صدیقه شیخ زاده جوشانی؛ یحیی کمالی؛ کیانا کامیابی
چکیده
موضوع حق نمایندگی زنان در انتخابات ریاستجمهوری ایران طی سالهای اخیر سهمی از گفتمانهای سیاسی و نیز پژوهشهای علمی را در حوزة مشارکت سیاسی زنان به خود اختصاص داده است؛ تا آنجا که به ادعایی بحثبرانگیز تبدیل شده است. مقالة حاضر با تمرکز بر اظهار نظرهای برخی « قانونگذاران، ناظران انتخاباتی، فقها، زنان دارای سابقة مدیریت و ...
بیشتر
موضوع حق نمایندگی زنان در انتخابات ریاستجمهوری ایران طی سالهای اخیر سهمی از گفتمانهای سیاسی و نیز پژوهشهای علمی را در حوزة مشارکت سیاسی زنان به خود اختصاص داده است؛ تا آنجا که به ادعایی بحثبرانگیز تبدیل شده است. مقالة حاضر با تمرکز بر اظهار نظرهای برخی « قانونگذاران، ناظران انتخاباتی، فقها، زنان دارای سابقة مدیریت و نمایندگی سیاسی و کاندیداهای زن در انتخابات ریاستجمهوری» در بازة زمانی 1358ـ1398 و فرض ادعای آنها بهعنوان کنش گفتار استدلالی کوشیده است از منظر مدل استدلالی تولمین نشان دهد چگونه موافقان و مخالفان ساختار استدلالی خود را شکل دادهاند. یافتههای حاصل از تحلیل محتوای کیفی 50 متن استدلالی بیانگر این است که همة استدلالگران در ساختار استدلالیِ خود اجزای اصلی: ادعا، داده و ضمانت از مدل تولمینی را به کار گرفتهاند، اما فقط در دو متن اجزای ششگانة تولمین به کار گرفته شده که درنتیجه، استدلالهای کاملی محسوب نمیشوند. استنباط پژوهشگران این است حضور ضمانتهای زمینهمند در ساختار استدلالی موافقان دلالت بر این دارد که آنها در تلاشاند از این طریق ادعای طرف مقابل را به چالش بکشند و مقبولیت استدلال خود را افزایش دهند.
مطالعات زنان
مریم مختاری؛ عبدالله فاضلی
چکیده
امروزه، پدیدة تفکیک جنسیتی در محیطهای کاری حساسیت فزایندهای یافته است. بر این اساس، واکاوی دلایل بروز چنین پدیدهای اهمیت اساسی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی پدیدۀ تفکیک جنسیتی شغلی با تأکید بر نقش ارزشهای شغلی در بروز چنین پدیدهای انجام گرفته است. این پژوهش با روش پیمایشی و در زمستان 1393 انجام شده است. جامعۀ آماری شامل 72 نفر ...
بیشتر
امروزه، پدیدة تفکیک جنسیتی در محیطهای کاری حساسیت فزایندهای یافته است. بر این اساس، واکاوی دلایل بروز چنین پدیدهای اهمیت اساسی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی پدیدۀ تفکیک جنسیتی شغلی با تأکید بر نقش ارزشهای شغلی در بروز چنین پدیدهای انجام گرفته است. این پژوهش با روش پیمایشی و در زمستان 1393 انجام شده است. جامعۀ آماری شامل 72 نفر از کارکنان کتابخانههای عمومی شهرستان اهواز و نیروهای ستادی ادارۀ کل کتابخانههای عمومی خوزستان هستند که پرسشنامۀ پژوهش به شکل سرشماری بین همۀ آنان توزیع شد. نتایج نشان داد که میزان اهمیت ارزشهای شغلی در دو بعد ارزشهای بیرونی و درونی، بین زنان و مردان یکسان است، ولی تفاوت ارزشهای اجتماعی و ارزشهای توازن کار/ زندگی بین زنان و مردان بهطور آماری معنادار است. بدین صورت که ارزشهای اجتماعی و توازن کار/ زندگی نزد زنان اهمیت بیشتری در مقایسه با مردان دارد. در کل، نتایج تأییدکنندۀ دیدگاههای نظری به شکل کاملی نبود و نیاز به بازنگری در این دیدگاهها را آشکار کرد.
روانشناسی
جابر افتخاری؛ حجت افتخاری؛ فهیمه مسلمی؛ عبدالوهاب سماوی
چکیده
امروزه یکی از محورهای مهم ارزیابی سلامتی جوامع که نقش مهمی در تضمین پویایی و کارآمدی جامعه ایفا میکند، بهزیستی اجتماعی میباشد. از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی کتاب مدیریت خانواده و سبک زندگی دختران پایۀدوازدهم دورۀدوم متوسطه براساس مؤلفههای بهزیستی اجتماعی از دیدگاه کیز است. روش این پژوهش توصیفی، تحلیل محتوا، جامعه اطلاعرسان ...
بیشتر
امروزه یکی از محورهای مهم ارزیابی سلامتی جوامع که نقش مهمی در تضمین پویایی و کارآمدی جامعه ایفا میکند، بهزیستی اجتماعی میباشد. از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی کتاب مدیریت خانواده و سبک زندگی دختران پایۀدوازدهم دورۀدوم متوسطه براساس مؤلفههای بهزیستی اجتماعی از دیدگاه کیز است. روش این پژوهش توصیفی، تحلیل محتوا، جامعه اطلاعرسان شامل یک جلد کتاب درسی دورۀدوم متوسطه در سال تحصیلی 1400-1399 و ابزار پژوهش فهرست وارسی با توجه به مؤلفههای بهزیستی اجتماعی از دیدگاه کیز میباشد. به این صورت که پس از مشخص کردن واحد تحلیل و مؤلفههای مدّ نظر بهعنوان ملاکهای تحلیل، با استفاده از تکنیک ویلیام رومی به تحلیل کتاب مذکور اقدام شد. با توجه به ضریب درگیری (ISE=0/8) حاصل از محتوای کتاب مورد بررسی، میتوان اظهار داشت که میزان توجه کتاب «مدیریت خانواده و سبک زندگی» دختران پایۀ دوازدهم دورۀ دوم متوسطه به مؤلفههای بهزیستی اجتماعی، در حدّ پایینتر از متوسط (ضریب درگیری پایینتر از 1) و نیمهفعال بوده، به تجدید نظر و ویرایش اساسی نیاز دارند. علاوهبر این از آزمون خی دو جهت مشخص کردن نحوۀ توزیع مؤلفهها در محتوای کتاب مذکور استفاده شد. نتیجۀ حاصل از آزمون خی دو (Sig: 0/147، Chi-Square: 6.790a) نشان داد که میزان توجه کتاب به مؤلفههای بهزیستی اجتماعی بهصورت معناداری متوازن است. همچنین در کتاب یادشده مؤلفۀ مشارکت با 3/11 درصد، بیشترین فراوانی و مؤلفۀ انسجام با 43/7 درصد، کمترین فراوانی را در مؤلفههای بهزیستی اجتماعی به خود اختصاص دادهاند.
جامعه شناسی
نفیسه فقیهی مقدس؛ فهیمه مومنی راد؛ سعید شریفی
چکیده
نوجوانی از مراحل مهم رشد و تکامل انسان است که ویژگیهای رشدی آن میتواند زمینهساز بروز انواع انحرافات و اختلالات شود. دختران به دلیل ویژگیهای جسمی و روانی خاص خود زودتر از پسران وارد مرحلة رشد جسمی و جنسی میشوند و مشکلات آنها در ابعاد بهداشتی، روانی و اجتماعی به دلایل تفاوتهای فیزیولوژیک، نقشهای اجتماعی و سنتهای حاکم ...
بیشتر
نوجوانی از مراحل مهم رشد و تکامل انسان است که ویژگیهای رشدی آن میتواند زمینهساز بروز انواع انحرافات و اختلالات شود. دختران به دلیل ویژگیهای جسمی و روانی خاص خود زودتر از پسران وارد مرحلة رشد جسمی و جنسی میشوند و مشکلات آنها در ابعاد بهداشتی، روانی و اجتماعی به دلایل تفاوتهای فیزیولوژیک، نقشهای اجتماعی و سنتهای حاکم در جامعه بیش از پسران است. با توجه به اینکه تاکنون پژوهشی در جهت کشف و تبیین چگونگی رفتارهای انحرافی نوجوانان دختر انجام نگرفته است، پژوهش حاضر در نظر دارد با روش کیفی استقرایی به تحلیل رفتارهای منحرفانة جنسی نوجوانان دختر بپردازد. این تحقیق با استفاده از روش نمونهگیری نظری و مشارکت 17 نوجوان دختر بین 12ـ15 سال به صورت هدفمند انجام شد. در این تحقیق، تکنیک استفادهشده برای جمعآوری دادهها مصاحبة نیمهساختاریافته و عمیق بود و از روش گراندد (سیستماتیک: استراوس و کوربین) برای تحلیل دادهها استفاده شد. تحلیل درنهایت به 9 مقولة اصلی کنش جنسیشدة فناوریمحور، فراغت خطرساز، خودتحریکی انفعالی، اختلالات هیجانی، سیستم نامطلوب حمایتی والدـ والدینی، فقدان آموزش جنسی مطلوب، فقدان مهارتهای خودتنظیمی انگیزشی، بیهویتی دینی و محرکهای محیطی خودتحریکی و مقولة هستة «جامعهپذیری جنسی نابهنجار» انجامید.
اقتصاد
فیروزه اصغری؛ عطیه هنردوست
چکیده
برابری جنسیتی، عدالت و توانمندسازی زنان از ارکان اصلی توسعۀ انسانی و عاملی مهم برای دستیابی به توسعۀ سیاسی، اقتصادی، و اجتماعی کشورهاست. زنان، همانند مردان، بهعنوان منابع ارزشمند در توسعه و پیشرفت جامعۀ خود نقش تعیینکنندهای دارند. تجربۀ بسیاری از کشورها نشان داده در هر جامعهای که سهم زنان در فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی ...
بیشتر
برابری جنسیتی، عدالت و توانمندسازی زنان از ارکان اصلی توسعۀ انسانی و عاملی مهم برای دستیابی به توسعۀ سیاسی، اقتصادی، و اجتماعی کشورهاست. زنان، همانند مردان، بهعنوان منابع ارزشمند در توسعه و پیشرفت جامعۀ خود نقش تعیینکنندهای دارند. تجربۀ بسیاری از کشورها نشان داده در هر جامعهای که سهم زنان در فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی بیشتر باشد، آن جامعه از رشد و توسعۀ بیشتری برخوردار خواهد بود. هدف از نگارش این مقاله، بررسی و تبیین وضعیت و جایگاه زنان در دو کشور ایران و مالزی براساس شاخصهای نابرابری و شکاف جنسیتی بر پایۀ نظام برنامهریزی و برنامههای توسعۀ هر کشور، میزان عملیکردن این اهداف و درنهایت انعکاس این اقدامات در آمار و گزارشهای جهانی است. روش تحقیق استفادهشده در این پژوهش، روش تطبیقی است که با تکیه بر گزارشهای اسنادی سازمان ملل، شاخصهای توسعۀ انسانی و مجمع جهانی اقتصاد و همچنین برنامۀ توسعه و گزارشهای رسمی مربوط به زنان در دو کشور مالزی و ایران انجام شده است. نتایج این مطالعه نشان میدهد که بهرغم اینکه در برنامۀ توسعۀ هر دو کشور به بهبود وضعیت زنان توجه و اقداماتی نیز انجام شده است، در عمل، براساس آمارهای جهانی، بهخصوص در شاخص نابرابری و شکاف جنسیتی، مالزی رتبۀ بالاتری از ایران دارد. در این مقاله، تلاش خواهد شد دلایل این تفاوت تبیین و بررسی شود.
جغرافیا
مریم قاسمی؛ لیدا علیزاده؛ الهام قندهاری
چکیده
توانمندسازی حلقة اتصال زن و توسعه به شمار میرود و ارتباط تنگاتنگی با بهبود مستمر، ارتقای صلاحیت، تغییر در رفتار و بهبود عملکرد زنان دارد و بخشی از تثبیت زبان توسعه محسوب میشود. از آنجا که هسته و کانون بحث توانمندسازی در توانایی زنان برای کنترل سرنوشت خود قرار دارد (توانمندی روانشناختی)، مقالة حاضر به شناسایی و اولویتبندی راهبردهای ...
بیشتر
توانمندسازی حلقة اتصال زن و توسعه به شمار میرود و ارتباط تنگاتنگی با بهبود مستمر، ارتقای صلاحیت، تغییر در رفتار و بهبود عملکرد زنان دارد و بخشی از تثبیت زبان توسعه محسوب میشود. از آنجا که هسته و کانون بحث توانمندسازی در توانایی زنان برای کنترل سرنوشت خود قرار دارد (توانمندی روانشناختی)، مقالة حاضر به شناسایی و اولویتبندی راهبردهای توانمندسازی روانشناختی زنان در نواحی روستایی میپردازد. روش تحقیق توصیفیـ تحلیلی و از نوع مطالعات کاربردیـ توسعهای است. گردآوری اطلاعات و دادههای مورد نیاز به شیوة اسنادی و میدانی بوده است. تجزیه و تحلیل دادهها به کمک ابزارهای مدیریت استراتژیک SWOT-QSPM انجام گرفت. در این پژوهش، 142زن روستایی در بخش طرقبة شهرستان بینالود در تکمیل پرسشنامه به صورت داوطلبانه مشارکت داشتهاند. در ماتریس SWOT، با توجه به امتیاز نهایی در 79/1=IFE و در60/2=EFE، به منظور توانمندسازی روانشناختی زنان روستایی، راهبردهای تدافعی (حداقلـ حداقل) بهینه شناخته شد. در بین ده راهبرد تدافعی ارائهشده به کمک ماتریس برنامهریزی استراتژیک کمی (QSPM)، مهمترین راهبرد «شناسایی عوامل بازدارنده و تسهیلکنندة توانمندسازی روانی زنان روستایی و تلاش برای رفع موانع پیش رو» با امتیاز 176/1 و دومین راهبرد «برگزاری کارگاههای آموزشی مختلف در راستای توانمندسازی ذهنی زنان روستایی» با امتیاز 256/0 و سومین راهبرد «تشویق زنان روستایی به تشکیل تعاونی و تشکلهای مختلف زنان (NGO) و حمایت از آنها» با امتیاز 219/0 معرفی شد.
سمیه عرب خراسانی
چکیده
تحلیل روایت جنسیتی از جدایی در پی بررسی مسئلة جدایی از منظری سهگانه شامل روایت داوطلبان ورود به خانواده، ساختار جنسیت و نهاد خانواده است. برآیند این سه منظر، جایگاه و نقش مؤثر ساختار جنسیت در هویت تجویزی خود و نهاد خانواده در قاعدههای جنسیتی و کارکردهای خاص آن را نشان میدهد. جهت نیل به این هدف از رویکرد تحلیل روایت و از مشارکت ...
بیشتر
تحلیل روایت جنسیتی از جدایی در پی بررسی مسئلة جدایی از منظری سهگانه شامل روایت داوطلبان ورود به خانواده، ساختار جنسیت و نهاد خانواده است. برآیند این سه منظر، جایگاه و نقش مؤثر ساختار جنسیت در هویت تجویزی خود و نهاد خانواده در قاعدههای جنسیتی و کارکردهای خاص آن را نشان میدهد. جهت نیل به این هدف از رویکرد تحلیل روایت و از مشارکت 30 زن و مرد دارای تجربة حداقل یکبار ازدواج و جدایی استفاده شد. نتایج بیانگر تأثیر جنسیت و تحولات متأخر آن در ذهنیت کنشگران و همچنین تقابل ناشی از این تحولات با نهاد قاعدهمند خانواده است. کنشگران اجتماعی، بهویژه زنان، در تعبیر جدید خود از جنسیت و تجویزات آن با نهاد خانواده روبهرو میشوند و زمانیکه قادر به ایجاد تطابق میان خواست خود و نهاد خانواده نباشند از آن خارج میشوند. بر این اساس، رویارویی جنسیت تحولیافته و نهاد خانواده عامل مؤثر بر جدایی در سطح میانه و نیازمند بررسیهای دقیقتر تشخیص داده شد.
زهرا آراستی؛ احمد کنعانی؛ نویساسادات سیدقاسمی
چکیده
یکی از عوامل تأثیرگذار در کارآفرینی، انگیزههای کارآفرینان است. برخی مطالعات نشان میدهد زنان و مردان با انگیزههای متفاوتی به کارآفرینی روی میآورند. این در حالی است که انگیزههای کارآفرینان در بخش صنعت، بهخصوص با در نظر گرفتن عامل جنسیت، کمتر بررسی شده است. تحقیق حاضر، با استفاده از روش تحقیق ترکیبی در جامعة آماری ...
بیشتر
یکی از عوامل تأثیرگذار در کارآفرینی، انگیزههای کارآفرینان است. برخی مطالعات نشان میدهد زنان و مردان با انگیزههای متفاوتی به کارآفرینی روی میآورند. این در حالی است که انگیزههای کارآفرینان در بخش صنعت، بهخصوص با در نظر گرفتن عامل جنسیت، کمتر بررسی شده است. تحقیق حاضر، با استفاده از روش تحقیق ترکیبی در جامعة آماری کارآفرینان بخش صنعت استان گلستان، به بررسی شباهتها و تفاوتهای انگیزههای زنان و مردان کارآفرین میپردازد.
گلمراد مرادی
چکیده
هدف اصلی این مطالعه بررسی نقش عوامل جامعهشناختی مؤثر بر استفاده دختران جوان از لوازم آرایشی میباشد. این پژوهش با روش ییمایش انجام و دادههای آن از طریق پرسشنامه جمع آوری شدند. جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر دانشگاه آزاد واحد اسلام آبادغرب بود. تعداد جامعه آماری برابر 784 نفر است. از این تعداد، 400 نفر بر اساس نمونهگیری تصادفی ساده ...
بیشتر
هدف اصلی این مطالعه بررسی نقش عوامل جامعهشناختی مؤثر بر استفاده دختران جوان از لوازم آرایشی میباشد. این پژوهش با روش ییمایش انجام و دادههای آن از طریق پرسشنامه جمع آوری شدند. جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر دانشگاه آزاد واحد اسلام آبادغرب بود. تعداد جامعه آماری برابر 784 نفر است. از این تعداد، 400 نفر بر اساس نمونهگیری تصادفی ساده برای مطالعه انتخاب شدند. یافتههای پژوهش نشان میدهد بین متغیرهای، تمایل به جلب توجه، تشخص طلبی، میزان نوگرایی، میزان گرایش دینی و تحصیلات پدر و مادر با استفاده از لوازم آرایشی رابطه معنی دار وجود دارد. نتایج ضریب رگرسیونی نشان میدهد که شش متغیر تمایل به جلب توجه، میزان تشخص طلبی، میزان نوگرایی، میزان درآمد، وضعیت شغلی و وضعیت تأهل، به ترتیب میزان اهمیتی که در تبیین متغیر وابسته داشتهاند، وارد معادله شده و در مجموع مقدار 51 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین نمودهاند.
عبدالله شفیع آبادی؛ فهیمه غلامحسین قشقایی
دوره 9، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 93-113
چکیده
ژوهش حاضر به منظور مقایسهی اثربخشی مشاوره گروهی بر اساس دو رویکرد واقعیت درمانی و فمینیستی بر تغییر هویت زنان سرپرست خانوار صورت گرفته است. در این پژوهش از روش تحقیق نیمه آزمایشی (پیش آزمون و پس آزمون) و استفاده از دو گروه کنترل و شاهد بهره گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) ...
بیشتر
ژوهش حاضر به منظور مقایسهی اثربخشی مشاوره گروهی بر اساس دو رویکرد واقعیت درمانی و فمینیستی بر تغییر هویت زنان سرپرست خانوار صورت گرفته است. در این پژوهش از روش تحقیق نیمه آزمایشی (پیش آزمون و پس آزمون) و استفاده از دو گروه کنترل و شاهد بهره گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) در شهر تهران بود که با روش نمونهگیری تصادفی، زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) منطقهی 5 انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه بومی بحران هویت (ICQ) بوده است که از بین 80 نفر زن سرپرست خانوار، 42 نفر با روش همتاسازی هویت به صورت تصادفی انتخاب شدند و در سه گروه قرار گرفتند. 14 نفر در گروه آزمایش با رویکرد واقعیت درمانی، 14 نفر در گروه آزمایش با رویکرد فمینیستی (1 نفر ریزش مشاهده شد) و 14 نفر در گروه گواه قرار گرفتند. جلسات مشاوره گروهی برای گروه واقعیت درمانی 9 جلسه و برای گروه مشاوره فمینیستی 10 جلسه تعیین و برگزار شد. پس از جمعآوری دادهها به منظور بررسی تأثیر مشاوره گروهی واقعیت درمانی و فمینیستی، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی شفه اجرا و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر دو نوع مشاوره گروهی واقعیت درمانی و فمینیستی بر تغییر هویت زنان سرپرست خانوار تأثیرگذار بوده است، ولی تفاوت معناداری بین اثر بخشی این دو رویکرد مشاهده نشد.
محمد اسحاقی؛ سیده فاطمه محبی؛ ستار پروین؛ فریبرز محمدی
چکیده
این پژوهش به مطالعه عوامل مؤثر بر درخواست طلاق در بین زنان شهر تهران میپردازد. چارچوب نظری تحقیق بر مبنای نظریه نظم (درون خانواده)، تئوری سرمایه اجتماعی و همسان همسری استوار شده است.روش تحقیق، پیمایشی و ابزار مطالعه،پرسشنامه محقق ساخته میباشد که با 239 نفر زن متقاضی طلاق و از میان نمونههای در دسترس این دو مجتمع درطول مدت یک ماه ...
بیشتر
این پژوهش به مطالعه عوامل مؤثر بر درخواست طلاق در بین زنان شهر تهران میپردازد. چارچوب نظری تحقیق بر مبنای نظریه نظم (درون خانواده)، تئوری سرمایه اجتماعی و همسان همسری استوار شده است.روش تحقیق، پیمایشی و ابزار مطالعه،پرسشنامه محقق ساخته میباشد که با 239 نفر زن متقاضی طلاق و از میان نمونههای در دسترس این دو مجتمع درطول مدت یک ماه و همین تعداد زن غیرمتقاضی طلاق برحسب مناطق جنوب، شرق، غرب و شمال تهران تکمیل شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که از نظر مؤلفههای نظم اجتماعی، سرمایههای زوجین و همسان همسری بین دو گروه مورد مطالعه تفاوت معنادار آماری وجود دارد و این عوامل را میتوان از جمله مؤلفههای مؤثر در گرایش زنان شهر تهران به طلاق محسوب نمود. در این تحقیق نتایج رگرسیون لجستیک جهت بررسی احتمال طلاق نیز نشان میدهد که احتمال رخ ندادن طلاق برای کسی که هم دارای نظم درون خانواده و هم دارای سرمایههای زوجینی و هم دارای نگرش منفی نسبت به طلاق است و نیز از همسانی زوجینی برخوردار میباشد 59 درصد است و نیز برعکس 41 درصد احتمال دارد فردی که دارای این شرایط نیز میباشد، باز هم طلاق بگیرد.
امید قادرزاده؛ حجت اله یوسفوند
چکیده
با توجه به اهمیت مشارکت مدنی به عنوان اصلیترین شاخص توسعهی اجتماعی، این پژوهش درصدد است تا در چارچوب دستگاه مفهومی پاتنام، به مطالعهی میزان مشارکت مدنی و گونههای آن در میان زنان بپردازد. این تحقیق از نوع پیمایشی است که در طی آن با 370 نفر از زنان 18 تا 45 سال شهر الشتر مصاحبه شده است. یافتهها نشان میدهد که میانگین مشارکت مدنی ...
بیشتر
با توجه به اهمیت مشارکت مدنی به عنوان اصلیترین شاخص توسعهی اجتماعی، این پژوهش درصدد است تا در چارچوب دستگاه مفهومی پاتنام، به مطالعهی میزان مشارکت مدنی و گونههای آن در میان زنان بپردازد. این تحقیق از نوع پیمایشی است که در طی آن با 370 نفر از زنان 18 تا 45 سال شهر الشتر مصاحبه شده است. یافتهها نشان میدهد که میانگین مشارکت مدنی زنان معادل 2/59 درصد بود که بر مبنای یک مقیاس صفر تا 100 متوسط ارزیابی میشود. در میان گونههای مشارکت مدنی، نوع غالب مشارکت مذهبی بوده و مشارکت نهادی (انجمنی) در پایین-ترین سطح قرار داشته است. تحلیل رگرسیونی چندمتغیره نشان میدهد که مشارکت مدنی زنان به ترتیب شدت رابطه با متغیرهای میزان منابع در دسترس زنان، گستره روابط اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، وضع تأهل و سن مربوط است. متغیرهای مذکور در مجموع 54 درصد تغییرات مشارکت مدنی زنان را تبیین میکنند. در بخش پایانی مطالعه، دلالتهای یافتهها و نتایج تحقیق در زمینه مطالعات آتی و سیاستگذاری اجتماعی و فرهنگی مورد بحث قرار گرفته است.
عبدالحسین کلانتری؛ پیام روشن فکر؛ جلوه جواهری
دوره 9، شماره 3 ، مهر 1390، ، صفحه 111-131
چکیده
پیامدهای طلاق به ویژه وجوه منفی آن، هم به صورت عمومی بر ارکان مختلف جامعه تأثیر می گذارد و هم به واسطه تأثیرات ویژه ای که بر زنان دارد، در تحلیل های جنسیتی توسعه و سیاستگذاری های اجتماعی اهمیت می یابد، این مقاله مروری خواهد داشت بر پژوهش های صورت گرفته در حوزه پیامدها و آثار طلاق در ایران در بازه زمانی 1376 الی 1390. بر اساس نتایج جستجوی ...
بیشتر
پیامدهای طلاق به ویژه وجوه منفی آن، هم به صورت عمومی بر ارکان مختلف جامعه تأثیر می گذارد و هم به واسطه تأثیرات ویژه ای که بر زنان دارد، در تحلیل های جنسیتی توسعه و سیاستگذاری های اجتماعی اهمیت می یابد، این مقاله مروری خواهد داشت بر پژوهش های صورت گرفته در حوزه پیامدها و آثار طلاق در ایران در بازه زمانی 1376 الی 1390. بر اساس نتایج جستجوی اولیه، 197 سند به دست آمد که پس از بررسی و غربالگری اولیه، محتوای 23 تحقیق استخراج گردید. سپس، یافته های به دست آمده از این تحقیقات در سطوح 1- مشخصات عمومی 2- اهداف و سؤالات تحقیق، 3- متدولوژی تحقیقات، 4- انواع متغیرهای مورد بررسی و 5- یافتهها و نتایج تحقیقات، طبقهبندی و ارزیابی گردیدند.یافته های این پژوهش نشان می دهد که نه تنها طلاق بهطور کلی می تواند باعث صدمه به سرمایه انسانی و اقتصادی جامعه شود، بلکه در تحلیلی حساس به جنسیت، می تواند مانع نقش آفرینی زنان در فرایند توسعه و در نتیجه به حاشیه راندن و استثمار زنان شود. به علاوه، این تحقیق نشان می دهد که محققان زن بیشتر از محققان مرد به مسائل روانشناختی و اقتصادی پیامدهای طلاق توجه داشته و کمتر به مسائلی نظیر آسیب های اجتماعی و سوءمصرف مواد مخدر توجه داشته اند.
مریم رفعتجاه؛ سمیه قربانی
دوره 9، شماره 1 ، فروردین 1390، ، صفحه 117-147
چکیده
امروزه شواهد و تحقیقات نشان میدهد که با وجود افزایش نسبت زنان تحصیلکرده در بازار کار، پیشرفت آنان در مشاغل مدیریتی محسوس نبوده است. از آن جا که بر اساس منابع نظری و پژوهشی، سرمایه اجتماعی یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر ارتقاء شغلی است و زنان به سبب عوامل اجتماعی و فرهنگی در مقایسه با مردان از سرمایه اجتماعی کمتری برخوردارند، ...
بیشتر
امروزه شواهد و تحقیقات نشان میدهد که با وجود افزایش نسبت زنان تحصیلکرده در بازار کار، پیشرفت آنان در مشاغل مدیریتی محسوس نبوده است. از آن جا که بر اساس منابع نظری و پژوهشی، سرمایه اجتماعی یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر ارتقاء شغلی است و زنان به سبب عوامل اجتماعی و فرهنگی در مقایسه با مردان از سرمایه اجتماعی کمتری برخوردارند، در این پژوهش تأثیر سرمایه اجتماعی بر ارتقاء شغلی زنان مورد مطالعه قرار گرفته است. دادههای میدانی از طریق پرسشنامه و مصاحبه گردآوری شده است. بر اساس یافتهها، شانس ارتقاء شغلی زنان دارای پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی بالا، بیشتر از سایر زنان بوده و زنان مدیر عمدتاً از پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی بالا و از خانوادههایی با ساختار دموکراتیک و مشارکتی برخاستهاند؛ درحالیکه زنان غیرمدیر در بیشتر موارد در خانوادههایی با ساختار تساهلگرا یا اقتدارگرا تربیت شدهاند. همچنین میزان سرمایه اجتماعی (مشارکت، روابط و اعتماد اجتماعی) زنان دارای پستهای مدیریتی، بیشتر از سایر زنان بوده و ترکیب و ساختار آن نیز با سایر زنان تفاوت دارد. روابط اجتماعی زنان در مشاغل غیر مدیریتی غالباً به خویشان و همسایگان و افراد خودی ختم میشود، درحالیکه روابط اجتماعی زنان دارای مناصب مدیریتی از افراد فامیل فراتر رفته و همکاران و دوستان را نیز دربرمیگیرد. در نتیجه آنها را از اطلاعات و حمایتهای متنوع و متعدد و امتیازات اجتماعی بیشتری برخوردار میسازد.
مهدی طالب؛ سید احمد فیروزآبادی؛ صدیقه پیری
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1390، ، صفحه 135-153
چکیده
مسأله فقر به طور کلی و فقر زنان به طور خاص از جمله مسائل اجتماعی است که در سالهای اخیر تلاش گردیده است راهبردهایی جهت کاهش آن اتخاذ گردد. نتایج بررسیهای آماری نشان میدهد فقر و نابرابری در مناطق روستایی بیش از نواحی شهری و در بین زنان بیش از مردان است. این تحقیق درصدد است در یک مطالعه موردی با روش کیفی و بر اساس رهیافت گراندد تئوری ...
بیشتر
مسأله فقر به طور کلی و فقر زنان به طور خاص از جمله مسائل اجتماعی است که در سالهای اخیر تلاش گردیده است راهبردهایی جهت کاهش آن اتخاذ گردد. نتایج بررسیهای آماری نشان میدهد فقر و نابرابری در مناطق روستایی بیش از نواحی شهری و در بین زنان بیش از مردان است. این تحقیق درصدد است در یک مطالعه موردی با روش کیفی و بر اساس رهیافت گراندد تئوری علل اجتماعی و فرهنگی فقر زنان روستایی را مورد مطالعه قرار دهد. نمونه گیری تحقیق، به شیوهی نمونهگیری مبتنی بر هدف بوده است و از زنان متاهل و سرپرست خانوار و نیز دختران جوان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) مصاحبه گروهی انجام شده است. سؤالات محوری این پژوهش عبارتند از: عوامل تعیین کننده فقر از دیدگاه زنان و دختران روستای مورد مطالعه چه بوده است؟ راهبردهای فردی آنها در مواجهه مسأله فقر چه بوده است؟ پیامدهای فقر از نظر آنها چه بوده است؟ یافتههای تحقیق نشان میدهد که تبیینکنندههای فقر از دیدگاه زنان و دختران روستایی، ناآگاهی اجتماعی، تعصبات طایفهای، اولویت رسیدگی به افراد ذکور در خانواده، تقدیرگرایی، فقر بین نسلی، جمعیت زیاد خانواده، محدودیت-های تحصیلی، بیکاری و آثار جنگ تحمیلی میباشد. نتایج تحقیق نشان میدهد که بارزترین علل فقر در منطقه مورد مطالعه، عوامل اجتماعی و فرهنگی است.
کارآفرینی
داود قرونه؛ حسین عابدی؛ آرزو احمدآبادی
چکیده
کارآفرینی محور توسعۀ اقتصادی است و کارآفرینان با تخریب روشهای کهن و ناکارآمد قبلی و جایگزینی آنها با شیوههای کارآمد و نوین به نظام اقتصادی پویایی و حیات میبخشند. از عواملی که در کارآفرینی دخیلاند، مسئلۀ جنسیت است و میزان موفقیتی که هر جنس در کسبوکار خود به دست خواهد آورد، بهطور خاص به ویژگیهای آنها برمیگردد. ...
بیشتر
کارآفرینی محور توسعۀ اقتصادی است و کارآفرینان با تخریب روشهای کهن و ناکارآمد قبلی و جایگزینی آنها با شیوههای کارآمد و نوین به نظام اقتصادی پویایی و حیات میبخشند. از عواملی که در کارآفرینی دخیلاند، مسئلۀ جنسیت است و میزان موفقیتی که هر جنس در کسبوکار خود به دست خواهد آورد، بهطور خاص به ویژگیهای آنها برمیگردد. ازاینرو، هدف این پژوهش بررسی ویژگیهای کارآفرینانۀ مؤسسان زن و مرد دبیرستانهای غیردولتی شهر تهران است. روش پژوهش توصیفیـ پیمایشی و جامعۀ آماری شامل مؤسسان زن و مرد دبیرستانهای غیردولتی شهر تهران است (507 نفر) که از بین آنها تعداد 213 نفر (90 زن و 123 مرد) بهمنزلۀ نمونۀ آماری به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامۀ محققساخته (با ضریب قابلیت اعتماد 82/0) استفاده شده است که دو گروه از ویژگیهای شخصیتی و شناختیـ مهارتی کارآفرینان را میسنجد. نتایج پژوهش نشان میدهد که ویژگیهای کارآفرینانۀ مؤسسان زن و مرد دبیرستانهای غیردولتی شهر تهران در سطح نسبتاً مطلوبی قرار دارد. بین ویژگیهای کارآفرینانه در دو گروه زنان و مردان تفاوت معناداری وجود ندارد. ویژگی شخصیتی تحمل ابهام در زنان کارآفرین و استقلالطلبی در مردان کارآفرین در سطح نامطلوبی ارزیابی شده است. همچنین، بین ویژگیهای شخصیتی زنان و مردان مؤسس مراکز آموزشی، بهجز ویژگیهای استقلالطلبی و تحمل ابهام، تفاوت معناداری وجود ندارد. بین ویژگیهای شناختیـ مهارتی زنان و مردان نیز تفاوت معناداری وجود ندارد و در هر دو گروه در سطح نسبتاً مطلوبی ارزیابی شده است.
حامد طالبیان؛ سارا طالبیان
چکیده
«آزادی یواشکی زنان» نام یکی از صفحات مشهور فیسبوک به زبان فارسی است که خواستار اعتراض به حجاب اجباری و تظاهرات برای آزادی پوشش زنان در ایران است. اساس ایجاد این صفحه و فعالیتهای آن بهمنزلۀ «جنبشی اجتماعی» توصیف شده است و بعضی از رسانههای غربی ادعا میکنند این صفحه یک جنبش اجتماعی موفق برای زنان ایرانی است و سکویی ...
بیشتر
«آزادی یواشکی زنان» نام یکی از صفحات مشهور فیسبوک به زبان فارسی است که خواستار اعتراض به حجاب اجباری و تظاهرات برای آزادی پوشش زنان در ایران است. اساس ایجاد این صفحه و فعالیتهای آن بهمنزلۀ «جنبشی اجتماعی» توصیف شده است و بعضی از رسانههای غربی ادعا میکنند این صفحه یک جنبش اجتماعی موفق برای زنان ایرانی است و سکویی جدید خواهد بود که زنان ایران تصویری جدید از هویتشان ارائه کنند. در این مقاله، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی نمونهای هدفمند از عکسها و شرح عکسهایی که از طرف کاربران ایرانی ارسال و در این صفحة فیسبوکی منتشر شده است، این ادعا بار دیگر به پرسش کشیده شده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که برخلاف برخی از هیجانهای موجودی که در بعضی از رسانهها و انجمنهای حقوق بشری غربی دربارۀ شکلگیری یک جنبش اجتماعی جدید در میان زنان از طریق این صفحه وجود دارد، نمیتوان آن را یکی از مصداقهای جدید جنبش اجتماعی زنان در ایران محسوب کرد. در پایان، چنین نتیجهگیری شده است که این صفحه اگرچه ظرفیت سازماندهی یک جنبش اجتماعی واقعی را ندارد، مثال کاملاً مناسبی برای مفهوم «کنشگرنمایی» است.
سیدجواد امامجمعهزاده؛ زهرا صادقی نقدعلی؛ رضا محموداوغلی؛ محمودرضا رهبرقاضی
چکیده
براساس منطق «پیوندهای ضعیف»، مشارکت سازماندهیشده از طریق پیوند افراد با گروههای گستردهتری از مردم سبب افزایش سرمایة اجتماعی میانگروهی بین شهروندان میشود. بنابراین، به نظر میرسد افزایش مشارکت در بین مردم درنهایت به افزایش فعالیتهای همکاریجویانه بین آنها منجر شود. درحالیکه تأثیر شبکههای ...
بیشتر
براساس منطق «پیوندهای ضعیف»، مشارکت سازماندهیشده از طریق پیوند افراد با گروههای گستردهتری از مردم سبب افزایش سرمایة اجتماعی میانگروهی بین شهروندان میشود. بنابراین، به نظر میرسد افزایش مشارکت در بین مردم درنهایت به افزایش فعالیتهای همکاریجویانه بین آنها منجر شود. درحالیکه تأثیر شبکههای اجتماعی بر روابط سیاسی بسیار مورد توجه بوده است، تحقیقات تجربی بسیار ناچیزی در زمینۀ بررسی تأثیرات این شبکهها، بهویژه در ارتباط با رفتار سیاسی، وجود دارد. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که آیا بین شبکههای اجتماعی با رفتار سیاسی دانشجویان دختر و پسر رابطه وجود دارد یا خیر؟ روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی است و حجم نمونه شامل 375 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه اصفهان در سال 1391ـ1392 است. برای آزمون فرضیهها از روشهای آزمون t مستقل، تحلیل همبستگی و تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. با تقسیم شبکههای اجتماعی به دو بعد افقی و عمودی و رفتار سیاسی به دو سطح رفتار سیاسی سرآمدـ وابسته و سرآمدـ گردان یافتههای پژوهش نشان داد که شبکههای افقی بیشترین تأثیر و جنسیت دانشجویان کمترین تأثیر را بر رفتار سیاسی دانشجویان داشته است.
مطالعات زنان
علی شکوری؛ زینب شفیعی
چکیده
مقالۀ حاضر به یکی از جنبههای مهم همسریابی اینترنتی در ایران، یعنی تأثیر تفاوتهای جنسیتی بر ترجیحات همسرگزینی در فضای مجازی، میپردازد. جنسیت و تفاوتهای جنسیتی در همسریابی اینترنتی همواره محور بحثها بوده است، اما در ایران این مطالعات سابقهای طولانی ندارند. مطالعۀ حاضر با رویکردی کمّی انجام گرفته و یافتههای آن از سایت ...
بیشتر
مقالۀ حاضر به یکی از جنبههای مهم همسریابی اینترنتی در ایران، یعنی تأثیر تفاوتهای جنسیتی بر ترجیحات همسرگزینی در فضای مجازی، میپردازد. جنسیت و تفاوتهای جنسیتی در همسریابی اینترنتی همواره محور بحثها بوده است، اما در ایران این مطالعات سابقهای طولانی ندارند. مطالعۀ حاضر با رویکردی کمّی انجام گرفته و یافتههای آن از سایت همسریابی طوبی، که یک پایگاه اطلاعاتی بزرگ آنلاین است، استخراج شده است. سایت همسریابی طوبی نوعی شبکة اجتماعی بر محور همسرگزینی است و مشاهدة اطلاعات و دادههای این سایت برای همة کاربرانی که پروفایل دارند امکانپذیر است. در این پژوهش، از اطلاعات پروفایل همۀ کاربران سایت در سال1390، که از طریق دو نرمافزار R و Sequel pro پالایش شدهاند، استفاده شده و نمونهگیری انجام نشده است. بنابراین، ترجیحات همسرگزینی 84 هزار کاربر از شهرها و استانهای مختلف کشور جمعآوری و ابعاد مختلف تفاوتهای جنسیتی در ترجیحات همسریابی آنلاین از این طریق شناسایی شده است. تحلیلهای آماری استفادهشده در این مقاله به گونهای انتخاب شدند که برای همۀ افراد در فرهنگهای مختلف در یک پایگاه اطلاعاتی بزرگ قابل اجرا باشند. دو عامل اصلی، کیفیتهای شخصی/ والدینی (شامل صداقت، مهربانی، ایمان، وفاداری، اهل سفر و تفریح بودن) و کیفیتهای جذابیت/ منزلت اجتماعی (شامل وضعیت ظاهری مناسب، تحصیلات، وضعیت مالی مناسب، وضعیت خانوادگی مناسب، تهرانیبودن) از میان تعداد زیادی از ترجیحات همسرگزینی انتخاب شدند. درمجموع، مردان به وضعیت ظاهریِ مناسب، صداقت، تعهد و وفاداری، بیش از زنان و زنان به تهرانیبودن، تحصیلات، ایمان، وضعیت خانوادگی، وضعیت مالی بیش از مردان اهمیت میدهند.
معصومه اسمعیلی
چکیده
در فرایند پذیرش موقعیت بحران، افراد میتوانند احساس خوشایندتری را تجربه کنند و در خلق محیطهای خانوادگی، شغلی و اجتماعی نقشی برجسته را ایفا کنند. این پژوهش با هدف بررسی فرایند پذیرش موقعیت بحران در مناطق روستایی با تأکید بر نقش زنان انجام گرفت.جامعة آماری پژوهش شامل زنان روستایی بود که پس از زلزلة کرمانشاه در روستای خود باقی ماندند ...
بیشتر
در فرایند پذیرش موقعیت بحران، افراد میتوانند احساس خوشایندتری را تجربه کنند و در خلق محیطهای خانوادگی، شغلی و اجتماعی نقشی برجسته را ایفا کنند. این پژوهش با هدف بررسی فرایند پذیرش موقعیت بحران در مناطق روستایی با تأکید بر نقش زنان انجام گرفت.جامعة آماری پژوهش شامل زنان روستایی بود که پس از زلزلة کرمانشاه در روستای خود باقی ماندند و تلاش کردند با شرایط پس از زلزله کنار بیایند. از میان جامعة ذکرشده نمونهگیری بهصورت هدفمند تا حد اشباع (12 نفر زن روستایی) ادامه یافت. در این پژوهش، برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش پدیدارشناسی استفاده شد. به این ترتیب که با کمک مصاحبة ساختارنیافته اطلاعات مرتبط با افراد نمونه جمعآوری شدند.فرایند پذیرش موقعیت بحران در زنان روستایی طی شش مرحله و ذیل مضامین اصلی «مواجهه با تهدید (قبل از زلزله)، مواجهه با بحران (بعد از زلزله)، تلاش برای بازسازی زندگی، مرحلة استقراریافتن در شرایط، پیوند با فراز و نشیبهای زندگی و مرحلة توانافزایی» طبقهبندی شد. این بررسی نشاندهندة فرایندی است که زنان در روستا طی کردند تا به پذیرش موقعیت بحران دست یافتند؛ فرایندی که از ابتدا تا به انتها نیازمند کوشش و تلاش خاصی از سوی زنان با توجه به ویژگیهای زنانة خود است.
جامعه شناسی
ناهید حسینی؛ سید محمد سید میرزایی؛ باقر ساروخانی
چکیده
کاهش ازدواج جوانان توجه اجتماعی را در سطوح خرد و کلان برانگیخته است. مقالة حاضر حاصل پژوهش با هدف شناخت دلالتهای معنایی ازدواج و تصویر ذهنی جوانان و راهبرد آنان به ازدواج است. رویکرد پژوهش کیفی است و از روش پدیدارشناسی استفاده شده است. مشارکتکنندگان با نمونهگیری نظری و هدفمند به تعداد 28 نفر از جوانان مجرد در سن ازدواج از مناطق ...
بیشتر
کاهش ازدواج جوانان توجه اجتماعی را در سطوح خرد و کلان برانگیخته است. مقالة حاضر حاصل پژوهش با هدف شناخت دلالتهای معنایی ازدواج و تصویر ذهنی جوانان و راهبرد آنان به ازدواج است. رویکرد پژوهش کیفی است و از روش پدیدارشناسی استفاده شده است. مشارکتکنندگان با نمونهگیری نظری و هدفمند به تعداد 28 نفر از جوانان مجرد در سن ازدواج از مناطق مختلف شهر تهران در سال 1396 انتخاب شدهاند. گردآوری دادهها با تکنیک مصاحبة عمیق نیمهساختاریافته و هستة محوری تحقیق با مقولهبندی دادهها به شیوة کدگذاری باز، محوری و انتخابی بهدست آمده است. مشارکتکنندگان «واپسزدگی» به ازدواج ناشی از چهار مقولة ترس، بیمیلی، افول ارزشهای فرامادی و لذتگرایی را تجربه میکنند با دلایل معنایی در سه مقولة الگوی معیشت شامل اقتصاد ناایمن مرد، عدم توان مدیریت هزینهها، استقلال مالی زنان؛ مناسبات ارزشی نوپدید شامل ارزشهای اخلاقی و مناسبات اجتماعیـ ارتباطی شامل وضعیت اجتماعی و چگونگی ارتباطات دو جنس با یکدیگر قابل تفسیر است. توجه به معیشت جوانان، ایجاد شغل و درآمدزایی باید در اولویت برنامههای دولت و بخشهای خصوصی قرار گیرد. ترمیم زیرساختارهای فرهنگی ارزشی بازتولیدشده در مناسبات ارتباطی متأثر از کنش کنشگران، جامعهپذیری مجدد از سوی نهادهای ذیربط را لازم دارد.
حمیده دباغی
چکیده
انباشتگی نقش و وظایف متعدد شغلی و خانوادگی در دانشگاه برای بانوان دانشگاهی تعارضهایی به همراه دارد. برای پاسخ به دو سؤال مهم دربارة اینکه: شغل بانوان هیئتعلمی در دانشگاه چه ویژگیهایی دارد؟ و بانوان دانشگاهی چه تعارضهایی را در تناسب میان کار و خانواده تجربه میکنند؟ از رویکرد کیفی، انجامدادن مصاحبههای عمیق و نیمهساختاریافته ...
بیشتر
انباشتگی نقش و وظایف متعدد شغلی و خانوادگی در دانشگاه برای بانوان دانشگاهی تعارضهایی به همراه دارد. برای پاسخ به دو سؤال مهم دربارة اینکه: شغل بانوان هیئتعلمی در دانشگاه چه ویژگیهایی دارد؟ و بانوان دانشگاهی چه تعارضهایی را در تناسب میان کار و خانواده تجربه میکنند؟ از رویکرد کیفی، انجامدادن مصاحبههای عمیق و نیمهساختاریافته با 26 نفر از بانوان دانشگاهی در رشتههای مختلف دانشگاهی و تحلیل تماتیک متون مصاحبهها با کمک نرمافزار Max Q.D.A ورژن 2018 استفاده شد. در این مطالعه، از چارچوب و معیارهای یک شغل خوب برای بانوان و نظریات تعارض کارـ زندگی استفاده شده است. یافتهها حاکی از استخراج 2 مقولة اصلی، 6 مقولة فرعی، 25 مفهوم و بیش از 282 عبارت است که در این تحلیلها فقط از 161 عبارت بهطور مستقیم استفاده شد. ماهیت شغل اعضای هیئتعلمی مزایایی مانند انعطاف زمان، دستمزد و حضور اجتماعی به همراه دارد، اما مشکلاتی مانند وظیفهمحوری، استمرار وظایف شغلی موجب میشود بانوان دانشگاهی همواره دغدغة شبانهروزی داشته باشند و حتی بهرغم حضور در خانه، با احساساتی مانند تنش، فشار زمانی، عذاب وجدان مادری، فراموشی نقش و غیره مواجه باشند. درواقع، بانوان دانشگاهی دچار تعارضهایی در مناسبات کار و زندگی خود میشوند که هم در حوزة نقش مادری، نقش همسری، ارتباط با والدین و خویشان و هم اولویتهای شخصیشان ادامه دارد.
رفاه و برنامه ریزی اجتماعی
سجاد بشرپور؛ آزاده عباسی؛ فاطمه قربانی؛ اکبر عطادخت؛ سجاد علمردانی صومعه
چکیده
هدف پژوهش حاضر سنجش رابطۀ نارضایتی از تصویر بدنی و اضطراب اجتماعی با میزان استفاده از لوازم آرایشی در دانشجویان دختر بود. روش این پژوهش توصیفی و از نوع تحلیلی بود. کلیۀ دانشجویان دختر دانشگاه محقق اردبیلی، که در نیمۀ دوم سال 1392 مشغول به تحصیل بودند، جامعۀ آماری پژوهش حاضر را تشکیل دادند. 110 نفر به روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر سنجش رابطۀ نارضایتی از تصویر بدنی و اضطراب اجتماعی با میزان استفاده از لوازم آرایشی در دانشجویان دختر بود. روش این پژوهش توصیفی و از نوع تحلیلی بود. کلیۀ دانشجویان دختر دانشگاه محقق اردبیلی، که در نیمۀ دوم سال 1392 مشغول به تحصیل بودند، جامعۀ آماری پژوهش حاضر را تشکیل دادند. 110 نفر به روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای از این جامعه انتخاب شدند و به پرسشنامههای اختلال اضطراب اجتماعی، نارضایتی از تصویر بدن، و پرسشنامۀ محققساخته میزان استفاده از وسایل آرایشی پاسخ دادند. دادههای بهدستآمده نیز با استفاده از آزمونهای همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد که میزان استفاده از لوازم آرایشی در دانشجویان دختر با نارضایتی از تصویر بدنی (44/0 r=؛001/0>p)، اضطراب اجتماعی (26/0 r=؛001/0>p) و مؤلفههای آن، یعنی ترس (28/0 r=؛04/0>p)، علائم فیزیولوژیکی (22/0 r=؛02/0>p )، و اجتناب (21/0 r=؛ 03/0>p) ارتباط مثبت دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که 19درصد از کل واریانس میزان استفاده از لوازم آرایشی براساس نارضایتی از تصویر بدن و اضطراب اجتماعی تبیین میشود.نتایج این پژوهش نشان میدهد که نارضایتی از تصویر بدنی و علائم اضطراب اجتماعی در میزان استفاده از لوازم آرایشی در دانشجویان دختر نقش دارند.
کارآفرینی
سمانه منصوری؛ عادل پیغامی؛ عاصمه قاسمی
چکیده
یکی از علتهای حضور ناموفق زنان در عرصۀ کارآفرینی، نارسایی در نظریهپردازی و نقیصههای موجود در سیاستگذاری است که مطالعات جدید در زمینۀ رویکردهای جدید و سازگار با ابعاد جنسیتی در عرصۀ کارآفرینی زنان به همین منظور ارائه شده است؛ بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت رویکردها و رهیافتهای نوین مطالعات جنسیت در حوزۀ کارآفرینی ...
بیشتر
یکی از علتهای حضور ناموفق زنان در عرصۀ کارآفرینی، نارسایی در نظریهپردازی و نقیصههای موجود در سیاستگذاری است که مطالعات جدید در زمینۀ رویکردهای جدید و سازگار با ابعاد جنسیتی در عرصۀ کارآفرینی زنان به همین منظور ارائه شده است؛ بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت رویکردها و رهیافتهای نوین مطالعات جنسیت در حوزۀ کارآفرینی زنان بوده که آیا با بهکارگیری آنها میتوان ضمن تقلیل نارساییها، فرصتهای جدید در نقشآفرینی زنان در توسعه ایجاد کرد؟ جهت پاسخ، ابتدا مهمترین رهیافتهای نظری جدید در زمینۀ کارآفرینی زنان استخراج و دستهبندی گردید. سپس بهمنظور اعتبارسنجی و تکمیل آنها، مصاحبههایی نیمهساختیافته از نمونۀ نوزدهنفری از استادان، مدیران و کارآفرینان زن موفق انجام گرفته و برای تحلیل دادهها از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. توانمندی در خودشناسی، پیشرو بودن زنان در امور خیریه، مکمل بودن نقشهای خانوادگی و اجتماعی، و ارزشافزودۀ زنانه مواردی از مجموع 47مضمون اصلی هستند که با تلاقی خصیصههای فراجنسیتی کارآفرینی با نقشهای جنسیتی زنان در عرصۀ عینی و عملی، میتوان به چارچوب مفهومی جدیدی در مقولۀ کارآفرینی زنان دست یافت که ضمن ایجاد فرصتهای نوین، در کاهش موانع و نارساییهای متعارف نیز مؤثر باشد.
مطالعات زنان
بهروز روستاخیز؛ عطیه آذرشب؛ امیلیا نرسیسیانس
چکیده
برخلاف بسیاری از پژوهشهای گذشته، که بیشتر با الهام از نوعی گفتمان پزشکی و آسیبشناختی به دنبال بررسی پیامدهای مصرف قلیان و مواد دخانی بر سلامت مصرفکنندگان بودهاند، هدف پژوهش حاضر فهم دلالتهای معنایی چنین امری بین زنان بلوچ ساکن در روستای دامن شهرستان ایرانشهر است. با توجه به مسئلهمحوری پژوهش و مهمترین هدفی که ...
بیشتر
برخلاف بسیاری از پژوهشهای گذشته، که بیشتر با الهام از نوعی گفتمان پزشکی و آسیبشناختی به دنبال بررسی پیامدهای مصرف قلیان و مواد دخانی بر سلامت مصرفکنندگان بودهاند، هدف پژوهش حاضر فهم دلالتهای معنایی چنین امری بین زنان بلوچ ساکن در روستای دامن شهرستان ایرانشهر است. با توجه به مسئلهمحوری پژوهش و مهمترین هدفی که اشاره شد، در بعد روششناختی از نوعی رویکرد کیفی متناسب با کار انسانشناختی، یعنی «مردمنگاری»، بهره بردهایم. درنهایت، یافتهها نشان میدهند که تمایل به مصرف قلیان در جامعة مطالعهشده صرفاً تمایلی فردی و آنی نیست و عملی ضد اجتماعی و ناهنجار بهشمار نمیآید. بهعکس، این عمل را باید در امتداد بسترهای فرهنگیِ ویژهای دید که دلالتهای معنایی خاصی را نیز به دنبال دارد. این موضوع به دنبال ارائة شش مقولة محوری مورد بحث قرار گرفته است: 1. مصرف قلیان و تداوم سنتها؛ 2. مصرف قلیان، تأیید و هویتیابی اجتماعی؛ 3. مصرف قلیان، رهایی از تنش و عاملیت زنانه؛ 4. مصرف قلیان و اوقات فراغت؛ 5. مصرف قلیان و درمان بیماری؛ 6. مصرف قلیان، تقویت و تداوم انسجام گروه.