فضیله خانی؛ مریم(آزاده) مردانی
دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1387
عزت ملاابراهیمی؛ نوید پیری
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1388
چکیده
چکیده: بسیاری از شاعران در اشعار خود به‌نوعی به مقوله‌ی زن پرداخته یا به آن اشارهای داشتهاند. طرز تلقی و نوع دیدگاه آنان به زن متأثر از دیدگاه عام حاکم بر جامعه و نیز تجربه‌های شخصیِ شاعر است. معروف عبدالغنی رصافی تقریباً تمام جوانب مشکلات اجتماعی زن را مطالعه کرده است. هرچند او به این مشکلات واقف بوده و تلاشی فراوان داشته تا زن ...
بیشتر
چکیده: بسیاری از شاعران در اشعار خود به‌نوعی به مقوله‌ی زن پرداخته یا به آن اشارهای داشتهاند. طرز تلقی و نوع دیدگاه آنان به زن متأثر از دیدگاه عام حاکم بر جامعه و نیز تجربه‌های شخصیِ شاعر است. معروف عبدالغنی رصافی تقریباً تمام جوانب مشکلات اجتماعی زن را مطالعه کرده است. هرچند او به این مشکلات واقف بوده و تلاشی فراوان داشته تا زن را از قید و بندهای حاکم برهاند، اما محدودیت‌ها مانع میشد تا پا را از حصار گفتمان جامعه فراتر نهد. در ورای اشعار او روحی بزرگ قرار دارد که مقوی آن اسلام است. این دسته اشعار بهطور عمده از احساسات و عواطف شاعر نسبت به زنان سرچشمه میگیرد. طبق اشعار، رصافی مسلمانی است که گاهی تحت تأثیر فرهنگ ساختگی غرب دستخوش انحرافاتی جزیی می‌شود اما در نهایت به فرهنگ غالب و ریشهدار اسلامی برمیگردد.
روانشناسی
علی محمد ناعمی
چکیده
زنان دارای همسر معتاد نسبت به زنان دیگر از مشکلات روانی بیشتری رنج میبرند و تابآوری کمتری از خود نشان می‌دهند. آموزش خانواده‌محور با هدف ارتقای سلامت روان و افزایش تابآوری می‌تواند به حل مشکلات زنان دارای همسر معتاد کمک کند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش خانواده‌محور بر سلامت روان و تابآوری زنان دارای همسر معتاد ...
بیشتر
زنان دارای همسر معتاد نسبت به زنان دیگر از مشکلات روانی بیشتری رنج میبرند و تابآوری کمتری از خود نشان می‌دهند. آموزش خانواده‌محور با هدف ارتقای سلامت روان و افزایش تابآوری می‌تواند به حل مشکلات زنان دارای همسر معتاد کمک کند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش خانواده‌محور بر سلامت روان و تابآوری زنان دارای همسر معتاد شهر سبزوار انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه‌تجربی و با استفاده از روش پیش‌آزمون‌ـ پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعة آماری این پژوهش را زنان دارای همسر معتادی تشکیل میدادند که همسرانشان در سال 1393 تحت درمان مراکز ترک اعتیاد شهر سبزوار بودند. از بین مراجعان، 36 نفر داوطلب شرکت در برنامة آموزشی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. داده‌های مورد نیاز پژوهش با استفاده از پرسشنامۀ جمعیت‌شناسی، پرسشنامۀ آزمون سلامت روانی (GHQ-28) و مقیاس تابآوری کونور و دیویدسون (RSA) جمع‌آوری شد. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که آموزش خانواده‌محور بر افزایش سلامت روان ( 001/0 P<، 46/7F=) و تابآوری ( 001/0 P<، 11/8F=) زنان دارای همسر معتاد تأثیر مثبت و معناداری داشته است. بنابراین، شرکت زنان دارای همسر معتاد در دورههای آموزشی خانواده‌محور می‌تواند موجب افزایش سلامت روان و تابآوری آنها شود.
جامعه شناسی
شهلا باقری؛ جواد مداحی؛ طاهره لطفی خاچکی
چکیده
تجرد، بالا رفتن سن ازدواج و خیل عظیم دختران مجرد بالای 30 سال، آمار بالای تحصیلکردههای مجرد و گفتمان عمومی جامعه در رابطه با کاهش شدید ازدواج به نظر می‌رسد پژوهشگران و اندیشمندان را مجاب کرده باشد تا این موضوع را مسئلهای اجتماعی بدانند. هدف پژوهش حاضر کشف معنا و علتهای بالا‌رفتن سن و تأخیر ازدواج در میان دختران است. در ...
بیشتر
تجرد، بالا رفتن سن ازدواج و خیل عظیم دختران مجرد بالای 30 سال، آمار بالای تحصیلکردههای مجرد و گفتمان عمومی جامعه در رابطه با کاهش شدید ازدواج به نظر می‌رسد پژوهشگران و اندیشمندان را مجاب کرده باشد تا این موضوع را مسئلهای اجتماعی بدانند. هدف پژوهش حاضر کشف معنا و علتهای بالا‌رفتن سن و تأخیر ازدواج در میان دختران است. در بخش روششناسی، از روششناسی کیفی و راهبرد نظریة زمینه‌ای استفاده شد. تعداد 33 دانشجوی دختر بهصورت هدفمند به مدت بیش از یک سال بررسی شدند. پانزده مقولة اصلی و یک مقولة هسته از خلال کدگذاری داده‌ها استخراج شد: تحصیلات و بازاندیشی فرصتهای فردگرایانه، ادامه‌تحصیل مشغولیتی بازدارنده، تجربة رابطه با دیگری مهم، واکاوی شکست دیگران (خاطرات منفی)، ترس از طلاق، اعتماد‌ناپذیری و متعهدنبودن مردان، محدودیت شغلی و جبر تحصیلی، سرزنش، تحقیر و اعمال فشار بر دختران مجرد، تحکم و نادیده‌انگاری نظر دختر، انگیزههای دوران تجرد، دوران رهایی و مسئولیتناپذیری، جهاز، بازتولید فرهنگی مشقتبار، درآمد و تمکن مالی عاملی مهم برای تشکیل خانواده، روابط عاشقانة مدرن: سبک زندگی غربی، جمود و وسواس ناشی از افزایش سن و بزرگپنداری دافعههای ازدواج. «تجربة تجرد، تأخیری معنادار» به‌عنوان مقولة نهایی انتخاب شد و در پایان مدل پارادایمی مستخرج از داده‌ها طرح شد.
علی فیض اللهی
چکیده
مزاحمت کلامی نوعی از مزاحمت خیابانی و اعمال خشونت علیه زنان است که زنان در جوامع مختلف از جمله ایران به انحای مختلف آن را تجربه می‌کنند و امنیت روانی، ذهنی و عینی آنان را به مخاطره میاندازد. پیامدهای نامطلوب آن بر فعالیت اجتماعی زنان و القای محیطی اشباع‌شده از ناامنی برای آنان مطالعة تجربة زنان در این مورد را ضروری می‌کند. از‌این‌رو، ...
بیشتر
مزاحمت کلامی نوعی از مزاحمت خیابانی و اعمال خشونت علیه زنان است که زنان در جوامع مختلف از جمله ایران به انحای مختلف آن را تجربه می‌کنند و امنیت روانی، ذهنی و عینی آنان را به مخاطره میاندازد. پیامدهای نامطلوب آن بر فعالیت اجتماعی زنان و القای محیطی اشباع‌شده از ناامنی برای آنان مطالعة تجربة زنان در این مورد را ضروری می‌کند. از‌این‌رو، هدف این پژوهش واکاوی دلایل و زمینههای بروز مزاحمت کلامی، راهبردهای مقابلهای و نیز پیامدهای این نوع آزاردیدگی برای دانشجویان دختر در فضاهای عمومی است. در این تحقیق، با استفاده از روش نظریهپردازی زمینه‌ای، افراد مورد مطالعه از طریق روش نمونه‌گیری هدفمند از بین دانشجویان دختر دانشگاه ایلام، دارای تجربة حضور در مکان‌های عمومی و دارای تجربة آزاردیدگی انتخاب شده‌اند و گردآوری داده‌ها با بهره‌گیری از فن مصاحبة نیمه‌ساختاریافته انجام شده است. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از امکانات نرم‌افزار تحلیل داده‌های کیفی Maxqda نسخة 2018 تحلیل شده‌اند. در مرحلة کدگذاری باز، تعداد 298 گزارة معنادار و 97 مفهوم اولیه به دست آمد. در مرحلة کدگذاری محوری نیز با تلفیق مفاهیم، 45 زیر‌مقوله و 20 مقولة محوری مشخص شد و با فهم دلالت‌های نهفته در مفاهیم و مقولهها، به کشف مقولة هسته مبادرت شد. نتایج تحقیق حاکی از «درماندگی آموخته‌شده» و عادت‌شدن نقش «قربانی منفعل» برای دختران است که به تقویت بسترها و شرایط مشحون از مؤلفههای فرهنگ مردسالارانه کمک می‌کند. ماحصل کلی تحقیق را باید ذیل مقولة هستة تحقیق یعنی «مرسوم‌شدن سکوت زناندر برابر آزارگری»مورد تحلیل قرار داد که اشکالی از خرده‌فرهنگ انحرافی را پرورش می‌دهد.
مطالعات زنان
محمد تقی کرمی قهی؛ محسن اخباری
چکیده
دغدغۀ مشترک برخی اندیشمندان فمنیست واکاویِ نسبت میان جنسیت و اخلاق است. از این منظر، فمنیست‌ها اخلاق سنتی را به دلیل نادیدهگرفتن یا کم‌اهمیت‌دانستن ارزش‌های فرهنگی و نیز تجربۀ اخلاقی زنان با نگاهی مردسالارانه نقد کردهاند. از‌این‌رو، با طرح نظریات و رویکردهای گوناگون به بازاندیشی اخلاق سنتی پرداخته و سعی کردهاند ...
بیشتر
دغدغۀ مشترک برخی اندیشمندان فمنیست واکاویِ نسبت میان جنسیت و اخلاق است. از این منظر، فمنیست‌ها اخلاق سنتی را به دلیل نادیدهگرفتن یا کم‌اهمیت‌دانستن ارزش‌های فرهنگی و نیز تجربۀ اخلاقی زنان با نگاهی مردسالارانه نقد کردهاند. از‌این‌رو، با طرح نظریات و رویکردهای گوناگون به بازاندیشی اخلاق سنتی پرداخته و سعی کردهاند صورتبندی نوینی از نظام و مناسبات اخلاقی متناسب با مفهوم جنسیت ارائه دهند. رهیافتهای زنانه به اخلاق بر روابط شخصی و اخلاق مراقبت تأکید می‌کنند و به ارزش روابط انسانی اهتمام میورزند. همچنین، رهیافتهای مادرانه بر ارتباط خاص بین مادران و فرزندان به‌منزلۀ الگوی تعامل اخلاقی تأکید می‌کنند. به همین دلیل، اینگونه رهیافتها به خلاف اخلاق سنتی، که دربردارندۀ قواعد عام اخلاقی، بدون جانبداری و عقلانی است، رهیافتهایی قاعدهگریز، جزئینگر، متنمحور، عینی و مبتنی بر عواطفی با بنیان جنسیتیاند.
مطالعات زنان
زهرا رجایی؛ مریم مهرپرور؛ محیا فیروزیان
چکیده
نقش زنان در توسعۀ امروز جوامع، مستقیماً با هدف توسعۀ اجتماعی و اقتصادی بستگی دارد و از این‌رو در تحول همۀ جوامع انسانی، عاملی بنیادی محسوب می‌شود. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی اثر متغیرهای باورهای سقف شیشهای بر جانشینپروری و سبک رهبری زنان در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد است. این تحقیق برمبنای هدف، کاربردی و به روش ...
بیشتر
نقش زنان در توسعۀ امروز جوامع، مستقیماً با هدف توسعۀ اجتماعی و اقتصادی بستگی دارد و از این‌رو در تحول همۀ جوامع انسانی، عاملی بنیادی محسوب می‌شود. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی اثر متغیرهای باورهای سقف شیشهای بر جانشینپروری و سبک رهبری زنان در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد است. این تحقیق برمبنای هدف، کاربردی و به روش توصیفی و پیمایشی است. جامعۀ آماری تحقیق کارکنان معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستند که براساس جدول مورگان، حجم نمونه 110 نفر محاسبه شده است. بهمنظور بررسی و آزمون متغیرهای مؤثر در موضوع تحقیق، به‌ترتیب از پرسشنامۀ استاندارد اسمیت (۲۰۱۲) برای سنجش متغیر باورهای سقف شیشهای، پرسشنامۀ استاندارد خدایاری (۱۳۹۶) برای سنجش متغیر جانشینپروری و پرسشنامۀ استاندارد نجارزاده آرانی (۱۳۹۹) برای سنجش متغیر سبک رهبری استفاده شده است. پایایی و روایی پرسشنامه‌ها به‌ترتیب از طریق پایایی ترکیبی و تحلیل عاملی تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. بهمنظور تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق از نرم‌افزارهای SPSS و Smart-PLS به‌ترتیب برای تهیۀ آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که باورهای سقف شیشهای بر سبک رهبری زنان در پستهای مدیریتی تأثیر مثبت و معناداری دارد. علاوه‌بر آن مشخص شد باورهای سقف شیشهای بر جانشینپروری تأثیر مثبت و معناداری دارد.
مطالعات زنان
حسین راغفر؛ مهدی سلیمانی
چکیده
زنان یکی از گروههای هدف در برنامه‌های فقرزدایی‌اند؛ به‌ویژه زنان مطلقه و همسرفوت‌شده که به‌واسطۀ شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه با مسئلۀ فقر بیشتر درگیرند. این پژوهش درصدد سنجش عوامل مؤثر بر فقرزدایی و توانمندسازی زنان مطلقه و بیوۀ شهرستان سلسله (به‌منزلۀ یکی از شهرستان‌های محروم) است. جامعۀ آماری تحقیق، زنان مطلقه ...
بیشتر
زنان یکی از گروههای هدف در برنامه‌های فقرزدایی‌اند؛ به‌ویژه زنان مطلقه و همسرفوت‌شده که به‌واسطۀ شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه با مسئلۀ فقر بیشتر درگیرند. این پژوهش درصدد سنجش عوامل مؤثر بر فقرزدایی و توانمندسازی زنان مطلقه و بیوۀ شهرستان سلسله (به‌منزلۀ یکی از شهرستان‌های محروم) است. جامعۀ آماری تحقیق، زنان مطلقه و همسرفوتشدۀ شهرستان سلسله است. حجم نمونه به روش خوشهای و تصادفی 120 نفر و از ابزار پرسشنامه برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها نیز از آمارهای رواسپیرمن، تا اوبی کندال و رگرسیون گامبهگام و همچنین در قالب مدلسازی معادلات ساختاری، از نرم‌افزار آموس استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد بین میزان وامهای کمبهره، طرحهای خوداشتغالی، آموزش عمومی و مهارتآموزی و فقرزدایی زنان رابطۀ معناداری وجود دارد. نقش کمکهای غیرنقدی کمیتۀ امداد امام خمینی(ره) بر فقرزدایی زنان تأیید نشد. یافتهها، در صورت تأکید بر وامهای کمبهره و مشارکتدادن زنان در طرحهای خوداشتغالی و مهارتآموزی و آموزش عمومی، از کارکردی مثبت بر عملکرد این سازمان در فقرزدایی زنان حکایت دارد.
مطالعات زنان
زهرا میرحسینی؛ مهسا لاریجانی
چکیده
در این پژوهش، تلاش شده بازپذیری اجتماعی زندانیان با استفاده از رویکرد نظریة داده‌بنیاد بررسی و مطالعه شود. هدف از این تحقیق تبیین مدل و الگوی موفق بازپذیری اجتماعی برای زنان مجرم است. داده‌های این پژوهش کیفی از طریق مصاحبههای عمیق و نیمه‌ساختاریافته با 21 زن، که در مرکز خدمات حمایتی بهزیستی پرونده داشته و همگی در گذشته تجربة ...
بیشتر
در این پژوهش، تلاش شده بازپذیری اجتماعی زندانیان با استفاده از رویکرد نظریة داده‌بنیاد بررسی و مطالعه شود. هدف از این تحقیق تبیین مدل و الگوی موفق بازپذیری اجتماعی برای زنان مجرم است. داده‌های این پژوهش کیفی از طریق مصاحبههای عمیق و نیمه‌ساختاریافته با 21 زن، که در مرکز خدمات حمایتی بهزیستی پرونده داشته و همگی در گذشته تجربة مشترک حبس و زندگی در زندان داشتهاند، جمع‌آوری شده و با استفاده از رویة نظریة داده‌بنیاد مرحلة کدگذاری و تحلیل داده‌ها انجام پذیرفته است. یافته‌های اکتشافی پژوهش نشان می‌دهد عوامل متعددی در شکل‌گیری مقولة مرکزی، یعنی «بازپذیری اجتماعی به‌مثابة حرکت به سمت عادی‌سازی زندگی و همنوایی اجتماعی»، زنان اثرگذار است و عوامل زمینه‌ای همچون ویژگی‌های فردی، طردنشدن و پشتیبانی از سوی خانواده و دسترسی به سرمایهها تأثیرگذارند. از سوی دیگر، عوامل مداخلهگرانهای همچون انگیزههای مادرانه، توانمندی و بازتوانی زنان و عدم مصرف مواد مخدر بر فرایند بازپذیری اجتماعی اثرگذارند. یافته‌های تحلیلی حاکی از آن است که استراتژی‌ها و راهبردهای زنان به منظور بازپذیری اجتماعی در دو مقولة مناسب‌سازی و سالم‌سازی محیطی و گسترش شبکههای اجتماعی قرار میگیرد که درنهایت مجموع این عوامل و استراتژی‌ها، رضایت از زندگی و سازگاری و ساماندهی اجتماعی یا به عبارت دیگر بازپذیری اجتماعی زنان را میسر می‌کند.
علی روحانی؛ محدثه عابدی دیزناب
چکیده
پژوهش حاضر به مطالعة تراژکتوری شکل‌گیری تبعیض جنسیتی در زندگی زنان طبقة متوسط شهر تبریز پرداخته است. با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریة زمینه‌ای و با استفاده از نمونه‌گیری نظری تعدادی از زنان شهر تبریز انتخاب و مطالعه شدند. فرایند نمونه‌گیری نظری تا اشباع داده‌ها ادامه یافت. اطلاعات گردآوری‌شده با استفاده از کدگذاری باز، ...
بیشتر
پژوهش حاضر به مطالعة تراژکتوری شکل‌گیری تبعیض جنسیتی در زندگی زنان طبقة متوسط شهر تبریز پرداخته است. با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریة زمینه‌ای و با استفاده از نمونه‌گیری نظری تعدادی از زنان شهر تبریز انتخاب و مطالعه شدند. فرایند نمونه‌گیری نظری تا اشباع داده‌ها ادامه یافت. اطلاعات گردآوری‌شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شدند و یافتهها در قالب خط داستان (شامل 15 مقولة اصلی و یک مقولة هسته)، مدل پارادایمی ارائه شدند. بهطورکلی، نتایج تحقیق نشان دادند که زنان به واسطة فرهنگ با دوآلیته تبعیض و امید مواجهاند. این دوآلیته علاوه بر حاکمیت محدودیتهای جنسیتی، از فرودستانگاری اجتماعی روانی زنان و... نیز منتج می‌شود. در چنین موقعیتی، استراتژیهای مقابله (اتوپیای بازاندیشانه/ فرودستانگاری اجتماعیـ روانی/ بیشفعالی) در زنان فعال می‌شود. اما این استراتژی‌ها مخاطراتی نیز برای این زنان به همراه دارند. درواقع، زنان در کنار همة تبعیضها و مبارزه برای زدودن آنها به امید رسیدن به جایگاه واقعیشان زندگی خودشان را با دوآلیته تبعیض و امید پیش میبرند.
مطالعات زنان
ام البنین چابکی
چکیده
نقش تعیین‌کنندۀ نگرش سیاسی در رفتار سیاسی و اهمیت شناسایی تفاوتهای جنسیتی برای پژوهشگران حوزۀ مطالعات زنان، ضرورت پژوهش در این زمینه را آشکار می‌کند. براساس این ضرورت علمی، مطالعۀ حاضر به بررسی نقش گروههای مرجع دانشگاهی در تغییر نگرش سیاسی دانشجویان دختر و پسر به تفکیک جنسیت می‌پردازد. این پژوهش توصیفی‌ـ تحلیلی بوده و به ...
بیشتر
نقش تعیین‌کنندۀ نگرش سیاسی در رفتار سیاسی و اهمیت شناسایی تفاوتهای جنسیتی برای پژوهشگران حوزۀ مطالعات زنان، ضرورت پژوهش در این زمینه را آشکار می‌کند. براساس این ضرورت علمی، مطالعۀ حاضر به بررسی نقش گروههای مرجع دانشگاهی در تغییر نگرش سیاسی دانشجویان دختر و پسر به تفکیک جنسیت می‌پردازد. این پژوهش توصیفی‌ـ تحلیلی بوده و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش، شامل همۀ دانشجویان دانشگاه تهران در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد، و دکتری است که از میان آنها 400 نفر (174 دختر و 226 پسر) به شیوۀ نمونه در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامۀ محققساخته پاسخ دادند. فرضیۀ اصلی پژوهش وجود تفاوتهای جنسیتی در رابطۀ بین میزان تعامل با گروه مرجع، (شامل: استادان، تشکلهای دانشجویی، و دوستان دانشگاهی) و میزان تغییر نگرش سیاسی (در سه بعد شناختی، عاطفی، و کنشی) دانشجویان است. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که در هر سه بعد نگرش سیاسی، تفاوتهای جنسیتی وجود داشته است. براساس یافته‌های پژوهش، دوستان و همدورهایهای دانشگاهی و سپس استادان بیشترین نقش را در تغییر نگرش سیاسی دانشجویان داشته اند.
حاتم حسینی؛ امیر عرفانی؛ سلیمان پاک سرشت؛ بِلال بگی
چکیده
نیاز برآورده‌نشده شکاف بین ایده آل ها و رفتار باروری زنان را نشان می دهد. هدف از این مقاله اندازه‌گیری و بررسی تعیین کننده های این نیاز در میان زنان کُرد 49-15 ساله ی همسردار شهر مهاباد است. این پژوهش با استفاده از داده‌های پیمایش باروری مهاباد در فروردین 1391 و با انتخاب نمونه‌ای بالغ بر 700 خانوار انجام شده است. بر پایه‌ی این بررسی، میزان ...
بیشتر
نیاز برآورده‌نشده شکاف بین ایده آل ها و رفتار باروری زنان را نشان می دهد. هدف از این مقاله اندازه‌گیری و بررسی تعیین کننده های این نیاز در میان زنان کُرد 49-15 ساله ی همسردار شهر مهاباد است. این پژوهش با استفاده از داده‌های پیمایش باروری مهاباد در فروردین 1391 و با انتخاب نمونه‌ای بالغ بر 700 خانوار انجام شده است. بر پایه‌ی این بررسی، میزان نیاز برآورده‌نشده برای فاصله‌گذاری و توقّف فرزندآوری، و نیاز برآورده‌نشده برای استفاده از روش های مُدرن پیش‌گیری از حاملگی به ترتیب 85/10 و 85/9 درصد، و مجموع نیاز برآورده‌نشده 7/20 درصد است. ترس زنان از عوارض جانبی وسایل پیش‌گیری از حاملگی بیشترین سهم را در عدم استفاده‌ی آنها از این وسایل دارد. محدودیّت های اجتماعی و فرهنگی شامل مخالفت همسر و اطرافیان، و عوامل مذهبی در اولویّت‌های بعدی قرار می‌گیرند. یافته‌های تحقیق در تأیید نظریههای بوشان و بولاتو می‌باشد. با توجّه به نقش تعیین‌کننده‌ی برخی از مشخّصه‌های فرهنگی در کنار سایر مشخّصه‌های اقتصادی اجتماعی و عوامل مرتبط با تنظیم خانواده در پیش‌بینی احتمال نیاز برآورده‌نشده‌ی تنظیم خانواده، انجام مطالعات تطبیقی با روش‌های ترکیبی در مناطق ناهمگن از نظر قومی و فرهنگی به منظور سنجش نیاز برآورده‌نشده‌ی تنظیم خانواده و استخراج مضامین فرهنگی مؤثّر بر این پدیده پیشنهاد می‌شود.
عباس حاتمی؛ الهه امامی
چکیده
تأثیر شکاف‌های جنسیتی بر رفتار انتخاباتی عموماً در قالب سه الگوی شکاف سنتی، همگرایی و تجدید نظرطلبانه صورتبندی شده اند. این مقاله با استفاده از روش پیمایشی و جمع‌آوری داده از بین 230 نفر زن و مرد در شرایط رأی‌دهی در شهر اصفهان، نشان داد که اولاً الگوی شکاف جنسیتی سنتی یا محافظه کارتر بودن زنان نسبت به مردان در این جامعه آماری ...
بیشتر
تأثیر شکاف‌های جنسیتی بر رفتار انتخاباتی عموماً در قالب سه الگوی شکاف سنتی، همگرایی و تجدید نظرطلبانه صورتبندی شده اند. این مقاله با استفاده از روش پیمایشی و جمع‌آوری داده از بین 230 نفر زن و مرد در شرایط رأی‌دهی در شهر اصفهان، نشان داد که اولاً الگوی شکاف جنسیتی سنتی یا محافظه کارتر بودن زنان نسبت به مردان در این جامعه آماری تفوق داشته است. ثانیاً تأثیر این شکاف جنسیتی سنتی در جامعه آماری زنان یکدست نبوده و عواملی مانند تحصیلات و سن باعث کاهش یا افزایش میزان محافظه کاری زنان شده است. ثالثاً با تایید رابطه معنادار میان جنسیت و رفتار تبعی زنان مشخص گردید عواملی که باعث کاهش میزان محافظه کاری زنان شده اند میزان رفتار تبعی زنان را نیز کاهش داده اند. نهایتاً مقاله متضمن این ایده کلیدی است که تأثیر عامل جنسیت بر رفتار انتخاباتی زنان را نباید صرفاً تاثیری از پیش تعیین شده، بیولوژیک و مبتنی بر هویتهای پایدار جنسیتی آنها دانست بلکه رفتار انتخاباتی زنان رفتاری چندلایه است که تا حدی در متن اجتماع و از طریق عوامل غیر جنسیتی نیز برساخته می شود. همین برساخته شدن نسبی رفتار سیاسی زنان مشخص می سازد تا چه حد توجه به شیوههای توانمند سازی سیاسی زنان ضروری به نظر می رسد.
قربانعلی ابراهیمی؛ رقیه مسلمی پطرودی
دوره 9، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 73-91
چکیده
چگونگی گذران اوقات فراغت بازتابی از سرمایه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی هر جامعه است. پژوهش حاضر تأثیر سرمایه فرهنگی را بر اوقات فراغت با بهره‌گیری از روش پیمایشی مورد بررسی قرار داده است. ابزار مورد استفاده برای جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه بوده است. جامعه‌ی آماری این تحقیق را کلیه زنان ساکن شهرستان جویبار در دامنه سنی 64- 15 سال تشکیل ...
بیشتر
چگونگی گذران اوقات فراغت بازتابی از سرمایه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی هر جامعه است. پژوهش حاضر تأثیر سرمایه فرهنگی را بر اوقات فراغت با بهره‌گیری از روش پیمایشی مورد بررسی قرار داده است. ابزار مورد استفاده برای جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه بوده است. جامعه‌ی آماری این تحقیق را کلیه زنان ساکن شهرستان جویبار در دامنه سنی 64- 15 سال تشکیل می‌دهند. بر اساس نتایج آخرین سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385، مجموع کل زنان 15 تا 64 سال در شهرستان جویبار 25325 نفر بوده است که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشهای چند مرحله‌ای، نمونه‌ای به حجم 378 نفر بر اساس فرمول کوکران انتخاب گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن است که میانگین مشارکت زنان در اوقات فراغت فعال (91/1 از 4) بیشتر از مشارکت زنان در فراغت غیرفعال (3/1 از 4) است. میزان مشارکت زنان در فعالیت‌های فراغتی در جامعه مورد مطالعه پایینتر از حد متوسط است. نتیجه رگرسیون خطی چند متغیره نشان می‌دهد که از میان سه بعد سرمایه فرهنگی، دو بعد (سرمایه فرهنگی عینیت یافته و نهادینه شده) دارای تأثیر معنادار بر اوقات فراغت میباشند.
علی محمد حاضری؛ علیرضا احمدپور خرّمی
چکیده
کتاب‌های درسی در کنار آموزشِ دانش‌آموزان، آنها را برای پذیرش نقش‌های متناسب با ویژگی‌های جنسیتی‌شان، آن گونه که مدنظر مؤلفین این کتب می‌باشد، آماده می‌کنند. پژوهش حاضر درصدد است به چگونگی بازنمایی جنسیت در کتاب‌های فارسی دوره‌ی راهنمایی و پایه‌های اول، دوم و سوم دبیرستان در رشته‌های غیر انسانی در سال تحصیلی 89- 1388 بپردازد. ...
بیشتر
کتاب‌های درسی در کنار آموزشِ دانش‌آموزان، آنها را برای پذیرش نقش‌های متناسب با ویژگی‌های جنسیتی‌شان، آن گونه که مدنظر مؤلفین این کتب می‌باشد، آماده می‌کنند. پژوهش حاضر درصدد است به چگونگی بازنمایی جنسیت در کتاب‌های فارسی دوره‌ی راهنمایی و پایه‌های اول، دوم و سوم دبیرستان در رشته‌های غیر انسانی در سال تحصیلی 89- 1388 بپردازد. روش تحقیق، تحلیل محتوای کمی بر اساس شاخص جنسیت در بین تصاویر، اسامی، مؤلفان کتاب‌ها، نویسندگان متون درسی و شخصیت‌های حاضر در متن دروس می‌باشد. همچنین از روش تحلیل محتوای کیفی برای تحلیل کیفیت بازنمایی‌ها در تصاویر و متون درسی استفاده شده است. این تحقیق با مبنا قرار دادن نظریههای آلتوسر و بوردیو در این زمینه، سعی در کشف چگونگی بازنمایی‌های جنسیتی در این کتاب‌ها نموده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد در بخش کمّی، به مردان، بسیار بیش از زنان پرداخته شده است و زنان با معیار این شاخص‌ها حضور چندانی در کتاب‌های مورد بررسی ندارند. از نظر کیفی زنان در اندک موارد حضور، موجوداتی ضعیف، عاطفی، نیازمند کمک و مطیع مردان بازنمایی می‌شوند. در مقابل، مردان در موارد بسیاری، حاضر در اجتماع، صاحب قدرت، دانا و عاقل، مدیر و کاردان، شجاع و جنگنده تصویر شده‌اند. به نظر می‌رسد کلیشه‌های جنسیتی رایج در اجتماع، در کتاب‌های مورد بررسی نیز بازتولید شده‌اند.
عبدالحسین کلانتری؛ حسین حسنی؛ اکرم علیپور درواری
چکیده
هدف این مقاله تحلیل تأثیر متغیر جنسیت بر مصرف رسانه‌ها و ترجیح و اولویت دادن برخی از این رسانه‌ها و محتواهای آنها در جامعه ایران است. مطالعاتی که در زمینه نسبت میان رسانه‌ها و جنسیت صورت گرفته است، بیشتر بر مباحثی همانند بازنمایی، تحلیل دریافت و ژانرهای مورد علاقه زنان پرداخته‌اند. به طورکلی، جنسیت نقش تعیین‌کننده‌ای در مصرف و ...
بیشتر
هدف این مقاله تحلیل تأثیر متغیر جنسیت بر مصرف رسانه‌ها و ترجیح و اولویت دادن برخی از این رسانه‌ها و محتواهای آنها در جامعه ایران است. مطالعاتی که در زمینه نسبت میان رسانه‌ها و جنسیت صورت گرفته است، بیشتر بر مباحثی همانند بازنمایی، تحلیل دریافت و ژانرهای مورد علاقه زنان پرداخته‌اند. به طورکلی، جنسیت نقش تعیین‌کننده‌ای در مصرف و استفاده از رسانه‌های گوناگون دارد و مطالعات مرتبط با نوع و محتواهای رسانه‌ای مورد استفاده از این منظر جایگاه ویژه‌ای در مطالعات ارتباطی دارد. بیشتر پژوهش‌های صورت گرفته درباره مصرف جنسیتی رسانه-ها، بر زنان متمرکز شده‌اند؛ در اینجا نیز توجه به موضوع نسبت رسانه‌ها و جنسیت، با اولویت به زنان مورد توجه قرار گرفته است. به عبارت دیگر، مسأله اصلی در اینجا این است که جنسیت در استفاده از رسانه‌های گوناگون با توجه به رضایتمندی‌های مختلفی که ایجاد می‌کنند تا چه میزان عاملی تعیین‌کننده محسوب می‌شود. یافته‌های این پژوهش حاکی از این است که در مجموع جنسیت - به استثناء رسانه نوین اینترنت، که همانند اکثر نقاط جهان تحت سلطه مردان قرار دارد- در نوع رسانه مورد استفاده در ایران عاملی تعیین‌کننده محسوب نمی‌شود که می‌تواند دال بر برابری جنسیتی در ایران، دست‌کم از منظر مصرف رسانه‌ای باشد.
شهلا باقری
دوره 9، شماره 3 ، مهر 1390، ، صفحه 89-109
چکیده
کار خانه‌داری زنان در محیط خانه، دارای ارزش اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است و مشتمل بر انجام فعالیت‌های متنوع زنان در خانه است که عمدتاً، پنهان و نامحسوس بوده و به‌علاوه نقش آن در اقتصاد و اجتماع تبیین نشده است. به عبارت دیگر، بخش اعظم فعالیت‌هایی که زنان در زمینه نگهداری و تداوم منابع انسانی و مراقبت از کیان خانواده انجام می‌دهند ...
بیشتر
کار خانه‌داری زنان در محیط خانه، دارای ارزش اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است و مشتمل بر انجام فعالیت‌های متنوع زنان در خانه است که عمدتاً، پنهان و نامحسوس بوده و به‌علاوه نقش آن در اقتصاد و اجتماع تبیین نشده است. به عبارت دیگر، بخش اعظم فعالیت‌هایی که زنان در زمینه نگهداری و تداوم منابع انسانی و مراقبت از کیان خانواده انجام می‌دهند و محل اجرای آن در منزل است، در حسابرسی‌ها و آمارگیری‌های ملی به حساب نمی‌آید. هدف این مقاله، محاسبه ارزش افزوده کار خانه‌داری زنان و بررسی برخی عوامل مؤثر بر آن است. بر اساس محاسبات، ارزش افزوده هفتگی کار خانه‌داری زنان معادل مبلغ 1600000 ریال برآورد گردید. روش مورد نظر در این پژوهش، روش پیمایشی و ابزار مورد استفاده در این روش، پرسشنامه بوده و از شیوه نمونه‌گیری چند مرحله‌ای تصادفی استفاده شده است. پس از تکمیل پرسشنامه نهایی از 2000 زن خانه دار، داده‌های مربوط جمع آوری و توسط نرم افزارspss مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که سه متغیر «سن زن»، «تحصیلات زن» و «تعداد اعضای خانواده» اثر معناداری در تبیین متغیر ارزش افزوده کار خانه‌داری داشته و در معادله نهایی رگرسیون باقی ماندند. در بین متغیرهای مستقل، متغیر «تعداد اعضای خانوار» بیشترین سهم را در تبیین تغییرات ارزش افزوده کار خانه‌داری داشته است.
عباس عسکریندوشن؛ سیدعلیرضا افشانی؛ راضیه ذاکریهامانه؛ سمیه عسکریندوشن
دوره 9، شماره 1 ، فروردین 1390، ، صفحه 93-116
چکیده
در سالیان اخیر موضوع مصرف، به بحثی داغ در گفتمانهای رایج در سطح حوزه عمومی جامعه و در سطح سیاست گذاریهای کلان کشور تبدیل شده است. با این وجود، عوامل فردی و اجتماعی تأثیرگذار بر ارزشها، اهداف و رفتارهای مصرفی، تاکنون کمتر مد نظر محققین اجتماعی واقع شده است. مقاله حاضر، براساس یک پژوهش موردی در شهر یزد، به مطالعه تمایلات مصرفی زنان ...
بیشتر
در سالیان اخیر موضوع مصرف، به بحثی داغ در گفتمانهای رایج در سطح حوزه عمومی جامعه و در سطح سیاست گذاریهای کلان کشور تبدیل شده است. با این وجود، عوامل فردی و اجتماعی تأثیرگذار بر ارزشها، اهداف و رفتارهای مصرفی، تاکنون کمتر مد نظر محققین اجتماعی واقع شده است. مقاله حاضر، براساس یک پژوهش موردی در شهر یزد، به مطالعه تمایلات مصرفی زنان حداقل یکبار ازدواج کرده و عوامل تعیین‌کننده آن پرداخته است. داده‌ها، از طریق یک پیمایش مقطعی در پاییز 1388 در میان یک نمونه 684 نفری از زنانِ شهر یزد، جمع‌آوری شده و مورد تحلیل قرار گرفته است. یافتهها، بیانگر تأثیرگذاری سه گروه از عوامل مشتمل بر مشخصههای فردی، وضعیت اقتصادی خانوار و تأثیر بیننسلی مشخصههای والدین بر سطح تمایلات مصرفی پاسخ‌گویان است. براساس نتایج، متغیرهای درآمد خانواده، میزان استفاده از رسانه‌های جمعی، تحصیلات والدین و بعد خانواده والدین مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر تمایلات مصرفی زنان هستند که با کنترل سایر متغیرها، همچنان تأثیر معنادار خود را حفظ می‌کنند. تحقیقات دیگری ضروری است تا آثار و پیامدهای تمایلات مصرفی را بر طیف وسیعی از رفتارها و نگرشهای جمعیتی و خانوادگی زوجین، به ویژه در حوزه ازدواج و فرزندآوری مورد مطالعه قرار دهد.
محسن گل‌پرور؛ محمدعلی نادی
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1390، ، صفحه 111-133
چکیده
این پژوهش با هدف سنجش نقش تعدیل‌کنندگی طرح‌واره‌های جنسیتی زنان در رابطه بین الگوهای زنانه، مدارج ارتقاء شغلی و فرصت شبکه‌سازی با عدالت رویه‌ای در ارتقاء شغلی معلمان زن در شهرهای یزد، کرمان و اصفهان اجرا شد. برای دستیابی به هدف پژوهش، 280 معلم زن از سه شهر مذکور انتخاب شدند (از اصفهان 100 معلم زن و از دو شهر یزد و کرمان هر یک 90 معلم زن). ...
بیشتر
این پژوهش با هدف سنجش نقش تعدیل‌کنندگی طرح‌واره‌های جنسیتی زنان در رابطه بین الگوهای زنانه، مدارج ارتقاء شغلی و فرصت شبکه‌سازی با عدالت رویه‌ای در ارتقاء شغلی معلمان زن در شهرهای یزد، کرمان و اصفهان اجرا شد. برای دستیابی به هدف پژوهش، 280 معلم زن از سه شهر مذکور انتخاب شدند (از اصفهان 100 معلم زن و از دو شهر یزد و کرمان هر یک 90 معلم زن). پرسشنامههای مورد استفاده در پژوهش شامل پرسشنامه عدالت رویه‌ای در ارتقاء ، پرسشنامه الگوهای زنانه، فرصت شبکه‌سازی برای زنان، مدارج ارتقاء شغلی رسمی برای زنان (لمونز،2003)، مطلوبیت اجتماعی (استران و گرباسی، 1972) و پرسشنامه طرح‌واره‌های جنسیتی (اسپنس و هلمرپچ،1978) بودند. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که وقتی معلمان زن بر مبنای طرح‌واره‌های جنسیتی غیرسنتی، قائل به نقش‌های غیرسنتی، نظیر فعالیت‌های گسترده برای مشارکت زنان در خارج از منزل هستند، به همان اندازه وجود زنان درپستهای مدیریتی و وجود مسیر روشن برای دستیابی به پست های مدیریتی را به عنوان نشانه رعایت عدالت در تصمیمگیریهای مربوط به معلمان زن تلقی می‌کنند.
حسنعلی فرجی سبکبار؛ مرتضی نعمتی؛ افشین خاکی
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی تأثیرات فناوری اطلاعات و ارتباطات بر افزایش کارایی و توانمندی زنان روستایی انجام شده است و با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) به بررسی سازوکار تأثیرگذاری فناوری اطلاعات(ICT) بر کارایی و توانمندسازی زنان روستایی در روستای قرن آباد استان گلستان می‌پردازد. در این مطالعه با استفاده از روش پیمایشی ، تعداد ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی تأثیرات فناوری اطلاعات و ارتباطات بر افزایش کارایی و توانمندی زنان روستایی انجام شده است و با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) به بررسی سازوکار تأثیرگذاری فناوری اطلاعات(ICT) بر کارایی و توانمندسازی زنان روستایی در روستای قرن آباد استان گلستان می‌پردازد. در این مطالعه با استفاده از روش پیمایشی ، تعداد 38 نفرکاربر فناوری و 25 نفر غیر کاربر (گروه شاهد) به صورت نمونه‌گیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. زنان کاربر فناوری اطلاعات از نظر سطح کاربری به هفت سطح طبقهبندی شدند، به نحوی که میزان استفاده از فناوری به ترتیب از سطح یک تا هفت افزایش مییافت. بر اساس نتایج به دست آمده میزان شاخص کارایی زنان روستایی در سطوح ابتدایی کاربری فناوری، دارای وضعیت بهتری نسبت به سطوح بالاتر است. نتایج این پژوهش همچنین ضمن تأیید نظریه شکاف دیجیتالی، تأثیرات مثبت فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی را بر توانمندسازی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و روانی و افزایش کارایی زنان روستایی نشان می‌دهد.
توسعه روستایی
روح اله رضائی؛ سپیده نوروزی؛ غلامرضا مجردی؛ لیلا صفا
چکیده
امروزه، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت یکی از شاخصهای مهم توسعه به‌شمار میرود؛ این در حالی است که زنان، به‌ویژه در مناطق روستایی، به دلیل آسیبپذیری بیشتر نسبت به مردان، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت پایینتری داشته باشند که این مسئله لزوم بررسی عوامل تأثیرگذار بر آن را دو‌چندان می‌کند. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق توصیفی‌ـ ...
بیشتر
امروزه، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت یکی از شاخصهای مهم توسعه به‌شمار میرود؛ این در حالی است که زنان، به‌ویژه در مناطق روستایی، به دلیل آسیبپذیری بیشتر نسبت به مردان، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت پایینتری داشته باشند که این مسئله لزوم بررسی عوامل تأثیرگذار بر آن را دو‌چندان می‌کند. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق توصیفی‌ـ همبستگی با هدف بررسی عوامل تأثیرگذار بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت زنان روستایی انجام گرفت. جامعۀ آماری این پژوهش را 13 هزار و 835 نفر از زنان 15 تا 64 سال ساکن در مناطق روستایی شهرستان اسلامآباد غرب در استان کرمانشاه تشکیل دادند که با توجه به جدول بارتلت و همکاران (2001)، 250 نفر از آنان با روش نمونه‌گیری چندمرحلهای انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامۀ استاندارد استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که چهار متغیر سن، تعداد اعضای خانوار، تعداد فرزند و سابقۀ زندگی مشترک رابطۀ منفی و معنادار و دو متغیر سطح تحصیلات و زمان صرف‌شده برای ورزش روزانه رابطۀ مثبت و معنادار با کیفیت زندگی مرتبط با سلامت زنان روستایی داشتند. همچنین، نتایج حاکی از آن بود که بین میانگین کیفیت زندگی مرتبط با سلامت زنان بر‌حسب متغیرهای وضعیت تأهل، سرپرستی خانوار، داشتن بیمه و انجام‌دادن معاینات دورهای پزشکی تفاوت معناداری وجود داشت. درنهایت، شش مؤلفۀ سبک زندگی ارتقادهندۀ سلامت شامل مدیریت تغذیه، حمایت اجتماعی، مسئولیتپذیری سلامتی، ورزش و فعالیت بدنی، مدیریت استرس و ارزشمند‌بودن زندگی 57درصد از واریانس کیفیت زندگی مرتبط با سلامت زنان روستایی را تبیین کردند.
اقتصاد
وحید مهربانی
چکیده
بررسی پیامد ازدواج برای زنان، به‌خصوص در رابطه با میزان فعالیت در خانه، به‌منزلۀ بدیلی برای عرضۀ کار بازاری، محور اصلی پژوهش پیش رو را تشکیل می‌دهد. تحلیل رفتار بهینه، در قالب یک الگوی اقتصاد خُرد، نشان می‌دهد که زنان پس از ازدواج از عرضۀ کار خود در بازار اشتغال می‌کاهند و بر فعالیت خانه‌داری خود میافزایند. در این پژوهش، ...
بیشتر
بررسی پیامد ازدواج برای زنان، به‌خصوص در رابطه با میزان فعالیت در خانه، به‌منزلۀ بدیلی برای عرضۀ کار بازاری، محور اصلی پژوهش پیش رو را تشکیل می‌دهد. تحلیل رفتار بهینه، در قالب یک الگوی اقتصاد خُرد، نشان می‌دهد که زنان پس از ازدواج از عرضۀ کار خود در بازار اشتغال می‌کاهند و بر فعالیت خانه‌داری خود میافزایند. در این پژوهش، از دو نمونه شامل زنان مجرد (410 مشاهده) و زنان متأهل (409 مشاهده) در شهر تهران استفاده شد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامۀ طراحیشدۀ محقق جمع‌آوری شدند. شواهد حاکی از تأیید پیش‌بینی نظری الگوی رفتاری است. برآوردها نشان می‌دهد که با وقوع ازدواج میزان خانه‌داری زنان در شبانهروز به طرز معناداری افزایش مییابد. این یافته مؤید تخصصیشدن زنان در امور خانگی در پی ازدواج است. همچنین، مشخص شد که درآمد، تحصیلات و اشتغال زنان تأثیر منفی بر میزان خانه‌داری دارند، اما تعداد فرزندان اثر مثبت را نشان می‌دهد.
مطالعات زنان
مهران سهراب زاده؛ لیلا پرنیان
چکیده
در پژوهش حاضر، با هدف راه‌بُردن به تجربه و درک دختران و زنان جوان از مصرف قلیان، به روش نظریة مبنایی با 37 نفر از این افراد، که سابقة مصرف داشتند، مصاحبة نیمه‌ساخت‌یافته و تعاملی انجام گرفت. نتایج نشان داد که پاسخ‌گویان به دلایل دوست‌محوری، برابری‌گرایی، تجددگرایی، لذت‌گرایی، تغییر الگوی فراغت و فشار و درماندگی به مصرف قلیان ...
بیشتر
در پژوهش حاضر، با هدف راه‌بُردن به تجربه و درک دختران و زنان جوان از مصرف قلیان، به روش نظریة مبنایی با 37 نفر از این افراد، که سابقة مصرف داشتند، مصاحبة نیمه‌ساخت‌یافته و تعاملی انجام گرفت. نتایج نشان داد که پاسخ‌گویان به دلایل دوست‌محوری، برابری‌گرایی، تجددگرایی، لذت‌گرایی، تغییر الگوی فراغت و فشار و درماندگی به مصرف قلیان روی آوردهاند. در این میان، نبودِ مانع و مجاورت مکانی به‌مثابة زمینة تسهیلگر و مجاورت خانوادگی بهمنزلة شرایط مداخلهگر عمل کردهاند. استراتژی دختران و زنان جوان در مصرف قلیان شامل: ادامة مصرف به روش پنهان یا آشکار، ترک مصرف و تشدید و تغییر الگوی مصرف دلالت دارد. براساس مطالعة حاضر، مصرف قلیان، گسترش ناهنجاری و آسیب، پشیمانی و احساس گناه و طرد و بیاعتباری اجتماعی را در پی داشته است.
مدیریت
عالیه کاظمی؛ افسانه دهقانپور فراشاه
چکیده
در سالهای اخیر، حضور زنان در اجتماع و محیطهای کاری افزایش یافته است. با وجود این، روند ارتقای زنان به سطوح بالای مدیریتی با پیشرفتهای تحصیلیِ آنها همخوانی ندارد و حضور زنان در سطوح عالی مدیریتی در بیشتر کشورها، به‌خصوص ایران، به دلیل موانع متعدد، ناچیز و کمرنگ است؛ موانعی که در جوامع و سازمان‌ها و زمان‌های ...
بیشتر
در سالهای اخیر، حضور زنان در اجتماع و محیطهای کاری افزایش یافته است. با وجود این، روند ارتقای زنان به سطوح بالای مدیریتی با پیشرفتهای تحصیلیِ آنها همخوانی ندارد و حضور زنان در سطوح عالی مدیریتی در بیشتر کشورها، به‌خصوص ایران، به دلیل موانع متعدد، ناچیز و کمرنگ است؛ موانعی که در جوامع و سازمان‌ها و زمان‌های مختلف متفاوت است. هدف از این پژوهش، شناسایی و اولویت‌بندی موانع حضور زنان در پستهای مدیریتی (صنعت نفت) است. در این تحقیق، با استفاده از روش کیفی و مصاحبه با 47 نفر از کارشناسان و مدیران صنعت نفت تهران، موانع حضور زنان در پستهای مدیریتی شناسایی شد، سپس با روش تحلیل سلسلهمراتبی، موانع از نظر زنان و مردان شاغل اولویت‌بندی گردید. نتایج نشان می‌دهد مردان موانع فردی را مهمتر میدانند و به قابلیتها و تواناییهای زنان نگرش منفی دارند. درحالیکه زنان موانع فردی را کماهمیتترین مانع میدانند.
رحمت الله قلی پور سوته؛ فرشته امین؛ مریم السادات موسوی
چکیده
شایستگیِ فرانیاز نیروی کار پس از بحران اقتصادی در سال 2008 به‌عنوان دغدغهای مهم در پژوهش‌های اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی مطرح شد، زیرا پیامدهایی جدی در سطوح کلان، سازمانی و فردی به دنبال داشت. با توجه به تفاوت در میزان فراگیری شایستگیِ فرانیاز، ابعاد و پیامدهای آن در زنان و همچنین تفاوت در جوامع و فرهنگ‌های مختلف در این زمینه، شایستگیِ ...
بیشتر
شایستگیِ فرانیاز نیروی کار پس از بحران اقتصادی در سال 2008 به‌عنوان دغدغهای مهم در پژوهش‌های اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی مطرح شد، زیرا پیامدهایی جدی در سطوح کلان، سازمانی و فردی به دنبال داشت. با توجه به تفاوت در میزان فراگیری شایستگیِ فرانیاز، ابعاد و پیامدهای آن در زنان و همچنین تفاوت در جوامع و فرهنگ‌های مختلف در این زمینه، شایستگیِ فرانیاز زنان، به‌خصوص در جوامع شرقی، به‌عنوان یکی از خلأهای پژوهشی در این زمینه مطرح شده است. لذا پژوهش حاضر با انتخاب زنان دارای شایستگیِ فرانیاز، که در سازمان‌های دولتی ایران شاغل‌اند، به بررسی عوامل سازمانی که از دیدگاه آنان در کاهش ادراک شایستگیِ فرانیاز و پیامدهای منفی آن مؤثر است، با استفاده از روش داده‌بنیاد گلیزر می‌پردازد. نتایج به‌دست‌آمده حکایت از محوریت مقولة معناداری شغل در کاهش ادراک شایستگیِ فرانیاز و پیامدهای منفی نگرشی آن دارد. در الگوی استخراح‌شده معناداری در دو سطح معناداری شغل و معناداری محیط کار در قالب پنج متغیر معرفی می‌شود که عبارت‌اند: از تقدیر شغل، آزادی عمل، هدف‌گذاری و چالش مداوم (عوامل معناداری شغل)، روابط توسعه‌یافته و تمامیت فردی (عوامل معناداری محیط کار). در پایان، با استفاده از نتایج این پژوهش با محوریت معناداری متغیرهای ادبیات پژوهشی در مورد شایستگیِ فرانیاز تبیین شده است. نتایج حاصل علاوه بر توجه به خلأ پژوهشی دربارة شایستگیِ فرانیاز زنان و استفاده از رویکرد کیفی که تا کنون کمتر در این حوزه استفاده شده، سازمان‌ها را قادر میسازد به‌رغم همة محدودیت‌ها، در بهبود شرایط کارکنان زن دارای شایستگیِ فرانیاز خود و استفاده از توانمندی‌های آنان قدم بردارند.
