unknown
دوره 1، شماره 7 ، آذر 1382
چکیده
این مقاله با استفاده از نظریه توانمند سازی به موضوع دسترسی زنان به اعتبارات نظام بانکی می پردازد . این نظریه مبتنی بر پنج مرحله رفاه – آگاهی – دسترسی – مشارکت و کنترل است و به برابری جنسیتی در فرایند توسعه توجه دارد . این پژوهش با روش پیمایشی در شهر تهران انجام شده است و سعی دارد به این پرسش ها پاسخ دهد : زنان تا چه حد با نظام اعتباری ...
بیشتر
این مقاله با استفاده از نظریه توانمند سازی به موضوع دسترسی زنان به اعتبارات نظام بانکی می پردازد . این نظریه مبتنی بر پنج مرحله رفاه – آگاهی – دسترسی – مشارکت و کنترل است و به برابری جنسیتی در فرایند توسعه توجه دارد . این پژوهش با روش پیمایشی در شهر تهران انجام شده است و سعی دارد به این پرسش ها پاسخ دهد : زنان تا چه حد با نظام اعتباری در ارتباط اند ؟ سطح بهره مندی آنان از اعتبارات چگونگی است و در کدام یک از مراحل نظریه توانمند سازی هستند ؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که همه زنان وارد فرایند دسترسی به اعتبارات نظام بانکی نشده اند و مهمترین نوع ارتباط آنها با بنک ها برای پرداخت قبض های آب – برق و... و پس انداز است – ارتباط زنان با نظام بانکی برای پس انداز و سپرده گذاری ( به ویژه از نوع قرض الحسنه ) بیش از ارتباط آنها با هدف برخورداری از منابع اعتباری بانک هاست – میزان وام در خواستی زنان برای سرمایه گذاری کلان نیست – زنان در مراحل آگاهی و دسترسی از فرایند توانمند سازی هستند .
شادی شریفی
دوره 3، شماره 1 ، فروردین 1384
چکیده
برخی از فمینیست ها به مفهوم هموابستگی بعنوان یک اختلال یا بیماری در زنان انتقاد کردند و هموابستگی را حاصل تجویزهای اجتماعی(نقشهای جنسیتی زنانه) دانستند، به دنبال این انتقاد در پژوهش حاضر میزان هموابستگی در زنان با نقش های جنسیتی مختلف مورد مقایسه قرار گرفت. روش تحقیق علی – مقایسه ای بوده و نونه مورد مطالعه 174 نفر از زنان متأهل شهر ...
بیشتر
برخی از فمینیست ها به مفهوم هموابستگی بعنوان یک اختلال یا بیماری در زنان انتقاد کردند و هموابستگی را حاصل تجویزهای اجتماعی(نقشهای جنسیتی زنانه) دانستند، به دنبال این انتقاد در پژوهش حاضر میزان هموابستگی در زنان با نقش های جنسیتی مختلف مورد مقایسه قرار گرفت. روش تحقیق علی – مقایسه ای بوده و نونه مورد مطالعه 174 نفر از زنان متأهل شهر تهران با تحصیلات دانشگاهی شامل 9/69 درصد شاغل و 1/03 درصد خانه دار بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش ، پرسشنامه سنجش هموابستگی هالیوک(دیر،2000 ) و پرسشنامه صفات شخصیتی PAQ در نظر گرفته شدند (اسپنس و هلمرایش 1974). نتایج نشان داد که زنان با نقش های جنسیتی گوناگون از نظر میزان هموابستگی متفاوتند. همچنین اجرای آزمون تعقیبی شفه نشان داد که بیشترین تفاوت معنادار بین دو گروه زنان با نقش های جنسیتی زنانه و دو جنسیتی وجود دارد.
منصوره اعظم آزاده
دوره 3، شماره 2 ، مرداد 1384
چکیده
رویکردهای معاصر گرچه به تضعیف هویت و آگاهی طبقاتی رای می دهند در مقابل به تقویت جنسیت به عنوان جنبه فعال و سیاسی آن می پردازند. رشد آگاهی در زنان و هویت یابی زنانه بخشی به درگیری آنها در تعاملات اجتماعی و حوزه عمومی و بخش دیگر به فعالیت های آگاهی بخش جنبش های زنان نسبت داده می شود. باور عمومی بر این است که حتی زنانی که به نحوی این حرکت ...
بیشتر
رویکردهای معاصر گرچه به تضعیف هویت و آگاهی طبقاتی رای می دهند در مقابل به تقویت جنسیت به عنوان جنبه فعال و سیاسی آن می پردازند. رشد آگاهی در زنان و هویت یابی زنانه بخشی به درگیری آنها در تعاملات اجتماعی و حوزه عمومی و بخش دیگر به فعالیت های آگاهی بخش جنبش های زنان نسبت داده می شود. باور عمومی بر این است که حتی زنانی که به نحوی این حرکت را رد می کنند، به خاطر سطح بالای باخبری از مسائل جنسیتی توسط رسانه ها و یا سایر مراجع و منابع اطلاع دهنده، هویت جنسی فعالی را از خود بروز می دهند. در شکل گیری آگاهی بر مؤلفه های ساختاری و جمعیتی ، تجربیات زنانه و تمایلات ایدئولوژیک تاکید می شود. نقش پیش داوری های ایدئولوژیکی ، شرایط زندگی دوران کودکی و بزرگسالی ، جامعه پذیری فرهنگی و جنسیتی ، منابع اعتباری مانند تحصیلات ، روابط خانوادگی و میزان قدرت زنان در خانواده و اجتماع از طریق دست یابی به سرمایه ها و منابع ارزشمند ، همگی و در کنار بسیاری از متغیرهای دیگر در شکل گیری آگاهی و شناخت جنسیتی مهم قلمداد شده است. اما علی رغم طرح مسأله زنان به عنوان یک گروه اجتماعی و فرض رشد آگاهی جامعه نسبت به نابرابری ها و شکاف جنسیتی و بازتعریف هویت زنانه ، هنوز دقیقاً مشخص نشده است که در ذهنیت فرهنگی جامعه و خصوصاً زنان در مورد آن چه می گذرد. زنان ایرانی با پیشینه های مختلف ، موقعیت خود را در سلسله مراتب اجتماع و در خانواده چگونه ارزیابی می کنند. در این مقاله ابتدا به چگونگی شکل گیری آگاهی از نابرابری های جنسیتی ، مراحل آن و بازتعریف جنسیتی پرداخته می شود و سپس مدلی نظری برای تبیین آگاهی جنسیتی پیشنهاد می شود.
حمید عبداللهیان
دوره 2، شماره 3 ، مهر 1383
چکیده
این مقاله برآن است تا نشان دهدجداسازی تجربی دو جنس برای مطالعه تفاوت های نگرشی آنان اگرچه به لحاظ محدودیت های ساختاری امکان پذیر نیست، اما با یک کوشش نظری پیچیده می توان اهمیت آن را برای فراهم کردن فهم تفاوتهای نسلی – جنسیتی و سیر تحولات ایران معاصر نشان داد. براین اساس ، این مقاله نشان خواهد داد که فهم تحولات نگرشی در میان دو جنس با ...
بیشتر
این مقاله برآن است تا نشان دهدجداسازی تجربی دو جنس برای مطالعه تفاوت های نگرشی آنان اگرچه به لحاظ محدودیت های ساختاری امکان پذیر نیست، اما با یک کوشش نظری پیچیده می توان اهمیت آن را برای فراهم کردن فهم تفاوتهای نسلی – جنسیتی و سیر تحولات ایران معاصر نشان داد. براین اساس ، این مقاله نشان خواهد داد که فهم تحولات نگرشی در میان دو جنس با رجوع به جایگاه نسلی آنان امکان پذیر خواهد شد. برای اثبات این ادعا واکنش نسلهای مختلف زنان و مردان را به صورت چهارگویه از گویه های زیر مطالعه خواهیم کرد تا نشان دهیم که آنچه به عنوان گسست نسلها عنوان می شود(علیخانی ، 1382 ) در واقع انقطاع میان نسلها نبوده و صرفاً بیانگر تحولات اجتماعی – فرهنگی از نوع روابط ترکیبی شیوه های فرهنگی نظام نوین باز تولید نظام اجتماعی خود را محقق می کند (عبداللهیان ، 1378).
بنابراین ، بحث نسلها و نگرشهایی که ریشه در جنس افراد دارند ابتدا در دو حوزه مفهومی زیر مطرح می شود: 1- چیستی گسست نسلها 2- مشروعیت نظری ترکیب دو مفهوم نسل و جنس . در پایان نگرش های دو جنس نسبت به چهارگویه از 8 گویه زیر به عنوان مبانی تجربی گسست نسلی – جنسیتی ارائه خواهد شد. ذکر همه 8 گویه در اینجا برای نشان دادن سنخیت روش شناسی میان آنهاست و اینکه نتایجی که در اینجا می آید تنها به اتکای سنجش نگرش ها نسبت به 4 گویه فراهم نشده است.
گویه ها: 1- نگرش نسبت به رقابتی بودن و نه جنسیتی بودن اشغال جایگاههای شغلی در جامعه.
2- نگرش نسبت به پذیرش مشارکتی بودن کسب درآمد در زندگی زناشویی
3- نگرش نسبت به پذیرش برتری رهبری سیاسی مردان در مقایسه با زنان
4- نگرش نسبت به تعلق حوزه تحصیلات به مردان و کمتر به زنان
5- نگرش نسبت به تعلق زنان به حوزه خصوصی و تعلق مردان به حوزه عمومی
6- نگرش نسبت به مشروعیت بخشی به تفکیک شغل و رشته بر مبنای جنس
7- نگرش نسبت به میزان توافق با گویه عدم تفاوت میان زنان و مردان در خصوص انتخاب شغل و رشته تحصیلی و معیار دانستن استعداد و نه جنس
8- نگرش افراد نسبت به پذیرش چند زنی.
شهلا معظمی
دوره 2، شماره 2 ، تیر 1383
چکیده
تحقیق درباره مسئله خشونت های خانوادگی، به ویژه همسرکشی ، از پژوهش های است که با در نظر گرفتن تنوع ویژگی های فرهنگی / اجتماعی، اقتصادی / سیاسی استان های کشور انجام شده است. در این مقاله یافته های حاصل از بررسی این موضوع در استان سیستان و بلوچستان ارئه می شود. پدیده خشونت – اعم از خشونت اجتماعی و خانگی – که در تمامی جوامع امری رایج محسوب ...
بیشتر
تحقیق درباره مسئله خشونت های خانوادگی، به ویژه همسرکشی ، از پژوهش های است که با در نظر گرفتن تنوع ویژگی های فرهنگی / اجتماعی، اقتصادی / سیاسی استان های کشور انجام شده است. در این مقاله یافته های حاصل از بررسی این موضوع در استان سیستان و بلوچستان ارئه می شود. پدیده خشونت – اعم از خشونت اجتماعی و خانگی – که در تمامی جوامع امری رایج محسوب می شود، در سیستان و بلوچستان نیز با توجه به وضعیت جغرافیایی خاص این استان ، زندگی قبیله ای ، سنتی و شرایط فرهنگی و فقر شدید، ارقام قابل توجهی گزارش می شود. ولی آمار قتل همسران دراین استان، پایین تر از سایر استان های کشور است. خشونت علیه زنان ، یکی از مشکلات عمیق اجتماعی است که از درون نظام مردم سالار حاکم بر روابط خانوادگی و اجتماعی بر می خیزد. یافته های این پژوهش ، وجود رابطه میان خشونت شوهران با میزان تحصیلات، سابقه خشونت در خانواده و اعتیاد را تأیید می کند. زنان این استان با وجود نارضایتی از زندگی مشترک خود، به دلیل وابستگی اقتصادی به شوهر، به زندگی با همسر آزارگر خود ادامه می دهند. همچنین بسیاری از زنان خشونت دیده به دلیل آگاهی از واکنش های مردسالارانه، از شکایت به مراجع قضایی و انتظامی خودداری می کنند.
ژاله شادی طلب؛ علیرضا گرایی نژاد
دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383
چکیده
پارادیم جدید فقر به عواملی که در تأیید محرومیت زنان سرپرست خانوار مطرح شده پرداخته است: جنسیت و در پی آن ، محرومیت از منابع؛ طرح این پرسش را ضروری می سازد که آیا زنان سرپریت خانوار «فقیرترین فقرا» هستند؟ بررسی تعمیم پذیری این مفهوم در ایران هدف این مقاله است. داده های قابل دسترسی در سطح کلان ملی، در دو زمینه فقر مطلق و نسبی ،در سه مقطع ...
بیشتر
پارادیم جدید فقر به عواملی که در تأیید محرومیت زنان سرپرست خانوار مطرح شده پرداخته است: جنسیت و در پی آن ، محرومیت از منابع؛ طرح این پرسش را ضروری می سازد که آیا زنان سرپریت خانوار «فقیرترین فقرا» هستند؟ بررسی تعمیم پذیری این مفهوم در ایران هدف این مقاله است. داده های قابل دسترسی در سطح کلان ملی، در دو زمینه فقر مطلق و نسبی ،در سه مقطع از یک دوره 10 ساله – 1370 تا 1380 – تجزیه و تحلیل شده است. اصلی ترین یافته های پژوهش نشان می دهد که همواره سهم فقر زنان سرپرست خانوار بیشتر از مردان سرپرست خانوار بوده است و زن بودن احتمال قرار گرقتن در دایره فقر را افزایش می دهد، اما شکاف و فاصله میان این دو گروه به مرور زمان کاهش یافته است. گرچه فقر زنان سرپرست خانوار در شهر روند نزولی داشته ، اما زنان بی سواد و کم سواد در مناطق شهری به شدت در معرض فقر قرار داشته اند. با افزایش تعداد شاغلان در خانوار، خطر قرار گرفتن خانوار در فقیرترین گروه ها کاهش می یابد. زنان سرپرست خانوار به دلیل بی سوادی، داشتن خانوارهای کوچک، و تعداد شاغلان کمتر در خانوار جزو فقیرترین فقرا هستند.
حسن شمس اسفند آباد؛ سوزان امامی پور
دوره 1، شماره 5 ، فروردین 1382
چکیده
پیامدهای همسرآزاری در جوامع و تاثیرات سوء آن بر مادران و فرزندان در پژوهشهای متعددی نشان داده شده است. از مشخصات عمومی همسر آزاری، پنهان بودن آن از انظار است، را به طوری که اغلب زنان ایران آزار همسرانشان را تحمل می کنند. از این رو تحقیقات قابل توجهی در داخل کشور وجود ندارد. به منظور بررسی رواج همسرآزاری و عوامل موثر بر ان در میان زنان ...
بیشتر
پیامدهای همسرآزاری در جوامع و تاثیرات سوء آن بر مادران و فرزندان در پژوهشهای متعددی نشان داده شده است. از مشخصات عمومی همسر آزاری، پنهان بودن آن از انظار است، را به طوری که اغلب زنان ایران آزار همسرانشان را تحمل می کنند. از این رو تحقیقات قابل توجهی در داخل کشور وجود ندارد. به منظور بررسی رواج همسرآزاری و عوامل موثر بر ان در میان زنان متاهل شهر تهران از الگوی پرسش نامه موفیت و همکاران (1997) استفاده شده است. یافلته های این پژوهش که میزان همسرآزاری را 7/81 درصد گزارش می کند مشخص می سازد که بین سن، میزان تحصیلات، شغل و میزان درآمد زن و شوهر با میزان همسرآزاری شوهران رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین با افزایش مدت زمان ازدواج میزان همسرآزاری کاهش نیافته و تحمل اجتماعی نه تنها به بقای خشونت خانگی کمک می کند بلکه موجب افزایش آن نیز می شود.
سهیلا صادقی فسایی؛ شیوا کریمی
دوره 3، شماره 3 ، آذر 1384
چکیده
برنامه های تلویزیونی خواه آشکار، خواه نهان مملو از گفتمان های جنسیتی هستند. اینکه ما به عنوان زن یا مرد کیستیم و چگونه باید در فضاهای مختلف رفتار کنیم، بخشی از فرهنگ جنسیتی است که توسط نهادهایی چون رسانه بازتولید می شود. در عصر فراواقعیت که تمایز میان امر واقع و مجاز مخدوش گشته است بازنمایی های جنسیتی در سریالهای تلویزیون اهمیت افزون ...
بیشتر
برنامه های تلویزیونی خواه آشکار، خواه نهان مملو از گفتمان های جنسیتی هستند. اینکه ما به عنوان زن یا مرد کیستیم و چگونه باید در فضاهای مختلف رفتار کنیم، بخشی از فرهنگ جنسیتی است که توسط نهادهایی چون رسانه بازتولید می شود. در عصر فراواقعیت که تمایز میان امر واقع و مجاز مخدوش گشته است بازنمایی های جنسیتی در سریالهای تلویزیون اهمیت افزون تری یافته است. دلالت های ضمنی و صریح جنسیتی این سریال ها برای تأثیرگذاری نیازی به شناخته شدن در سطح خودآگاه ندارند. برنامه های تلویزیونی بدین ترتیب نقشی مهم در بازآفرینی تصورات جنسیتی جامعه ما دارند. آنها بیان کننده تصورات فرهنگی از نقش های مناسب زنان و مردان، هویت های جنسی و جنسیتی هستند. هدف این مقاله بررسی این مطلب است که آیا در تلویزیون ایران، کلیشه های جنسیتی برگرفته از فرهنگ سنتی ایرانی در حال بازتولید هستند؟
هدف از اینگونه تحقیقات تولید دانش جدیدی است که می‌تواند دربرگیرنده مفاهیم مهمی برای تغییر سیاستهای اجتماعی باشد.
در این تحقیق مجموعاً پنج کلیشه شخصیتی سنتی در فرهنگ سنتی ایرانی شناسایی شد. زن فریبکار، ناقص‌العقل، بی‌وفا، منفعل و فرودست و مرد صادق، عاقل، وفادار، فعال و فرادست. از میان این کلیشه‌ها، کلیشه‌های زن فریبکار و زن منفعل در حال بازتولید هستند و ناقص‌العقلی به زن منتسب شده و در مجموع زنان فرودست مردان هستند. در مقابل مردان صادق، عاقل، فعال و در مجموع فرادست زن توصیف می‌شوند. بی‌وفایی کلیشه‌ای فراموش شده است که از گردونة بازتولید خارج شده است.
روش بکار رفته در این پژوهش تحلیل محتوای کمی و کیفی می باشد که بطور توامان بکار رفته است.
مهدی سلطانی گردفرامرزی
دوره 4، 1-2 ، شهریور 1385
الهه حجازی؛ سهیلا فرتاش
دوره 4، شماره 3 ، آذر 1385
چکیده
این مقاله برآمده از پژوهشی است که هدف آن، شناسایی تفاوتهای جنسیتی در سبکهای هویت، تعهد هویت و کیفیت دوستی دانش آموزان سال سوم دبیرستان شهر تهران است. به این منظور 400 دانش آموز دختر و پسر به صورت تصادفی از مناطق نوزده گانه آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شدند. برای بررسی سبکهای هویت و تعهد هویت از پرسشنامه سبکهای هویت (ISI) برزونسکی ...
بیشتر
این مقاله برآمده از پژوهشی است که هدف آن، شناسایی تفاوتهای جنسیتی در سبکهای هویت، تعهد هویت و کیفیت دوستی دانش آموزان سال سوم دبیرستان شهر تهران است. به این منظور 400 دانش آموز دختر و پسر به صورت تصادفی از مناطق نوزده گانه آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شدند. برای بررسی سبکهای هویت و تعهد هویت از پرسشنامه سبکهای هویت (ISI) برزونسکی (1990 و 1989) که توسط وایت و همکاران (1998) مورد تجدید نظر قرار گرفته (ISI-6G) ، استفاده گردید. همچنین پرسشنامه کیفیت دوستی(حجازی و ظهرهوند،1380) برای بررسی کیفیت دوستی مورد استفاده قرار گرفت. تقابل دوستی، از طریق«گروهسنجی» محاسبه گردید. نتایج نشان داد که دختران در استفاده از سبک هویت اطلاعاتی بر پسران پیشی میگیرند. لیکن دختران و پسران در استفاده از سبک هویت هنجاری و سبک هویت مغشوش/ اجتنابی و تعهد هویت، تفاوت معناداری نشان ندادند. همچنین در ارتباط با مولفههای کیفیت دوستی، دختران به صورت معناداری در صمیمیت و افشای خود و تقابل دوستی بر پسران برتری دارند. در مولفههای مجاورت و وفاداری و اعتماد، تفاوت معناداری بین دو جنس مشاهده نشد.
مسعود کوثری
دوره 4، شماره 4 ، اسفند 1385
چکیده
این مقاله به بررسی بازی ویدئویی خانواده سیم (سیمز) از نظر ارزش‌های اجتماعی و خانوادگی مستور در آن می‌پردازد و میکوشد به چند پرسش پاسخ دهد. آیا خانواده سیم به بازنمایی ارزش‌های اجتماعی در جامعه آمریکا و به ویژه خانواده آمریکایی می‌پردازد؟ خانوده سیم چه مبنایی را برای استواری جامعه و خانواده آمریکایی پیشنهاد می‌کند؟ سرانجام، این ...
بیشتر
این مقاله به بررسی بازی ویدئویی خانواده سیم (سیمز) از نظر ارزش‌های اجتماعی و خانوادگی مستور در آن می‌پردازد و میکوشد به چند پرسش پاسخ دهد. آیا خانواده سیم به بازنمایی ارزش‌های اجتماعی در جامعه آمریکا و به ویژه خانواده آمریکایی می‌پردازد؟ خانوده سیم چه مبنایی را برای استواری جامعه و خانواده آمریکایی پیشنهاد می‌کند؟ سرانجام، این نگاه چقدر با رویای آمریکایی موفقیت فاصله دارد؟
محمد سعید ذکایی؛ معصومه قاراخانی
دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1386
چکیده
در اغلب فرهنگ‌ها فرایند زنانگی در دختران جوان کمتر با اهمیت تلقی شده و به عنوان موضوعی در حوزة مطالعات جنسیت کمتر مورد توجه قرار گرفته است. طرز تلقی دختران از زنانگی، نحوة پذیرش و ایفاء ارزش‌های زنانگی توسط دختران از موضوعات قابل تأمل در بررسی زنانگی در میان دختران جوان است. در این پژوهش با شیوة نمونه‌گیری تصادفی هدفمند و تغییرات ...
بیشتر
در اغلب فرهنگ‌ها فرایند زنانگی در دختران جوان کمتر با اهمیت تلقی شده و به عنوان موضوعی در حوزة مطالعات جنسیت کمتر مورد توجه قرار گرفته است. طرز تلقی دختران از زنانگی، نحوة پذیرش و ایفاء ارزش‌های زنانگی توسط دختران از موضوعات قابل تأمل در بررسی زنانگی در میان دختران جوان است. در این پژوهش با شیوة نمونه‌گیری تصادفی هدفمند و تغییرات بیشینه و تعیین حجم نمونه به شیوة ایدئال نمونه‌گیری، به توصیف برداشت دختران از ارزش‌ها، عمل به کلیشه‌ها، نقش‌ها و هنجارهای جنسیتی در آنان پرداخته‌ایم. یافته‌های این پژوهش مقدماتی با توجه به رویکرد کیفی (مصاحبه‌های گروهی و فردی) نشان می‌دهد زنانگی در دختران جوان با پذیرش نقش‌ها و هنجارهای متناسب با موقعیت اجتماعی و مقتضیات سنی تعریف می‌شود. علاوه بر این تصویری که آنها از ارزش‌های زنانگی و نقشهای زنانه ارائه می‌نمایند مبتنی بر تصورات قالبی و برداشت‌های رایج در این‌باره است. دختران جوان به موازات توجه به نقش‌ها و فعالیت‌های اجتماعی زنان به نقشهای رایج زنانه مبتنی بر تقسیم کار جنسیتی و تعریف زن از منظری مردانه گرایش دارند.
حاتم حسینی؛ محمّدجلال عبّاسی شوازی
دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1388
چکیده
هم‌سو با روند کلی تحولات باروری در ایران، آذربایجان غربی در طول سال‌های اخیر کاهش باروری گسترده‌ای را تجربه کرده است. در این مطالعه، ضمن تحلیل هم‌گروه تغییرات اجتماعی و اندیشه‌ای، تلاش می‌کنیم تا تأثیر تعاملی این متغیرها بر رفتار و ایده‌آل‌های باروری زنان کُرد و تُرک را تحلیل کنیم. روش تحقیق، پیمایشی است. جمعیت آماری زنان 49-15 ...
بیشتر
هم‌سو با روند کلی تحولات باروری در ایران، آذربایجان غربی در طول سال‌های اخیر کاهش باروری گسترده‌ای را تجربه کرده است. در این مطالعه، ضمن تحلیل هم‌گروه تغییرات اجتماعی و اندیشه‌ای، تلاش می‌کنیم تا تأثیر تعاملی این متغیرها بر رفتار و ایده‌آل‌های باروری زنان کُرد و تُرک را تحلیل کنیم. روش تحقیق، پیمایشی است. جمعیت آماری زنان 49-15 ساله‌ی متعلق به یکی از خانوارهای معمولی ساکن در شهرستان ارومیه است که حداقل یک‌بار ازدواج کرده‌اند. حجم کل نمونه 768 خانوار است که در نهایت پرسش‌نامه‌های مربوط به 739 زنِ واجد شرایط تحلیل خواهد شد. روش نمونه‌گیری، ترکیبی از روش‌های خوشه‌ایِ چندمرحله‌ای، تصادفی و تصادفیِ سیستماتیک است. تکنیک گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه‌ی ساخت‌یافته است. یافته‌ها از عمومیت تغییرات اجتماعی و تحولات خانواده در میان گروه‌های قومی مورد مطالعه به‌ویژه در گروه‌های هم‌دوره‌ی اخیرتر ازدواج حکایت دارد. بر اساس این مطالعه، تغییرات اندیشه‌ای محسوس در زمینه‌ی ازدواج و فرزندآوری و نیز رفتار و ایده‌آل‌های باروری زنان گروه‌های قومی به‌وجود می‌آید. نتایج گویای آن است که تغییرات اجتماعی و تحولات خانواده ملازم با تغییر در نگرش‌ها و ایستارهای مرتبط با ازدواج و فرزندآوری و در نهایت رفتار و ایده‌آل‌های باروری است. یافته‌ها از نتایج تحقیقات پیشین مبنی بر اشاعه‌ی ارزش‌ها و هنجارهای باروری پایین و هم‌گرایی رفتار و ایده‌آل‌های باروری گروه‌های قومی حمایت می‌کند.
خدیجه بوذرجمهری؛ فریده نایب زاده
دوره 7، شماره 3 ، مهر 1388
چکیده
از اوایل دهه 1970، رویکردهای مشارکتی به ویژه مشارکت زنان روستایی در توسعه در سطوح ملی و بین‌المللی مورد توجه قرار گرفت. جلب مشارکت زنان روستایی در توسعه نیازمند راهکارهایی مناسب است تا سبب تحرک پذیری، توانمندسازی و تقویت روحیه خودباوری در آنها شود. یکی از این راهکارها، اجرای طرح «تسهیلگری» است که زنانی تحت عنوان «تسهیل گر» که زنانی ...
بیشتر
از اوایل دهه 1970، رویکردهای مشارکتی به ویژه مشارکت زنان روستایی در توسعه در سطوح ملی و بین‌المللی مورد توجه قرار گرفت. جلب مشارکت زنان روستایی در توسعه نیازمند راهکارهایی مناسب است تا سبب تحرک پذیری، توانمندسازی و تقویت روحیه خودباوری در آنها شود. یکی از این راهکارها، اجرای طرح «تسهیلگری» است که زنانی تحت عنوان «تسهیل گر» که زنانی از بین زنان روستایی جامعه خودشان انتخاب می شوند تا با آموزش هایی که می بینند، زنان روستایی را در امور مختلف اقتصادی-اجتماعی یاری و زمینه های مشارکت بیشتر آنها را فراهم کنند. از آن‌جایی که درادبیات توسعه و برنامه ریزی، «ارزشیابی» یکی از ضرورتهای فرایند برنامه ریزی محسوب می شود، دراین مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و انجام پژوهش های میدانی در 18روستای این دهستان و مصاحبه با 375 زن روستایی حجم نمونه، طرح مذکور مورد ارزشیابی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده، حاکی از آن است که گرچه طرح تسهیلگری در ایجاد ارتباط دوسویه بین کارگزاران دولتی و زنان روستایی و نیز در افزایش مشارکت زنان در عرصه های مختلف توسعه روستایی موفق نبوده است، اما در افزایش روحیه اعتماد به نفس تسهیلگران زن و حضور بیشتر آنان در برنامه های توسعه روستایی مؤثّر بوده است.
حسین محمودیان؛ حجیه‌بی‌بی رازقی نصرآباد؛ محمّدرضا کارگر شورکی
دوره 7، شماره 4 ، دی 1388
چکیده
یکی از مهمترین روندها در مهاجرت، ورود زنان به جریان‌های مهاجرت است. این مقاله با تأکید بر زنانه شدن مهاجرت به‌عنوان پدیده‌ا‌ی خاص که در طول دو قرن اخیر در حال رشد بوده است به مطالعه وضعیت زنانِ مهاجر با تحصیلات دانشگاهی در تهران می‌پردازد. هدف اصلی این پژوهش جست‌وجو، توصیف، تفسیر و کسبِ بینش عمیق‌تر و وسیع‌تر در مورد تجربه‌ی ...
بیشتر
یکی از مهمترین روندها در مهاجرت، ورود زنان به جریان‌های مهاجرت است. این مقاله با تأکید بر زنانه شدن مهاجرت به‌عنوان پدیده‌ا‌ی خاص که در طول دو قرن اخیر در حال رشد بوده است به مطالعه وضعیت زنانِ مهاجر با تحصیلات دانشگاهی در تهران می‌پردازد. هدف اصلی این پژوهش جست‌وجو، توصیف، تفسیر و کسبِ بینش عمیق‌تر و وسیع‌تر در مورد تجربه‌ی زندگی زنان مهاجر در تهران است. به همین دلیل، با به‌کارگیری تکنیک مصاحبه‌ی عمیق با 25 زنِ مهاجر با تحصیلات دانشگاهی در تهران، تجارب زنان مهاجر را مطالعه می‌کند. در این مطالعه انگیزه‌های مهاجرت زنان؛ جست‌وجوی کار، دستیابی به شغل بهتر، یافتن همسر مناسب و رهایی از مشکلات ناشی از تجرد است و در مجموع، تجربه‌ی زندگی زنان مهاجر در تهران مشتمل بر احساس توان‌مندی و استقلال اقتصادی و اجتماعی بیشتر، افزایش سطح آگاهی‌ها، افزایش حق انتخاب، همچنین تبعیض جنسیتی، تغییر از وضعیت عامل به قربانی و درگیری در پارادوکسی از محرومیت و مطلوبیت است. یافته‌های این مطالعه بیانگر این مطلب است که مهاجرت نتایجی متباین دارد؛ در عین حال که سبب به‌دست آوردن امتیازاتی می‌شود، می‌تواند باعث از دست دادن برخی مزایا نیز بشود. به دیگر سخن، فرصت‌ها و تهدیدهای مهاجرت زنان باید به‌صورت هم‌زمان مد نظر قرار گیرد. همچنین اکثر زنان مهاجر تمایلی به از دست دادن استقلالی که در محل مهاجرت به‌دست آورده بودند، نداشتند.
محمداسماعیل ریاحی؛ اکبر علی وردی‌نیا؛ مرضیه حق‌گویی اصفهانی
دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1389
چکیده
پژوهش حاضر بر آن است تا با سنجش رضایت‌مندی مورد نظر (انگیزه‌ها) و نیز رضایت‌مندی کسب‌شده از تماشای سریالهای تلویزیونی در بین مخاطبان زن، رابطه‌ی احتمالی بین انگیزه‌ها و رضایت‌مندی را شناسایی نماید. این پژوهش به‌شیوه‌ی پیمایش انجام و داده‌ها از طریق پرسشنامه هم‌راه با مصاحبه جمع‌آوری شده است. پاسخ‌گویان پژوهش 383 نفر از زنان ...
بیشتر
پژوهش حاضر بر آن است تا با سنجش رضایت‌مندی مورد نظر (انگیزه‌ها) و نیز رضایت‌مندی کسب‌شده از تماشای سریالهای تلویزیونی در بین مخاطبان زن، رابطه‌ی احتمالی بین انگیزه‌ها و رضایت‌مندی را شناسایی نماید. این پژوهش به‌شیوه‌ی پیمایش انجام و داده‌ها از طریق پرسشنامه هم‌راه با مصاحبه جمع‌آوری شده است. پاسخ‌گویان پژوهش 383 نفر از زنان متأهل 54-20 ساله‌ی ساکن شهر اصفهان هستند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که قوی‌ترین انگیزه زنان برای تماشای سریالهای تلویزیونی، کسب هویت شخصی است، در حالی‌که رضایت‌مندیِ حاصل از برقراری کنش متقابل اجتماعی، به‌عنوانِ قوی‌ترین میزان رضایت‌مندی کسب‌شده از تماشا را به خود اختصاص داده است. به نظر می‌رسد که زنان تمایل دارند تا از طریق تماشای سریال‌ها به تقویت ارزش‌های فرهنگی و مذهبی، کسب ارزش‌های مورد پسند جامعه، شناسایی و ارتقای جایگاه خود در عرصه‌های اجتماعی و خانوادگی و کشف واقعیت‌ها (معیارهای کسب هویت شخصی) بپردازند. گرچه قوی‌ترین انگیزه‌ی زنان برای تماشای سریال‌ها کسب هویت شخصی است، اما آنها رضایت‌مندی اندکی از این بابت دارند. از این رو شاید بتوان چنین نتیجه‌گیری نمود که سریالهای تلویزیونی برای زنان بیش از آنکه آگاهی‌دهنده و هویت‌بخش باشند، سرگرم‌کننده و ابزاری برای برقراری کنش متقابل اجتماعی با دیگران هستند.
محمود شارع پور؛ ابوعلی ودادهیر؛ سکینه قربان زاده
دوره 8، شماره 2 ، تیر 1389
چکیده
امروز شهرها مهمترین خاستگاه زیستی انسان‌ها هستند و با پدیده‌هایی مدرن نظیر آلودگی هوا، ترافیک، رانندگی‌های پرخطر و تصادف مواجه‌اند که ناشی از ورود به دنیای مدرن است. رانندگی کردن و خطرِ تصادفِ احتمالیِ آن‌را باید در بافت زندگی افراد جست‌وجو کرد. رفتارهایی که افراد در هنگام رانندگی کردن برمی‌گزینند بازتاب شیوه و سبک زندگی آنان ...
بیشتر
امروز شهرها مهمترین خاستگاه زیستی انسان‌ها هستند و با پدیده‌هایی مدرن نظیر آلودگی هوا، ترافیک، رانندگی‌های پرخطر و تصادف مواجه‌اند که ناشی از ورود به دنیای مدرن است. رانندگی کردن و خطرِ تصادفِ احتمالیِ آن‌را باید در بافت زندگی افراد جست‌وجو کرد. رفتارهایی که افراد در هنگام رانندگی کردن برمی‌گزینند بازتاب شیوه و سبک زندگی آنان است. سبک زندگی سالم مجموعه‌ای از انتخاب‌های مثبت افراد در درون محدوده‌های ساختاری است. در این مقاله، جنسیت را مهمترین عامل در تحلیل تصادفات در نظر می‌گیریم زیرا جنسیت می‌تواند زنان در حوزه‌ی رانندگی است. این مقاله مبتنی بر پژوهش است روی نمونه‌ا‌ی 450 نفری از جوانان ساکن در منطقه‌ی دو شهر تهران. یافته‌های آن نشان می‌دهد که میانگین میزان تصادف در میان زنان به مراتب کمتر از مردان است. همچنین، زنان در مقایسه با مردان تمایل کمتری به رانندگی پرخطر دارند. در مجموع، زنان در مقایسه با مردان از سبک زندگی سالم‌تر یا مثبت‌تری برخوردارند.
منیژه مقصودی؛ شهناز محمدی
دوره 8، شماره 3 ، مهر 1389
چکیده
در هزاره‌ی سوم، گسترش فوق‌العاده‌ی فن‌آوری و صنعت از سویی تخصصی شدن مشاغل را روزافزون نموده و از سوی دیگر، باعث افزایش استرس‌های شغلی شده است. استرس تأثیری مستقیم بر فعالیت‌های گوناگون انسان در زمینه‌های روان‌شناختی، جسمانی و خانوادگی می‌گذارد. برخی مشاغل به سبب وظایف و مسئولیت‌های خاص بسیار حساس و پراسترس هستند. از جمله‌ی ...
بیشتر
در هزاره‌ی سوم، گسترش فوق‌العاده‌ی فن‌آوری و صنعت از سویی تخصصی شدن مشاغل را روزافزون نموده و از سوی دیگر، باعث افزایش استرس‌های شغلی شده است. استرس تأثیری مستقیم بر فعالیت‌های گوناگون انسان در زمینه‌های روان‌شناختی، جسمانی و خانوادگی می‌گذارد. برخی مشاغل به سبب وظایف و مسئولیت‌های خاص بسیار حساس و پراسترس هستند. از جمله‌ی این مشاغل، پزشکی و خصوصاً برخی از تخصص‌ها مانند جراحی و تخصص‌هایی در حوزه‌ی زنان و زایمان است. اکثر متخصصان این رشته در ایران زنان هستند. استرس‌های ناشی از این حرفه‌ی تخصصی از سویی و مسئولیت‌های خانوده از سوی دیگر، ما را بر آن داشت تا تحقیقی در این زمینه انجام دهیم. این پژوهش با هدف مطالعه رابطه‌ی بین فرسودگی شغلی و دل‌زدگی زناشویی پزشکان زن انجام می‌شود. روش تحقیق، پیمایشی است. جمعیت آماری، زنان متخصص جراحی زنان و زایمان شاغل در بیمارستان‌های شهر تهران هستند. از این میان، دویست نفر از پزشکان زن شاغل در بیمارستان‌های تهران به‌صورت تصادفی انتخاب می‌شوند.
مرضیه موسوی‌خامنه؛ ابوعلی ودادهیر؛ نسرین برزگر
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
این مقاله در پی آن است که وضعیت آموزشی زنان را با ابعاد گوناگون توسعه در حوزه‌ی توسعه انسانی و توسعه‌ی جنسیتی و در ارتباط با شاخص‌های بهداشتی، اقتصادی و سیاسی تحلیل و از طریق مطالعه‌ی تطبیقی میان کشورهایی با درجات متفاوت از حیث توسعه‌یافتگی، روندهای آموزشی در این کشورها را مطالعه نماید. در این مطالعه با استفاده از رویکرد روش‌شناسی ...
بیشتر
این مقاله در پی آن است که وضعیت آموزشی زنان را با ابعاد گوناگون توسعه در حوزه‌ی توسعه انسانی و توسعه‌ی جنسیتی و در ارتباط با شاخص‌های بهداشتی، اقتصادی و سیاسی تحلیل و از طریق مطالعه‌ی تطبیقی میان کشورهایی با درجات متفاوت از حیث توسعه‌یافتگی، روندهای آموزشی در این کشورها را مطالعه نماید. در این مطالعه با استفاده از رویکرد روش‌شناسی تلفیقی از روش کتابخانه‌ای و تحلیل ثانویه و از داده‌های بانک جهانی و گزارش‌های توسعه‌ی انسانی (سال 2006) برای پاسخ به سؤالات پژوهشی و آزمون فرضیه‌های اصلی مقاله استفاده خواهیم کرد. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که آموزش زنان نه‌تنها نقشی مهم در توسعه‌ی انسانی دارد، بلکه توسعه‌ی جنسیتی را نیز بهبود می‌بخشد به‌طوری که توانمندسازی زنان عمدتاً به لحاظ آموزشی و بهداشتی بوده و موقعیت زنان بر حسب مشارکت اقتصادی و سیاسی در میان کشورها یا در سطح بین‌المللی، در خلال سال‌های 1996 تا 2006 تغییرات مهمی نداشته است. همچنین در تمامی کشورهای مورد مطالعه، شاخص‌های آموزشیِ مربوط به زنان همبستگی بالایی با شاخص‌های بهداشتی نشان می‌دهند در حالی‌که همبستگی آموزش زنان با شاخص‌های اقتصادی و سیاسی-به‌ویژه در میان کشورهای کمتر توسعه‌یافته- ضعیف‌تر بوده است.
امرالله رئیسی سرتشنیزی
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381
چکیده
زنان به نحوی از انحاء چه در محیط خصوصی (در خانه پدر، شوهر) و چه در محیط عمومی (اجتماع) مورد خشونت قرار میگیرند. متأسفانه با توجه به پیامدهای جبران ناپذیر خشونت هم برای جوامع و هم برای زنان، این مسأله مورد توجه دولتها چندان که باید واقع نشده است. توجه به بعد خشونت پنهان یعنی خشونتی که در خانوادهها وجود دارد ولی بدلایل گوناگون به مراکز ...
بیشتر
زنان به نحوی از انحاء چه در محیط خصوصی (در خانه پدر، شوهر) و چه در محیط عمومی (اجتماع) مورد خشونت قرار میگیرند. متأسفانه با توجه به پیامدهای جبران ناپذیر خشونت هم برای جوامع و هم برای زنان، این مسأله مورد توجه دولتها چندان که باید واقع نشده است. توجه به بعد خشونت پنهان یعنی خشونتی که در خانوادهها وجود دارد ولی بدلایل گوناگون به مراکز قضایی و دولتی گزارش داده نمیشود، اولویت پژوهش انجام شده است.
این تحقیق در سال 1380 از بین زنان و مردان متأهل شهرستان شهرکرد واقع در استان چهارمحال و بختیاری، 162 زوج (مرد و زن) را انتخاب نموده و خشونت را از دید آنان بررسی کرده است. متغیّرهایی چون اشتغال، تحصیلات، آشنایی قبل از ازدواج، نوع ازدواج (تحمیلی، اختیاری) اقتدار مرد در خانواده، دخالت اطرافیان در طول دوران زناشویی و تفاوت سنی را آزمون نموده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که متغیر اقتدار و سلطه مرد در خانواده، بیشترین تأثیر را در خشونت علیه زنان دارد.
شمس السادات زاهدی
دوره 1، شماره 4 ، شهریور 1381
چکیده
نظریه پردازان حوزه « جامعه شناسی شغل » در دهه های اخیر نسبت به موضوع جنسیت و فرآیند انتخاب شغل، توجه بیشتری کرده اند و اذعان دارند که فرآیند انتخاب شغل و ارتقای شغلی به ویژه برای زنان تحصیلکرده ویژگی های متفاوت از مردان دارد .
بررسی موقعیت زنان دانشگاهی کشور درسه دادنشگاه تهران ، شهید بهشتی و علامه طباطبایی در سال 1370 نشان داد که جنسیت ...
بیشتر
نظریه پردازان حوزه « جامعه شناسی شغل » در دهه های اخیر نسبت به موضوع جنسیت و فرآیند انتخاب شغل، توجه بیشتری کرده اند و اذعان دارند که فرآیند انتخاب شغل و ارتقای شغلی به ویژه برای زنان تحصیلکرده ویژگی های متفاوت از مردان دارد .
بررسی موقعیت زنان دانشگاهی کشور درسه دادنشگاه تهران ، شهید بهشتی و علامه طباطبایی در سال 1370 نشان داد که جنسیت ، عاملی تعیین کننده در گزینش هااست و زنان در سطوح مدیریتی دانشگاه ها حضور ندارند .تکرار همان پژوهش و پرسش ها در فاصله ده سال ( 1380 ) با هدف شناخت تغییرات پیش آمده حاکی از آن است که گرچه زنان ، دانش و تجربه بیشتری را طی این ده سال کسب کرده اند و مشارکت آنان در رده های مدیریت های پایین و میانه دانشگاه افزایش یافته است ولی در رده های عالی مدیریتی تغییر محسوسی رخ نداده است و همچنان کمیته ها و شوراها ی تصمیم گیری دانشگاه ها به طور کامل در اختیار مردان است .
مهمترین دلایل چنین وضعیتی ، فرهنگ، گرایش مردسالارانه و بی اعتمادی به توانایی های زنان در دانشگاه ها عنوان شده است .
حسن حاله؛ احمد ماکویی؛ آزاده دباغی؛ حشمت السادات معینی¬فر
دوره 5، شماره 2 ، آبان 1386
چکیده
تصمیم‌گیری در دنیای پیچیده امروز به چالشی برای مدیران و سازمان‌ها تبدیل شده است. تعدد شاخص‌های تصمیم‌گیری، تنوع معیارهای کمی و کیفی و لزوم در نظر گرفتن هم زمان آنها، اهمیت اثرات و پیامدهای تصمیم و عواملی نظیر آن بر پیچیدگی تصمیم‌ها می‌افزاید. از این رو، بالاخص در دو دهه اخیر، روش‌های ریاضی و دانش کامپیوتر در حل مسائل تصمیم‌گیری ...
بیشتر
تصمیم‌گیری در دنیای پیچیده امروز به چالشی برای مدیران و سازمان‌ها تبدیل شده است. تعدد شاخص‌های تصمیم‌گیری، تنوع معیارهای کمی و کیفی و لزوم در نظر گرفتن هم زمان آنها، اهمیت اثرات و پیامدهای تصمیم و عواملی نظیر آن بر پیچیدگی تصمیم‌ها می‌افزاید. از این رو، بالاخص در دو دهه اخیر، روش‌های ریاضی و دانش کامپیوتر در حل مسائل تصمیم‌گیری به یاری آنان شتافته و تکنیک‌ها و فنون «تصمیم‌گیری چند معیاره» و «سیستم‌های پشتیبان تصمیم‌گیری» (که از جمله تخصص‌های مهندسین صنایع، کامپیوتر و مدیران صنعتی به شمار می‌رود) را ایجاد نموده‌اند. در این مقاله با انجام یک پژوهش بین رشته‌ای و با ترکیب دو روش تصمیم‌گیری چند معیاره(UTA و پرموتاسیون) نرم افزاری را توسعه داده‌ایم که می‌تواند به کاربر در اتخاذ تصمیم مناسب در خصوص انتخاب همسر (با در نظر گرفتن شاخص‌های وی) کمک نماید و بهترین فرد را از میان افرادی که در نظر دارد برگزیند. کاربرد این نرم افزار به حضور کارشناس یا مهارت خاصی نیاز ندارد.
حمیدرضا عریضی؛ پروین بهادران؛ مریم فاتحی‌زاده
دوره 5، شماره 3 ، بهمن 1386
چکیده
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه بین رفتار تحکم‌آمیز درعملکرد معلمین زن و مرد در مدارس و میزان مقبولیت و ارزشیابی عملکرد آنها توسط مدیران بود. جمعیت نمونه 79 نفر معلم و 79 نفر مدیر (زن و مرد) هستند و ابزارها: مقیاس صفات بین فردی ویگینز، ارزشیابی عملکرد وین‌لیدن، اعوجاج اهواز و رفتار تحکم آمیز بولینو و ترنلی و با شیوه نمونه‌گیری تصادفی ...
بیشتر
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه بین رفتار تحکم‌آمیز درعملکرد معلمین زن و مرد در مدارس و میزان مقبولیت و ارزشیابی عملکرد آنها توسط مدیران بود. جمعیت نمونه 79 نفر معلم و 79 نفر مدیر (زن و مرد) هستند و ابزارها: مقیاس صفات بین فردی ویگینز، ارزشیابی عملکرد وین‌لیدن، اعوجاج اهواز و رفتار تحکم آمیز بولینو و ترنلی و با شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده بود. نمرات بدست آمده با استفاده از شیوه رگرسیون سلسله مراتبی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که رفتار تحکم‌آمیز برای مردان مقبولیت می‌آورد برعکس از مقبولیت زنان می‌کاهد و در مورد ارزشیابی عملکرد آنها نتایج مشابه است (05/0p
عبدالرضا رکن‌الدین افتخاری؛ اکرم رجب¬پور صادقی
دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1387
چکیده
دسترسی به توسعه پایدار، نیاز به مشارکت سازمان‌یافته افراد جامعه از جمله زنان در تمام نهادها دارد. برای دستیابی به چنین هدفی (بالاترین میزان مشارکت)، کاهش محدودیت‌ها و افزایش اختیارات قانونی زنان ضروری است. در این راستا نگرش توسعه‌ای ایجاب می‌کند تا اطلاعات حقوقی، اختیارات سازمانی و مطالبات مدنی زنان با نسبت متوازنی افزایش یابد ...
بیشتر
دسترسی به توسعه پایدار، نیاز به مشارکت سازمان‌یافته افراد جامعه از جمله زنان در تمام نهادها دارد. برای دستیابی به چنین هدفی (بالاترین میزان مشارکت)، کاهش محدودیت‌ها و افزایش اختیارات قانونی زنان ضروری است. در این راستا نگرش توسعه‌ای ایجاب می‌کند تا اطلاعات حقوقی، اختیارات سازمانی و مطالبات مدنی زنان با نسبت متوازنی افزایش یابد به‌ویژه اینکه در سالیان اخیر تعداد زنان شاغل درسازمان‌های دولتی رشد چشمگیری داشته و چنین روندی ضرورت نگرش توسعه‌ای و حضور مؤثر آنان در تصمیمات سازمان‌ها را بیش از پیش روشن می‌سازد. اگر این مشارکت در فرایند تصمیمات سازمانی توأم با افزایش دانش حقوقی آنها باشد، به دلیل درک بهتر ایشان از شرایط شغلی و سازمانی خویش می‌توانند تمهیداتی در جهت افزایش بیلان کاری خود و افزایش اثربخشی و کارایی در سازمان فراهم نمایند. هدف مقاله آزمون این فرضیه است که میان دانش حقوقی زنان کارمند تهرانی و میزان مشارکت سازمانی ایشان رابطه معنی‌داری وجود دارد. روش کار در بخش نظری، اسنادی و در بخش تجربی(میدانی) با استفاده از فنون آماری به شیوه توصیفی- تحلیلی بوده است. نتایج نشان داد که میان دانش حقوقی زنان کارمند و مشارکت سازمانی آنها رابطه معنا داری وجود دارد.
حیدر جانعلی¬زاده چوب¬بستی؛ اعظم مقیمی؛ مجید امینی
دوره 6، شماره 2 ، مرداد 1387
چکیده
موضوع بررسی جایگاه زنان در علم در برخی از کشورهای جهان مورد کنکاش علمی واقع شده است، اما میزان تحقیقات علمی در این خصوص، و به‌ویژه تبیین جامعه‌شناختی جایگاه حرفه‌ای زنان دانشگاهی در ایران اندک بوده و در دانشگاه اصفهان پژوهشی یافت نشده است. برای کم کردن خلأ تحقیقاتی در این خصوص، این پژوهش سعی کرده است تا به جستجوی پاسخ علمی برای سه ...
بیشتر
موضوع بررسی جایگاه زنان در علم در برخی از کشورهای جهان مورد کنکاش علمی واقع شده است، اما میزان تحقیقات علمی در این خصوص، و به‌ویژه تبیین جامعه‌شناختی جایگاه حرفه‌ای زنان دانشگاهی در ایران اندک بوده و در دانشگاه اصفهان پژوهشی یافت نشده است. برای کم کردن خلأ تحقیقاتی در این خصوص، این پژوهش سعی کرده است تا به جستجوی پاسخ علمی برای سه سؤال اساسی زیر بپردازد: 1. زنان هیئت علمی دانشگاه اصفهان دارای چه ویژگی‌های تحصیلی- تجربی هستند؟ 2. موقعیت سازمانی آنان به لحاظ حضور در کمیته‌ها و شوراهای تصمیم‌گیری و حضور در امور اجرایی و مدیریتی چگونه است؟ 3. از دیدگاه آنها چه عواملی بر وضعیت حضورشان در موقعیت-های سازمانی در دانشگاه اصفهان تأثیر گذار بوده‌اند؟ جامعه اصلی مورد بررسی این تحقیق کلیه زنان عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان است. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه و مصاحبه نیمه‌ساخت یافته استفاده گردید. برخی از یافته‌های مهم این پژوهش عبارتند از:
زنان هیئت علمی دانشگاه اصفهان تقریباً یک دهم (35/10 درصد) تعداد مردان این دانشگاه هستند.
موقعیت علمی زنان هیئت علمی دانشگاه اصفهان تفاوت معنی‌داری با موقعیت علمی مردان هیئت علمی این دانشگاه ندارد، اما به لحاظ موقعیت سازمانی اختلاف بارزی بین آنها وجود دارد؛ به‌طوری‌که زنان هیئت علمی نسبت به مردان کمتر در پست‌های مدیریتی قرارگرفته و بیشتر در سطوح مدیریتی خرد و بعضاً میانه دارای موقعیت شدند. از مهمترین عوامل مؤثر بر موقعیت سازمانی زنان هیئت علمی از دیدگاه خود آنها تبعیض جنسیتی و تعارض نقشی است در حالی که مردان عضو هیئت علمی عامل تعارض نقشی را مؤثر بر موقعیت سازمانی زنان هیئت علمی دانسته‌اند.
