سالیان اخیر تعداد و تنوع مشاغل معرفی‌شده بیشتر شده، ولی نسبتِ مشاغل زنانه کمتر و نسبتِ مشاغل مردانه بیشتر شده است. بر اساس نتایج، انتساب نقش خانه‏داری به زنان کاهش و ترسیم زنان در نقش‏های حرفه‏ای و تخصصی افزایش یافته است. بر خلاف سایر موارد، در معرفی والدین، انعکاس نقش‌های جنسیتی زنان بیش از مردان بود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 289.07 K

کارآفرینی

تاثیر هوش هیجانی بر گرایش کارآفرینانه دانشجویان دختر: نقش میانجی سبک شناختی

آصف کریمی؛ احمد رضا قاسمی؛ اسماعیل شعبانی نژاد

دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1394، ، صفحه 73-92

https://doi.org/10.22059/jwdp.2015.55207

چکیده

  در عصر حاضر، کارآفرینی و گرایش کارآفرینانه به‌منزلۀ مزیتی رقابتی در سازمان‏ها تلقی می‏شود. فرایند هوش هیجانی، نقش محوری در تدوین و فعال‌شدن گرایش کارآفرینانه در شرکت‏ها و سازمان‏ها ایفا می‏کند. بنابراین، هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر هوش هیجانی بر گرایش کارآفرینانه دانشجویان دختر و آزمون اثر میانجی متغیر سبک‏شناختی ...  بیشتر در عصر حاضر، کارآفرینی و گرایش کارآفرینانه به‌منزلۀ مزیتی رقابتی در سازمان‏ها تلقی می‏شود. فرایند هوش هیجانی، نقش محوری در تدوین و فعال‌شدن گرایش کارآفرینانه در شرکت‏ها و سازمان‏ها ایفا می‏کند. بنابراین، هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر هوش هیجانی بر گرایش کارآفرینانه دانشجویان دختر و آزمون اثر میانجی متغیر سبک‏شناختی است. این پژوهش با روش پیمایشی انجام‏شده و جامعۀ آماری تحقیق شامل همۀ دانشجویان دختر پردیس فارابی دانشگاه تهران بودند که تعداد 290 نفر از آنان به‏عنوان نمونۀ تحقیق انتخاب شدند. یافته‏های تحقیق نشان داد هوش هیجانی بر گرایش کارآفرینانه تأثیر مثبت و معنا‏داری دارد. همچنین متغیر سبک‏شناختی در رابطۀ بین تأثیر هوش هیجانی و گرایش کارآفرینانۀ دانشجویان دختر نقش میانجی دارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 402.6 K

اشتغال زنان فارغ التحصیل آموزش عالی و عوامل جمعیتی و اجتماعی مؤثر بر آن (مطالعه موردی شهر تهران)

حسین محمودیان؛ مرجان رشوند

دوره 10، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 83-104

https://doi.org/10.22059/jwdp.2012.24770

چکیده

  پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت اشتغال زنان فارغ التحصیل آموزش عالی و عوامل جمعیتی اجتماعی مؤثر بر آن صورت گرفته است. در این مطالعه از روش تحلیل ثانویه داده‏های نمونه 2 درصدی سرشماری 1385 استفاده شده است. جامعه آماری، کلیه فارغ التحصیلان (آموزش عالی) زن و فعال 20 سال و بیش‏تر شهر تهران می‌باشد. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که زنان بیش ...  بیشتر پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت اشتغال زنان فارغ التحصیل آموزش عالی و عوامل جمعیتی اجتماعی مؤثر بر آن صورت گرفته است. در این مطالعه از روش تحلیل ثانویه داده‏های نمونه 2 درصدی سرشماری 1385 استفاده شده است. جامعه آماری، کلیه فارغ التحصیلان (آموزش عالی) زن و فعال 20 سال و بیش‏تر شهر تهران می‌باشد. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که زنان بیش تر در رشته علوم اجتماعی، بازرگانی و حقوق فارغ التحصیل شده‌اند. بیش از 90 درصد زنان شاغل، مزد و حقوق بگیر بخش عمومی و خصوصی هستند و کم‌تر از 10 درصد زنان فارغ التحصیل صاحب پست‌های مدیریتی می‌باشند. زنان بیش تر در بخش آموزش و بعد از آن در بخش بهداشت و مددکاری اجتماعی حضور دارند. نتایج تحلیل دو متغیره نشان داد که به جز متغیر مهاجرت اخیر، بین تمامی متغیرهای مستقل (سن، وضعیت تأهل، داشتن فرزند، تعداد فرزندان، سطح تحصیلات، رشته تحصیلی و مهاجرت طول عمر) و میزان اشتغال زنان فارغ التحصیل آموزش عالی رابطه معنی‏دار وجود دارد. نتایج تحلیل چند متغیره نشان داد که احتمال اشتغال برای زنان فارغ التحصیل 49-35 ساله بیش از سایر گروه‌های سنی است. هم چنین زنان فارغ التحصیلی که طی ده سال گذشته (85-1375) مهاجرت به شهر تهران نداشته‌اند، از اشتغال بیشتری برخودار هستند. از نظر رشته تحصیلی، زنان فارغ التحصیل رشته علوم تربیتی در مقایسه با زنان فارغ التحصیل رشته‏های علوم انسانی و هنر اشتغال بالاتری دارند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 241.73 K